ETDA เผยสถิติร้องเรียนปัญหาออนไลน์ จากศูนย์ช่วยเหลือและจัดการปัญหาออนไลน์ หรือ 1212 ETDA ช่วง 8 เดือนแรกปีนี้ แตะ 27,332 เรื่อง พุ่ง 20.1% ชี้ ‘ปัญหาซื้อขายออนไลน์-เว็บไซต์ผิดกฎหมาย’ ยังคงครองแชมป์

วันที่ 18 ก.ย. 2568 นายชัยชนะ มิตรพันธ์ ผู้อำนวยการสำนักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ หรือ ETDA (เอ็ตด้า) เปิดเผยว่า ปัญหาภัยหลอกลวงออนไลน์ยังคงเป็นความท้าทายสำคัญของประเทศ โดยเฉพาะในยุคที่ช่องทางดิจิทัลเข้าถึงง่ายและรวดเร็ว กลายเป็นโอกาสให้มิจฉาชีพฉกฉวยประโยชน์จากประชาชน จากข้อมูลของศูนย์ช่วยเหลือ และจัดการปัญหาออนไลน์ หรือ 1212 ETDA ในช่วง 8 เดือนแรก (เดือน ม.ค.-ส.ค.) ของปี 2568 พบเรื่องเรียนปัญหาออนไลน์ที่ผู้บริโภคร้องเรียนผ่านช่องทางรับเรื่องของ 1212 ETDA สูงถึง 27,332 เรื่อง

โดยเรื่องที่ได้รับการร้องเรียนมากที่สุด 5 อันดับแรก ได้แก่ ปัญหาซื้อขายสินค้าออนไลน์ 10,306 เรื่อง คิดเป็น 41.79% รองลงมาได้แก่ปัญหาเว็บไซต์ผิดกฎหมายอยู่ที่ 9,090 เรื่อง หรือคิดเป็น 36.87% ขณะที่มีผู้ขอคำปรึกษาแนวทางเอกสารในการแจ้งเรื่อง รวมถึงปัญหาอื่นๆ 2,460 เรื่อง หรือ 9.98% ปัญหาด้านการคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคลร้อยละ 1,421 เรื่อง หรือ 5.76% และปัญหาด้านการประกอบธุรกิจอย่างไม่เป็นธรรมอยู่ที่ 1,382 เรื่อง หรือ 5.6%

ทั้งนี้เมื่อย้อนดูสถิติ 2 ปีก่อนหน้า แม้ยอดเรื่องร้องเรียนปัญหาออนไลน์จะมีแนวโน้มลดลงอย่างต่อเนื่อง โดยปี 2566 มีทั้งหมด 45,181 เรื่องและปี 2567 มีทั้งหมด 35,358 เรื่อง แต่เมื่อเทียบช่วง 8 เดือนแรกของปี 2568 กับปี 2567 กลับพบว่า เรื่องร้องเรียนปัญหาออนไลน์ เพิ่มขึ้นถึง 4,574 เรื่อง หรือคิดเป็น 20.1%

สะท้อนให้เห็นว่า ท่ามกลางการเติบโตอย่างก้าวกระโดดของเทคโนโลยีและการทำธุรรมออนไลน์ผ่านแพลตฟอร์มดิจิทัลที่เข้าถึงได้ง่าย และสะดวกนี้ ผู้บริโภคยังคงต้องเผชิญกับภัยออนไลน์ในรูปแบบต่างๆ

ส่วนหนึ่งเป็นผลมาจากความซับซ้อนของกลลวงในโลกออนไลน์ ที่เหล่ามิจฉาชีพได้มีการปรับเปลี่ยนและพัฒนารูปแบบการหลอกลวงใหม่ๆ โดยอาศัยช่องว่างของเทคโนโลยีอย่าง AI Deepfake ที่ปลอมเสียง ปลอมหน้า เป็นเจ้าหน้าที่มาหลอกประชาชน รวมไปถึงข้อจำกัดด้านความรู้เท่าทัน หรือ AI and Digital Literacy ของผู้บริโภคเอง

โดยกลลวงที่ต้องจับตา และเฝ้าระวังเป็นพิเศษในปีนี้ คือ ปัญหาหลอกซื้อขายออนไลน์ โดยเฉพาะสินค้าปลอม ไม่ได้มาตรฐาน ปัญหาการหลอกลงทุนหรือหลอกทำงานออนไลน์ ทั้งการทำงานออนไลน์ในหรือต่างประเทศ การลงทุนหุ้น, คริปโทเคอร์เรนซี, แชร์ลูกโซ่ในรูปแบบใหม่ๆ รวมไปถึงการหลอกให้กู้เงินด่วนออนไลน์ แล้วหลอกเก็บค่าธรรมเนียมก่อนแต่ไม่ปล่อยกู้เงินจริง เป็นต้น

