जरी यासारख्या पुस्तकांची लोकप्रियता अणु सवयी किंवा सवयी-स्टॅकिंग नित्यक्रम लोक निरोगी आणि आनंदी जीवनशैली चालविण्यासाठी क्रांतिकारक आहेत, त्याच दिनचर्या केल्याने आपल्याला त्रास होऊ शकतो. सर्वात वाईट म्हणजे, त्या आरयूटीमुळे आपल्या संज्ञानात्मक कार्यास हानी पोहोचू शकते आणि आपली स्मरणशक्ती बिघडू शकते. होय, हे खरे आहे – आपल्या समान नित्यक्रमात खूप अडकून जाणे आपल्या संज्ञानात्मक आरोग्यासाठी हानिकारक ठरू शकते आणि संशोधन त्यास पाठपुरावा करते. येथे का आहे.
अर्थात, आहार आणि व्यायामासारख्या काही सवयी आपले आरोग्य सुधारण्यास आणि आपल्या तीव्र आजाराचा धोका कमी करण्यास मदत करू शकतात. परंतु आपल्या मेंदूत आपण करू शकणार्या सर्वोत्कृष्ट गोष्टींपैकी एक म्हणजे सतत सवयी ठरविण्याची आणि त्याच नित्यकर्मात अडकण्याची गरज भासते.
उदाहरणार्थ, एका अभ्यासानुसार असे दिसून आले आहे की आपल्या दैनंदिन क्रियाकलापांमध्ये विविधता आणणे आणि आपण जे काही करता ते बदलणे प्रत्यक्षात उच्च एकूण संज्ञानात्मक कार्य करू शकते.
या अभ्यासानुसार नॅशनल सर्व्हे ऑफ रोजच्या अनुभवांमधील सहभागींच्या आकडेवारीचे मूल्यांकन केले गेले आणि असे आढळले आहे की सशुल्क काम, मुलांसह वेळ, विश्रांती, शारीरिक क्रियाकलाप आणि स्वयंसेवक यासह सात सामान्य दैनंदिन कामांमध्ये विविधता असलेल्या सहभागींनी संज्ञानात्मक आणि कार्यकारी कामकाजासाठी उच्च गुण मिळवले. उच्च क्रियाकलाप विविधता असलेल्यांसाठी एपिसोडिक मेमरी देखील चांगली होती.
दररोज जे घडते ते आपण स्वत: ला बदलत असल्याचे आढळले तरीही, कधीकधी आपण आपल्या आयुष्याच्या इतर क्षेत्रात त्याच नित्यकर्मांमध्ये अडकू शकता, जसे की समान जेवण खाणे किंवा आपल्या फोनवर जास्त स्क्रोल करणे. संशोधनात संतुलित, वैविध्यपूर्ण आहार चांगले मानसिक आरोग्य आणि उत्कृष्ट संज्ञानात्मक कार्य करते. खरं तर, आपल्या अन्नाच्या निवडी हलविण्यामुळे आपल्या पोस्टरियर सिंग्युलेट कॉर्टेक्समध्ये वाढीव क्रियाकलाप वाढतात, आपल्या संज्ञानात्मक आणि वर्तन प्रक्रियेचा प्रभारी मेंदूचा एक भाग.
आपली दिनचर्या बदलणे भीतीदायक वाटू शकते, विशेषत: आपण एक निरोगी नित्यक्रम आणि जीवनशैली सेट करण्यासाठी खूप कष्ट केले. तथापि, आपण अद्याप आपल्या नित्यक्रमात हुशार मार्गांनी मिसळू शकता आणि एकाच वेळी आपल्या निरोगी सवयी राखू शकता. उदाहरणार्थ, प्रत्येक आठवड्यात स्वयंपाकघरात आणि जेवण-प्रीप वेगवेगळ्या पदार्थांमध्ये आपली दिनचर्या स्विच करा किंवा नवीन निरोगी पाककृती बनवण्यासाठी स्वत: ला आव्हान द्या. विविध प्रकारचे हालचाल आणि वर्कआउट्स वापरुन पहा आणि स्वत: ला नवीन छंद शिकण्याची संधी द्या. शेवटी ती भाषा शिकण्याची किंवा गिटारचे धडे घेण्याची ही एक उत्तम संधी असू शकते!
