सार्वजनिक क्षेत्रातील उपक्रम (पीएसयू) च्या कर्मचार्‍यांविषयीच्या पेन्शन नियमांमध्ये भारत सरकारने महत्त्वपूर्ण बदल घडवून आणले आहेत. २०२25 च्या नव्याने अधिसूचित केंद्रीय नागरी सेवा (पेन्शन) दुरुस्ती नियमांनुसार, पीएसयूमधून गैरवर्तन केल्याबद्दल कर्मचार्‍यांना डिसमिस केले किंवा काढले गेले आणि आता त्यांचे सेवानिवृत्तीचे फायदे गमावतील. हे पूर्वीच्या तरतुदींमधून एक उल्लेखनीय बदल आहे ज्यामुळे डिसमिसल असूनही पेन्शन धारण करण्यास परवानगी आहे.
दुरुस्ती स्पष्ट करते की कोणत्याही पीएसयू कर्मचार्‍याने आत्मसात केले सरकारी सेवा आणि त्यानंतर गैरवर्तनासाठी डिसमिस केले किंवा काढले गेले, सरकारी सेवेअंतर्गत मिळविलेले सेवानिवृत्तीचे फायदे गमावतील. हे जप्ती पीएसयू सेवेच्या आधी आणि दरम्यान जमा झालेल्या संपूर्ण पेन्शन हक्कांवर लागू होते.
पूर्वी, अशा डिसमिसल किंवा काढून टाकल्याचा पीएसयू कर्मचार्‍यांच्या सेवानिवृत्तीच्या फायद्यांवर परिणाम झाला नाही, जरी पीएसयूमध्ये शोषण झाल्यानंतर गैरवर्तन झाल्यास डिसमिसल झाले. नवीन नियमांमुळे पेन्शनच्या फायद्यांशी आचार जोडणी करून कर्मचार्‍यांवर कठोर उत्तरदायित्व लादण्याचा हेतू आहे.
पीएसयू डिसमिसल किंवा काढून टाकण्याचा निर्णय घेऊ शकतो, परंतु नवीन नियमांनी असे नमूद केले आहे की अशा निर्णयांना प्रशासकीय मंत्रालयाने पीएसयूची देखरेख करणार्‍या पुनरावलोकनाच्या अधीन केले जाईल. हे फायदे जप्त करण्यापूर्वी निष्पक्ष आणि न्याय्य कारवाई सुनिश्चित करण्यासाठी छाननीचा एक जोडलेला थर सादर करतो.
नवीन दुरुस्तीमध्ये असेही म्हटले आहे की निवृत्तीवेतनाची सुरूवात किंवा अनुदान, भविष्यातील चांगल्या आचरणाच्या अधीन कौटुंबिक पेन्शन आणि दयाळू भत्ते तरतुदी डिसमिस केलेल्या किंवा पुन्हा तयार केलेल्या कर्मचार्‍यांना लागू होतील. याचा अर्थ असा आहे की जर कर्मचार्‍याने सुस्तपणासाठी काही वाव ऑफर केल्यास कर्मचार्‍यांनी चांगल्या आचरणानंतर किंवा पुनर्बांधणीची देखभाल केली तर पेन्शन लाभ अद्याप मंजूर करता येतील.
सेंट्रल सिव्हिल सर्व्हिसेस (पेन्शन) नियम, २०२१, December१ डिसेंबर २०० before पूर्वी नियुक्त केलेल्या सरकारी नोकरांना, रेल्वे कर्मचारी, प्रासंगिक/दैनंदिन वेतन कामगार आणि आयएएस, आयपीएस आणि आयएफओचे अधिकारी वगळता लागू होते. अलीकडील दुरुस्तीमुळे पीएसयू कर्मचार्‍यांवर या पेन्शन नियमांनुसार सरकारी सेवेतून आत्मसात झाले.
या दुरुस्तीमुळे गैरवर्तन मूर्त आर्थिक परिणामाशी जोडून पीएसयू कर्मचार्‍यांमध्ये कठोर शिस्त लावण्याच्या सरकारच्या प्रयत्नांचे प्रतिबिंब दिसून येते. हे संपूर्ण रोजगारामध्ये चांगल्या आचरणाचे महत्त्व यावर जोर देते आणि सार्वजनिक क्षेत्रातील कर्मचार्‍यांमध्ये उत्तरदायित्वाला चालना देण्याचे उद्दीष्ट आहे.