ทั้งนี้ ETDA ในฐานะหน่วยงานกำกับดูแลธุรกิจบริการดิจิทัล อย่างผู้ให้บริการแพลตฟอร์มดิจิทัล ที่ผนวกบทบาทของ 1212 ETDA ช่องทางกลางรับเรื่องร้องร้องเรียนและช่วยแก้ปัญหาภัยออนไลน์จากบริการแพลตฟอร์มดิจิทัล ภายใต้กฎหมาย DPS ได้บูรณาการการทำงานร่วมกับพาร์ทเนอร์อื่นๆ อย่างใกล้ชิด ทั้งการเชื่อมระบบแจ้งความออนไลน์กับสำนักงานตำรวจแห่งชาติ ขยายความร่วมมือกับกรมการค้าต่างประเทศ, กรมพัฒนาธุรกิจการค้า และแพลตฟอร์มดิจิทัล (Facebook, TikTok) ยกระดับการคุ้มครองผู้ใช้งานในมิติต่างๆ

โดย 1212 ETDA ไม่เพียงรับเรื่องร้องเรียน แต่ยังช่วยประสาน ส่งต่อเคสให้ได้รับความช่วยเหลือและแก้ปัญหาจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้องได้แล้วเสร็จถึง 26,794 เรื่อง หรือคิดเป็น 98.03% ของเรื่องร้องเรียนทั้งหมดในเดือน ม.ค.-ส.ค. 2568 โดยประชาชน 95.14% ที่เข้ามาใช้บริการมีความพึงพอใจสูง

พร้อมกันนี้ ETDA ยังเดินหน้ายกระดับการทำธุรกรรมออนไลน์ผ่านบริการแพลตฟอร์มดิจิทัลของคนไทยให้ปลอดภัย น่าเชื่อถือ ด้วยการเร่งเครื่องกลไกร่วมกำกับ ร่วมกับหน่วยงานกำกับดูแลอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง

ตลอดจนหน่วยงานภาครัฐ เอกชน และผู้ให้บริการแพลตฟอร์มดิจิทัล ภายใต้ประกาศฯ และข้อเสนอแนะต่างๆ ที่พร้อมใช้งานแล้ว อาทิ คู่มือการพิสูจน์และยืนยันตัวตนเพื่อลงทะเบียนผู้ใช้บริการบนแพลตฟอร์มดิจิทัล คู่มือการดูแลโฆษณาออนไลน์บนแพลตฟอร์มดิจิทัล คู่มือการดูแลเกี่ยวกับการขายสินค้าที่ต้องมีมาตรฐานของสินค้าบนบริการแพลตฟอร์มดิจิทัล และ ขมธอ. 32-2565 ว่าด้วยการรวบรวม กลั่นกรอง และเผยแพร่รีวิว ของผู้บริโภคบนช่องทางออนไลน์

รวมไปถึง ประกาศฉบับใหม่ที่ครอบคลุมทั้งแพลตฟอร์มประเภท Online Marketplace และ Ride Sharing เพื่อกำหนดหน้าที่เพิ่มเติมให้กับแพลตฟอร์มที่เข้าข่ายให้มีทิศทางการกำกับดูแลบริการของตนเอง (Self-Regulation) อย่างเป็นระบบ

อีกทั้งยังเดินหน้าแคมเปญ “DPS Trust Every Click” เปิดพื้นที่แลกเปลี่ยนมุมมองจากทุกภาคส่วน เพื่อสร้างการรับรู้และร่วมพัฒนากลไกความร่วมมือในการผลักดันให้เกิดระบบนิเวศดิจิทัลที่ปลอดภัย

พร้อมขยายผลการใช้ประกาศฯ และคู่มือต่างๆ ภายใต้กฎหมาย DPS เพิ่มมากขึ้น เพื่อยกระดับกลไกการกำกับดูแลบริการแพลตฟอร์มที่ทุกคนมีส่วนร่วม ควบคู่กับการ ‘สร้างภูมิคนไทยรู้ทันปัญหาออนไลน์’ ให้กับประชาชนทุกกลุ่มทั่วประเทศ ผ่านกิจกรรมการลงพื้นที่ร่วมกับพาร์ทเนอร์ ตลอดจนสื่อประชาสัมพันธ์ในรูปแบบต่างๆ ที่ทุกคนเข้าถึงได้

สำหรับผู้บริโภคที่ประสบปัญหาจากการใช้บริการแพลตฟอร์มดิจิทัล หรือถูกหลอกลวงทางออนไลน์ สามารถร้องเรียนและขอรับคำปรึกษาเพื่อให้เข้าถึงกระบวนการดูแลช่วยเหลือได้เร็วขึ้น ได้ที่สายด่วนของศูนย์ 1212 ETDA ที่เบอร์ 1212 หรือ Line : @1212ETDA ได้ตลอด 24 ชั่วโมง หรือติดตามความเคลื่อนไหวเพิ่มเติมได้ที่ เพจเฟซบุ๊ก ETDA Thailand