आपला दैनंदिन दिनचर्या बदलणे हा मेमरी सुधारण्याचा उत्तम मार्ग आहे हे जाणून घेण्यासाठी वाचन सुरू ठेवा.
आपल्या दिनचर्या बदलण्यासाठी आपल्याला आपला मेंदू सक्रिय ठेवण्याची आवश्यकता आहे, ज्यामुळे आपल्या मेंदूचा व्यायाम करण्यास मदत होते. नवीन गोष्टींचा प्रयत्न करणे आणि आपण जे करता ते स्विच करणे (अगदी नवीन रेसिपी बनविणे किंवा नवीन कौशल्य शिकण्यासारखे काहीतरी देखील) आयुष्यभर संज्ञानात्मक क्षमतेच्या उच्च पातळीशी संबंधित आहे. हे इतके शक्तिशाली आहे की आयुष्याच्या सुरुवातीच्या काळात नवीन क्रियाकलापांसह मेंदूला आव्हान देण्यामुळे वृद्धावस्थेतील संज्ञानात्मक नुकसानीपासून मेंदूचे संरक्षण होऊ शकते.
जर आपण त्याच गोष्टी वारंवार करत असाल तर आपण आपले शरीर आणि आपल्या मनाला आव्हान देण्याची संधी देत नाही. दररोज आपल्या मनाचा व्यायाम करणे आणि नवीन समस्या सोडविण्यासाठी नवीन संधी देणे आपल्या मेंदूला उत्तेजित ठेवण्यास आणि न्यूरोप्लास्टिकिटीला आव्हान देण्यास मदत करते. सेल्युलर स्तरावर स्वत: ला रीवायर करण्याची मेंदूची ही क्षमता आहे, ज्यामुळे स्मृती सुधारू शकते.
केवळ आपल्या नित्यक्रमात बदल घडवून आणण्यामुळेच आपल्या संज्ञानात्मक आरोग्यास सुधारणा होत नाही तर आपण त्याबद्दल आनंदी देखील आहात. एका अभ्यासाच्या संशोधकांना असे आढळले आहे की जेव्हा लोक त्यांच्या दैनंदिन नित्यकर्मांमधून निघून जातात आणि स्वत: ला नवीन ठिकाणे आणि एक्सप्लोर करण्यासाठी नवीन अनुभव देतात. आपल्या शारीरिक नित्यक्रमातील सर्वात लहान बदल देखील आपल्याला अधिक आनंदी होऊ शकतात आणि आपल्या मेंदूला फायदा होऊ शकतात.
आपली दिनचर्या खंडित करण्याव्यतिरिक्त, या निरोगी सवयी आपल्या स्मरणशक्ती देखील सुधारू शकतात:
जरी संतुलित आहार आणि नियमित व्यायामासाठी दैनंदिन सवयी आपल्याला निरोगी राहण्यास मदत करू शकतात, त्याच दिनचर्यात अडकून जाणे नेहमीच संज्ञानात्मक आरोग्यासाठी उपयुक्त नसते. संशोधनात असे आढळले आहे की आपली दिनचर्या बदलत आहे – अगदी नवीन पाककृती वापरणे किंवा स्वत: ला नवीन वर्कआउट्स करण्यास आव्हान देण्याइतकेच सोपे असले तरीही – उच्च एकूण संज्ञानात्मक कार्यामध्ये. विविध क्रियाकलाप आपल्या मेंदूला उत्तेजन देण्यास आणि त्यास सक्रिय ठेवण्यास मदत करू शकतात आणि आपल्याला अधिक आनंदी देखील बनवू शकतात. म्हणून नवीन गोष्टींचा प्रयत्न करण्यासाठी आणि आपल्या नेहमीच्या दिनचर्या बदलण्यासाठी आपल्या दैनंदिन जीवनात मार्ग शोधा. आपला मेंदू त्याबद्दल धन्यवाद देईल!