मुंबई : महाराष्ट्राच्या आदिवासी पट्ट्यात, एक शांत पण प्रभावी क्रांती घडत आहे — समाजसेविका नीतू जोशी आणि त्यांच्या मिआम चॅरिटेबल ट्रस्टच्या समर्पित टीममुळे हे शक्य होत आहे. आदिवासी महिलांचे, विशेषतः एकट्या मातांचे आणि दारूच्या व्यसनामुळे उपेक्षित झालेल्या महिलांचे जीवन उन्नत करण्यासाठी त्यांनी एक भक्कम सामाजिक आंदोलन उभं केलं आहे.

गडचिरोलीसारख्या दुर्गम भागात अनेक महिलांना त्यांच्या कुटुंबांची जबाबदारी एकट्याने उचलावी लागते. दारूच्या व्यसनामुळे पुरुष जबाबदारीपासून दूर राहतात आणि महिलांना उपेक्षा, गरीबी आणि संघर्षाचा सामना करावा लागतो. या पार्श्वभूमीवर नीतू जोशी यांनी महिलांना आवाज मिळवून देण्यासाठी आणि समाजात त्यांना सन्मानाची जागा मिळवून देण्यासाठी विविध उपक्रम राबवले आहेत.

ट्रस्टतर्फे महिलांसाठी आत्मविश्वास वृद्धिंगत करणाऱ्या कार्यशाळा, नेतृत्व प्रशिक्षण व सार्वजनिक बोलण्याचे प्रशिक्षण यांचा समावेश करण्यात आला आहे. यामुळे महिलांमध्ये सामाजिक सहभागाची भावना वाढवली जात आहे.

“अलीकडे गडचिरोलीतील एका मोठ्या सार्वजनिक कार्यक्रमात काही आदिवासी महिलांनी राजकारणी, प्रशासकीय अधिकारी आणि स्थानिक नागरिकांच्या समोर निर्भयपणे आपली मते मांडली. हा क्षण केवळ प्रेरणादायी नव्हता, तर परिवर्तनाचा आरंभ होता,” असे नीतू जोशी म्हणाल्या. “पूर्वी घरातही न बोलणाऱ्या या महिला आता संपूर्ण समाजासमोर आपली मते मांडत आहेत.”

मिआम चॅरिटेबल ट्रस्ट केवळ महिलांच्या सशक्तीकरणापुरता मर्यादित नाही. ट्रस्ट आदिवासी व अनाथ मुलांसाठीही शैक्षणिक मदत पुरवत आहे. मोफत पुस्तकांचे वाटप, शैक्षणिक शुल्क भरणे आणि स्पर्धा परीक्षा तयारीसाठी साहाय्य याच्या माध्यमातून वंचित विद्यार्थ्यांना उज्वल भविष्याची दिशा दिली जात आहे.

आजपर्यंत या ट्रस्टच्या सहाय्याने अनेक विद्यार्थ्यांना सैन्यात, पोलीस सेवेत आणि सरकारी नोकऱ्यांमध्ये संधी मिळाली आहे — हे या कार्याच्या दीर्घकालीन यशाचे प्रतिक आहे. दयाळूपणा, स्पष्टता आणि समर्पण यांच्या जोरावर नीतू जोशी आणि मिआम चॅरिटेबल ट्रस्ट फक्त व्यक्तींचं नव्हे, तर समाजाचं परिवर्तन घडवत आहेत. ग्रामीण आणि आदिवासी समाजाची ही नवचैतन्याची वाटचाल एक प्रेरणादायी उदाहरण आहे की सातत्यपूर्ण सामाजिक कार्यामुळे खऱ्या अर्थाने बदल घडवून आणता येतो.