रात्री जेव्हा आपण खोल झोपेत जात असता तेव्हा अचानक असे वाटते की आपण खाली पडत आहात किंवा कोणीतरी ढकलले आहे – आणि शरीर धक्क्याने थरथर कापते. बर्‍याच लोकांनी असा अनुभव घेतला असावा. त्याला वैद्यकीय भाषेत “हायपनिक धक्का” किंवा “स्लीप स्टार्ट” म्हणतात. प्रश्न असा आहे की ही एक सामान्य गोष्ट आहे की गंभीर आजाराची चिन्हे?

हायपिनिक धक्का म्हणजे काय?
हायपेनिक जर्क ही एक मायोक्लोनिक चळवळ आहे, म्हणजेच स्नायूंचा अचानक आणि अनैच्छिक आकुंचन. हा धक्का मुख्यतः झोपेच्या पहिल्या टप्प्यात (एन 1) असतो, जेव्हा शरीर खोल झोपेत जाऊ लागते. हे सहसा कोणत्याही आजाराचे लक्षण मानले जात नाही, परंतु ही एक सामान्य शारीरिक प्रक्रिया आहे.

झोपेचा धक्का का येतो?
डॉक्टर आणि न्यूरोलॉजिस्ट यांच्या मते, यामागील अनेक संभाव्य कारणे असू शकतात:

तणाव आणि चिंता – जर आपला मेंदू अधिक सक्रिय असेल तर मेंदूमुळे शरीराला सतर्क राहू शकते.

थकवा किंवा झोपेचा अभाव – जर शरीर खूप थकले असेल तर मेंदूला त्रास होतो.

कॅफिन किंवा निकोटीन-एक्स्पेसीव्ह टी-कॉफी किंवा धूम्रपान केल्याने मज्जासंस्थेस उत्तेजित होते.

शारीरिक क्रियाकलापातून ताबडतोब झोपणे – व्यायामानंतर लगेच झोपी जाणे देखील धक्का बसू शकते.

ही चिंतेची बाब कधी आहे?
जरी हायपिनिक धक्का सामान्य आहे, परंतु जर ही लक्षणे त्यासह असतील तर डॉक्टरांचा सल्ला घ्या:

धक्का दररोज किंवा बर्‍याच वेळा आला

झोप पूर्ण करू शकत नाही

दिवसा थकणे, चिडचिडेपणा किंवा डोकेदुखी वाटणे

एकत्र श्वास घेणे, घाम येणे किंवा तीक्ष्ण हृदयाचा ठोका

झोपेच्या डिसऑर्डर, नाईट टेरॅसर किंवा अस्वस्थ लेग सिंड्रोम सारख्या झोपेशी संबंधित रोगांचे हे लक्षण असू शकते.

उपाय म्हणजे काय?
झोपेच्या आधी आराम करा: योग, ध्यान किंवा कोमट पाणी पिणे फायदेशीर आहे.

कॅफिन टाळा: दिवसा 4 वाजता चहा-कॉफी किंवा उर्जा पेय घेऊ नका.

सोन्याचे दिनक्रम करा: झोपा आणि दररोज एकाच वेळी जागे व्हा.

स्क्रीन वेळ कमी करा: झोपेच्या आधी कमी मोबाइल किंवा लॅपटॉप वापरा.

हेही वाचा:

स्मार्टफोन धीमे आहे का? या 5 सोप्या सेटिंग्ज पूर्वीसारख्या वेगवान बनवा, ते देखील रीसेट केल्याशिवाय