इराण आणि इस्रायलमधील तणाव शिगेला पोहोचलेला असताना, इराणच्या उत्तरेकडील भागात दोन सलग भूकंपांनी हादरे बसले. स्थानिक वेळेनुसार रात्री 8:49 वाजता पहिला भूकंप झाला, ज्याची तीव्रता 5.1 मोजली गेली. हा भूकंप सेमनान शहरापासून 87 किलोमीटर दक्षिण-पूर्वेस नोंदवला गेला. त्यानंतर अवघ्या काही मिनिटांनी दुसरा भूकंप झाला, ज्याची तीव्रता 4.7 होती आणि तो सेमनानपासून 91 किलोमीटर दक्षिण-पूर्वेस नोंदवला गेला. या भूकंपांमुळे कोणतीही जीवितहानी किंवा मोठे नुकसान झाल्याची माहिती समोर आलेली नाही. मात्र, या भूकंपांच्या वेळेमुळे अनेक प्रश्न निर्माण झाले आहेत, कारण इस्रायल सध्या इराणच्या अणुऊर्जा केंद्रांवर सातत्याने हल्ले करत आहे.

सॅटेलाइट छायाचित्रांमधून असे दिसून आले आहे की इस्रायली हल्ल्यांमुळे नतांज आणि फोर्डो यांसारख्या अणुऊर्जा केंद्रांना नुकसान झाले आहे. यामुळे भूकंप आणि अणुऊर्जा उपक्रमांमधील संभाव्य संबंधाबाबत तर्कवितर्क लढवले जात आहेत. विशेषत: फोर्डो अणुऊर्जा केंद्र, जे भूगर्भात खोलवर आहे, त्याला इस्रायली हल्ल्यांमुळे नुकसान झाल्याची माहिती आहे. काही तज्ज्ञांच्या मते, अशा हल्ल्यांमुळे भूगर्भातील संरचनांवर परिणाम होऊन भूकंपासारख्या घटना घडू शकतात. मात्र, याबाबत कोणताही ठोस पुरावा अद्याप समोर आलेला नाही.

वाचा: जर कोणी खामेनेईंच्या हत्येचा विचारही केला, तर…; एका बलाढ्य देशाची इस्त्रायलला धमकी

सेमनान (ज्याची लोकसंख्या सुमारे 1,24,800 आहे) आणि मेहदीशहर (लोकसंख्या 21,000) यांसारख्या भागांमध्ये भूकंपाचे हलके झटके जाणवले. स्थानिकांनी हलक्या कंपनाची तक्रार केली, परंतु कोणतेही मोठे नुकसान किंवा जखमी झाल्याची माहिती नाही. व्होल्कॅनोडिस्कव्हरीसारख्या व्यासपीठांनी स्थानिकांना त्यांचे भूकंपाचे अनुभव शेअर करण्याचे आवाहन केले आहे, जेणेकरून जागतिक स्तरावर अचूक माहिती दिली जाऊ शकेल.

भूकंप आणि इस्रायली हल्ल्यांमधील संबंध?

इराणमधील भूकंप आणि इस्रायली हल्ल्यांमधील संभाव्य संबंधाबाबत सोशल मीडियावरही चर्चा सुरू आहे. काहींनी असा दावा केला आहे की हे भूकंप इस्रायली हल्ल्यांमुळे किंवा इराणच्या अणुचाचण्यांमुळे झाले असावेत. एका एक्स पोस्टमध्ये म्हटले आहे, “इस्रायलचा हल्ला की इराणची अणुचाचणी? भूकंप नेमका कशामुळे झाला, तर्कवितर्क सुरू.” तथापि, याबाबत कोणताही ठोस पुरावा नाही आणि तज्ज्ञांनी असे दावे सावधगिरीने हाताळण्याचा सल्ला दिला आहे.

वैज्ञानिक दृष्टिकोन

भूकंपतज्ज्ञांचे म्हणणे आहे की इराण हा भूकंपप्रवण क्षेत्रात आहे, जिथे टेक्टॉनिक प्लेट्सच्या हालचालींमुळे नैसर्गिक भूकंप होत असतात. इस्रायली हल्ले किंवा अणुचाचण्यांमुळे भूकंप होण्याची शक्यता कमी आहे, कारण अशा घटनांसाठी खूप मोठ्या प्रमाणात ऊर्जा लागते, जी सध्याच्या हल्ल्यांमुळे निर्माण होणे अशक्य आहे. तथापि, अणुऊर्जा केंद्रांवरील हल्ल्यांमुळे स्थानिक पातळीवर कंपने निर्माण होऊ शकतात, ज्यामुळे भूकंपासारखे वाटू शकते.

आंतरराष्ट्रीय चिंता

आंतरराष्ट्रीय अणुऊर्जा संस्था (IAEA) ने इराणमधील अणुऊर्जा केंद्रांवरील हल्ल्यांबाबत चिंता व्यक्त केली आहे. IAEA चे प्रमुख राफेल ग्रॉसी यांनी म्हटले आहे की अशा हल्ल्यांमुळे अणुऊर्जा केंद्रांचे नुकसान होऊ शकते, ज्यामुळे किरणोत्सारी गळतीचा धोका निर्माण होऊ शकतो. त्यांनी इस्रायलला अशा हल्ल्यांपासून परावृत्त करण्याचे आवाहन केले आहे. युनायटेड नेशन्स सिक्युरिटी कौन्सिलमध्येही या तणावावर चर्चा होणार आहे, जिथे इराण आणि इस्रायलमधील संघर्ष कमी करण्यासाठी राजनैतिक उपाय शोधले जाणार आहेत.

इराणची प्रतिक्रिया

इराणच्या परराष्ट्र मंत्र्यांनी इस्रायली हल्ल्यांना “आंतरराष्ट्रीय कायद्याचे उल्लंघन” म्हटले आहे आणि संयुक्त राष्ट्रांना इस्रायलला जबाबदार धरण्याची मागणी केली आहे. इराणनेही इस्रायलवर प्रत्युत्तरादाखल मिसाइल हल्ले केले आहेत, ज्यामुळे दोन्ही देशांमधील तणाव आणखी वाढला आहे. इराणच्या आरोग्य मंत्रालयाने सांगितले की इस्रायली हल्ल्यांमुळे आतापर्यंत 224 लोकांचा मृत्यू झाला आहे, तर मानवाधिकार गटाने हा आकडा 639 असल्याचा दावा केला आहे.