สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง มีพระราชดำริให้จัดตั้งพิพิธภัณฑ์ผ้าในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถขึ้น เพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้เกี่ยวกับผ้าไทย และประวัติศาสตร์ เครื่องแต่งกายของคนไทย ตั้งอยู่ที่หอรัษฎากรพิพัฒน์ ตั้งอยู่ในเขตพระราชฐานชั้นนอก ริมกำแพงพระบรมมหาราชวังด้านทิศเหนือ
ต่อมา ใน พ.ศ. 2546 สมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวงกราบบังคมทูลพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ขอพระราชทานพระบรมราชานุญาต ใช้อาคารหอรัษฎากรพิพัฒน์เป็นที่ตั้งของพิพิธภัณฑ์ผ้าฯ และเปิดดำเนินการอย่างเป็นทางการในวันที่ 9 พฤษภาคม พ.ศ. 2555 โดยมีวัตถุประสงค์ในการรวบรวมจัดเก็บรักษาผ้าไทย และเอกสารที่เกี่ยวข้อง ตลอดจนจัดแสดงงานหัตถศิลป์จากผ้าอันทรงคุณค่าของราชสำนัก และผ้าพื้นเมืองต่างๆ เพื่อสืบสานพระราชปณิธานในการอนุรักษ์การทอผ้าของไทยให้คงอยู่เป็นสมบัติทางวัฒนธรรมของชาติสืบไป
ในวันที่ 11 กรกฎาคม พ.ศ. 2555 สมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง เสด็จเยือนพิพิธภัณฑ์ผ้าฯ เป็นการส่วนพระองค์ เพื่อทอดพระเนตรห้องจัดแสดงต่างๆ ห้องปฏิบัติการอนุรักษ์ ตลอดจนร้านพิพิธภัณฑ์
ภายในประกอบด้วย ห้องนิทรรศการกึ่งถาวร และห้องนิทรรศการชั่วคราว ได้แก่

1. ห้องประชุม สิริราชพัสตราบรมราชินีนาถ

จัดขึ้นเพื่อเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง เนื่องในโอกาสมหามงคล เฉลิมพระชนมพรรษา 90 พรรษา 12 สิงหาคม พ.ศ. 2565 และเพื่อเผยแพร่พระราชกรณียกิจของสมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวงผ่านฉลองพระองค์ ในช่วงเวลาต่างๆ
   ภาพจากเพจพิพิธภัณฑ์ผ้าในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ

2. ห้องจัดแสดง 3-4 

จัดแสดงผ้าที่สวยงามเป็นเอกลักษณ์จากภูมิภาคต่างๆ ของประเทศไทย ผ่านผลงานศิลปะสื่อผสมร่วมสมัยที่ผลิตจากผ้ามูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพฯ ในภูมิภาคต่างๆ นอกจากนี้ยังจัดแสดงตัวอย่างผ้าแต่ละประเภทและอุปกรณ์ทอผ้า รวมถึงกรรมวิธีการทอผ้าหลากชนิด เพื่อส่งเสริมความรู้ความเข้าใจในความเป็นมา และความสำคัญของผ้าแต่ละท้องถิ่น

3. ห้องกิจกรรม

ออกแบบเพื่อใช้เป็นพื้นที่ประกอบกิจกรรมส่งเสริมความรู้ความเข้าใจที่เชื่อมโยงและมีความสัมพันธ์กับนิทรรศการหลักของพิพิธภัณฑ์ฯ
   ภาพจากเพจพิพิธภัณฑ์ผ้าในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ
4. ร้านพิพิธภัณฑ์
เป็นร้านจำหน่ายหนังสือ และผลิตภัณฑ์ต่างๆ ของพิพิธภัณฑ์ผ้าฯ ตลอดจนผลิตภัณฑ์ของมูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ทั้งในแบบดั้งเดิม และแบบร่วมสมัย เช่น สินค้าตกแต่งบ้าน เครื่องแต่งกายที่ทำจากผ้าฝ้าย และผ้าไหม เครื่องประดับ เครื่องจักสาน เครื่องเขียน และดอกไม้ประดิษฐ์ เป็นต้น นอกจากนี้ร้านพิพิธภัณฑ์ยังจำหน่ายสินค้าที่ออกแบบขึ้นมาพิเศษเพื่อให้เกี่ยวเนื่องกับนิทรรศการที่จัดแสดงด้วย
พิพิธภัณฑ์ผ้าในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ เปิดให้เข้าชมทุกวันตั้งแต่เวลา 09.00-16.30 น. ปิดจำหน่ายบัตรเข้าชมรอบสุดท้าย เวลา 15.30 น.
ที่มา : พระบรมมหาราชวัง, พิพิธภัณฑ์ผ้าในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ, ททท.