सक्रिय वि स्मोल्डिंग मायलोमा: रोगाची प्रगती समजून घेणे
Marathi May 16, 2025 05:25 AM

नवी दिल्ली: एकाधिक मायलोमा हा एक कर्करोग आहे जो प्लाझ्मा सेल म्हणून ओळखल्या जाणार्‍या पांढर्‍या रक्त पेशी प्रकारात उद्भवतो. सामान्य प्लाझ्मा पेशी जंतूंना ओळखतात आणि नष्ट करतात अशा प्रतिपिंडे तयार करून संसर्ग लढतात. हे अस्थिमज्जामध्ये एकाच असामान्य प्लाझ्मा सेलपासून सुरू होते आणि असामान्य सेल द्रुतगतीने वाढते. मल्टीपल मायलोमा ही दुसरी सर्वात सामान्य रक्तवाहिन्या (∼15%) आहे, जी सर्व रक्तवाहिन्यासंबंधी विकृतीशी संबंधित मृत्यूंपैकी जवळजवळ 20% जबाबदार आहे. हा रोग जसजसा वाढत जातो तसतसे दोन टप्पे आहेतः सक्रिय मायलोमा आणि स्मोल्डिंग मायलोमा, जे या लेखात स्पष्ट केले आहेत.

वैद्यकीय ऑन्कोलॉजी, बोन मॅरो ट्रान्सप्लांट, कर्करोग काळजी, मेडंटा, गुरुग्राम यांनी वरिष्ठ संचालक डॉ. नितीन सूद यांनी आमच्यासाठी हे डीकोड केले.

रोगाचे टप्पे समजून घेणे: स्मोल्डिंगपासून सक्रिय मायलोमा पर्यंत

प्लाझ्मा सेल म्हणून ओळखल्या जाणार्‍या कर्करोगाच्या (घातक) पांढर्‍या रक्त पेशीमुळे मायलोमा विकसित होतो. दोन विस्तृत श्रेणी आहेत: स्मोल्डिंग आणि सक्रिय.

स्मोल्डिंग मायलोमा: एकाधिक मायलोमाच्या हळूहळू वाढणार्‍या स्वरूपाचा संदर्भ आहे ज्यामध्ये अस्थिमज्जा आणि मोनोक्लोनल प्रोटीनमध्ये अधिक प्लाझ्मा पेशींचा समावेश आहे, परंतु कोणतीही लक्षणे नाहीत. हे सहसा “घड्याळ आणि प्रतीक्षा” धोरण स्वीकारते, जेथे निदान चाचण्यांच्या नियमित निरीक्षणासह स्थितीत प्रगती होईपर्यंत उपचार उशीर होतो.

सक्रिय मायलोमा:

सक्रिय एकाधिक मायलोमा, किंवा लक्षणात्मक मायलोमामध्ये लक्षणे आहेत, ज्यात हे समाविष्ट आहे:

  1. मायलोमा पेशींचा एक मऊ ऊतक किंवा हाडांच्या ट्यूमर, त्यासाठी आणखी एक शब्द म्हणजे प्लाझमॅसीटोमा आहे
  2. प्लाझ्मा पेशी कमीतकमी 60 टक्के अस्थिमज्जा रक्त पेशी बनवतात
  3. मूत्र किंवा रक्तात एम प्रोटीनची उपस्थिती
  4. एक्स-रे वर दिसणार्‍या हाडांच्या क्षेत्राचे नुकसान, येथे वापरलेला हा शब्द ऑस्टिओलिटिक घाव आहे
  5. मूत्रपिंड समस्या
  6. अशक्तपणा, किंवा जेथे हिमोग्लोबिन नावाचे लाल रक्त पेशी प्रथिने सामान्यपेक्षा कमी असतात
  7. रक्तातील कॅल्शियमची उन्नत पातळी, ज्याला हायपरकॅलेसीमिया देखील म्हटले जाते
  8. सीरम चाचणीद्वारे दर्शविल्याप्रमाणे 100 पेक्षा जास्त लाइट चेन रेशो
  9. सक्रिय एकाधिक मायलोमा असलेल्या विशिष्ट व्यक्तींमध्ये ऑस्टिओपोरोसिस (पातळ हाडे) किंवा मणक्याचे फ्रॅक्चर देखील असू शकतात.

याचा अर्थ रूग्णांसाठी काय आहे

स्मोल्डिंग मायलोमा रूग्णांसाठी, “पहा आणि प्रतीक्षा” ही संकल्पना निराश होऊ शकते. परंतु अनावश्यक उपचार न घेणे हा एक मोठा फायदा आहे, विशेषत: जेव्हा रोग त्यांना इजा करीत नाही. देखरेख नियमित करणे आवश्यक आहे आणि रूग्णांना त्यांच्या डॉक्टरांना कोणत्याही नवीन लक्षणे किंवा समस्यांविषयी प्रश्न विचारण्यास प्रोत्साहित केले पाहिजे. सक्रिय मायलोमा विकसित करणार्‍या रूग्णांसाठी, उपचारांचे प्रभावी पर्याय उपलब्ध आहेत. केमोथेरपी, लक्ष्यित थेरपी, इम्युनोथेरपी आणि स्टेम सेल प्रत्यारोपण वापरले जाऊ शकते. रोगावर नियंत्रण ठेवणे, लक्षणे कमी करणे आणि जीवनाची गुणवत्ता वाढविणे हा हेतू आहे.

उपचार पर्याय

मायलोमा बरा होऊ शकत नाही, परंतु तो उपचार करण्यायोग्य आहे. एखाद्यास लक्षणे अनुभवल्यास, उपचार वेदना कमी करण्यास, रोगाच्या गुंतागुंत नियंत्रित करण्यास, आपली स्थिती स्थिर करण्यास आणि एकाधिक मायलोमाची प्रगती कमी करण्यास मदत करू शकते. एकाधिक मायलोमा उपचारात अनुभवी आरोग्य सेवा प्रदाता आपल्या परिस्थितीवर आधारित उपचार योजनेची शिफारस करेल. काही उपचार पर्यायांमध्ये हे समाविष्ट आहे:

  1. इम्युनोमोड्युलेटरी ड्रग थेरपी
  2. अँटीबॉडी थेरपी
  3. केमोथेरपी
  4. रेडिएशन उपचार
  5. अस्थिमज्जा किंवा स्टेम सेल प्रत्यारोपण
  6. चाइमरिक प्रतिजन रिसेप्टर-टी सेल थेरपी
  7. प्रोटीसोम इनहिबिटर

जरी एकाधिक मायलोमाचे निदान धोक्याचे असू शकते, परंतु आपण सुशिक्षित निवडी करण्यात या रोगाच्या अखंडतेवर कोठे उभे आहात हे जाणून घेणे. आपणास स्मोल्डिंग मायलोमा किंवा सक्रिय रोगासाठी थेरपी सुरू करणे, माहिती देणे, काळजीशी जोडणे आणि भावनिकदृष्ट्या समर्थित करणे हे आपल्या मार्गावरील सर्वात महत्त्वाचे चरण आहेत.

© Copyright @2025 LIDEA. All Rights Reserved.