ब्रिटनमधील भारतीय वंशाचे प्रसिद्ध उद्योगपती अँड हिंदुजा समूहाचे अध्यक्ष गोपीचंद हिंदुजा वयाच्या ८५ व्या वर्षी निधन झाले. त्यांच्या निधनाने केवळ भारतातच नाही तर जागतिक व्यापार जगतात शोककळा पसरली आहे. परदेशात राहून भारताला गौरव मिळवून देणाऱ्या भारतीयांमध्ये गोपीचंद हिंदुजा यांचा समावेश होता.
गोपीचंद हिंदुजा हे त्यांच्या आयुष्यातील उद्योग आणि गुंतवणुकीच्या जगातले एक मोठे चेहरे आहेत. त्यांनी हिंदुजा ग्रुपला केवळ भारतातच नव्हे तर ब्रिटन, युरोप आणि मध्यपूर्वेतही ओळख दिली. त्यांच्या निधनानंतर त्यांच्या मागे किती संपत्ती शिल्लक आहे आणि त्यांच्या व्यावसायिक साम्राज्याचे भविष्य काय असेल, असा प्रश्न आता उपस्थित होत आहे.
गोपीचंद हिंदुजा हे कोट्यवधींच्या संपत्तीचे मालक होते.
,द संडे टाइम्स रिच लिस्ट 2024'नुसार, हिंदुजा ब्रदर्स हे ब्रिटनमधील सर्वात श्रीमंत कुटुंबांपैकी एक होते. त्याच्या निव्वळ संपत्तीचा अंदाज 37 अब्ज पौंड (सुमारे 3.9 लाख कोटी रुपये) लादण्यात आले होते. या आकडेवारीमुळे ते सलग अनेक वर्षे ब्रिटनमधील सर्वात श्रीमंत व्यक्ती बनले.
गोपीचंद हिंदुजा यांनी त्यांचे भाऊ श्रीचंद हिंदुजा यांच्यासमवेत 100 हून अधिक कंपन्यांचे मोठे साम्राज्य उभे केले होते, जे बँकिंग, वित्त, ऊर्जा, आरोग्यसेवा, आयटी आणि पायाभूत सुविधा यासारख्या क्षेत्रांमध्ये पसरलेले आहे.
कौटुंबिक आणि व्यवसायिक वारसा
गोपीचंद हिंदुजा यांचा जन्म 29 जानेवारी 1940 रोजी भारतात झाला. हिंदुजा कुटुंबातील चार भावांमध्ये ते दुसरे होते – श्रीचंद, गोपीचंद, प्रकाश आणि अशोक हिंदुजा. चार भावांनी मिळून हिंदुजा ग्रुपचा जागतिक स्तरावर विस्तार केला.
श्रीचंद हिंदुजा यांच्या मृत्यूनंतर, गोपीचंद यांनी समूहाची जबाबदारी स्वीकारली आणि त्यांच्या नेतृत्वाखाली कंपनीने अनेक नवीन क्षेत्रात पाऊल टाकले.
हिंदुजा साम्राज्याची सुरुवात कशी झाली?
हिंदुजा ग्रुपची स्थापना त्यांच्या वडिलांनी 1914 मध्ये केली होती. पीडी हिंदुजा केले. सुरुवातीला हा व्यवसाय मुंबई आणि तेहरान दरम्यान मालाच्या व्यापाराने सुरू झाला. हळूहळू हा समूह बँकिंग, वाहतूक, उत्पादन, मीडिया आणि रिअल इस्टेटमध्ये विस्तारला.
गोपीचंद हिंदुजा यांनी आपल्या दूरदृष्टीने आणि धोरणात्मक विचाराने ते आंतरराष्ट्रीय स्तरावर नेले. त्याने युरोप आणि अमेरिकेत गुंतवणुकीच्या अनेक संधी मिळवल्या आणि कंपनीचे जागतिक समूहात रूपांतर केले.
गोपीचंद हिंदुजा हे ब्रिटनमधील भारतीयांचे प्रतीक बनले
गोपीचंद हिंदुजा यांची ब्रिटनमधील भारतीय समुदायातील सर्वात प्रभावशाली व्यक्तींमध्ये गणना होते. ते नेहमीच भारतीय संस्कृती आणि परंपरांशी जोडलेले राहिले आणि ब्रिटीश समाजातील भारतीय ओळख मजबूत करण्यात त्यांनी महत्त्वाची भूमिका बजावली.
त्याचे घर “कार्लटन हाऊस टेरेस“हे लंडनमधील सर्वात आलिशान घरांपैकी एक आहे. ही इमारत बकिंगहॅम पॅलेसजवळ आहे आणि तिची किंमत लाखो पौंड आहे.
सामाजिक कार्यातही ते अग्रेसर होते
व्यावसायिक यशासोबतच गोपीचंद हिंदुजा समाजसेवेतही सक्रिय होते. ते हिंदुजा फाउंडेशन यातून आरोग्य, शिक्षण, ग्रामीण विकासाचे अनेक प्रकल्प सुरू झाले. भारत आणि ब्रिटनमधील त्यांच्या संस्थांनी हजारो गरजू लोकांना मदत केली आहे.
मृत्यूमुळे शोककळा पसरली
गोपीचंद हिंदुजा यांच्या निधनाच्या वृत्तानंतर भारतीय उद्योग जगतापासून ते ब्रिटिश व्यापारी वर्गात शोककळा पसरली आहे. उद्योगपती आनंद महिंद्रा, मुकेश अंबानीआणि रतन टाटा जसे दिग्गजांनी त्यांच्या योगदानाचे स्मरण करून आदरांजली वाहिली आहे.
ब्रिटनच्या पंतप्रधान कार्यालयानेही एक निवेदन जारी करून म्हटले आहे की, “गोपीचंद हिंदुजा यांनी केवळ ब्रिटिश अर्थव्यवस्थेतच योगदान दिले नाही तर भारत-ब्रिटन संबंध मजबूत केले.”
भविष्यातील दिशा
आता हिंदुजा ग्रुपची जबाबदारी कुटुंबाच्या पुढच्या पिढीच्या हातात आहे. गोपीचंद यांचा मुलगा संजय हिंदुजा आणि इतर कुटुंबातील सदस्य आधीच गटाच्या नेतृत्वात सक्रिय भूमिका बजावत आहेत. गोपीचंद हिंदुजा यांनी दिलेल्या दूरदृष्टीप्रमाणेच हिंदुजा कुटुंब आपला वारसा पुढे नेईल, असा विश्वास उद्योग तज्ज्ञ व्यक्त करतात.