न्यूज इंडिया लाइव्ह, डिजिटल डेस्क: गेल्या काही दिवसांपासून तुम्हाला वर्तमानपत्रात आणि टीव्हीवर एकच मथळा दिसत असेल.“रुपया ऐतिहासिक नीचांकावर”, “डॉलर महागला”, “भारतीय चलन ICU कडे निघाले!” हे ऐकल्यानंतर कोणीही घाबरू शकते. देशाच्या चलनाची घसरण होत असेल, तर देश संकटात जात आहे, असा विचार आपल्या मनात आहे.
पण थांबा! कथेचा आणखी एक पैलू आहे जो तुम्हाला आश्चर्यचकित करेल.
एकीकडे डॉलरच्या तुलनेत रुपयाची घसरण होत असताना दुसरीकडे भारताची अर्थव्यवस्था जगातील सर्वात वेगवान घोड्याप्रमाणे सरपटत आहे. हे विचित्र वाटते, नाही का? की नाणे कमकुवत होत असताना बाजार आणि जीडीपी मजबूत कसा? हे कोडे अगदी सोप्या भाषेत सोडवू.
1. रुपया कमकुवत झाला आहे की डॉलर 'बाहुबली' झाला आहे?
सर्वप्रथम हे समजून घेणे आवश्यक आहे की ही केवळ रुपयाची कमजोरी नाही. अमेरिकेचा डॉलर सध्या स्टिरॉइड्सवर बसला आहे. अमेरिकेत व्याजदर आणि त्यांची धोरणे अशी सुरू आहेत की जगभरातून पैसा डॉलरमध्ये खेचला जात आहे.
केवळ भारतच नाही तर जपानचे येन, ब्रिटनचे पौंड आणि युरो – हे सर्व डॉलरच्या तुलनेत पाणी मागत आहेत. तात्पर्य, दोष आपल्या खेळाडूचा (रुपया) इतका नाही की प्रतिस्पर्ध्याच्या (डॉलर) ताकदीचा आहे.
2. अर्थव्यवस्था 'बूमिंग' का आहे?
आता गुड न्यूजकडे येत आहोत. रुपया घसरत असला तरी भारताची देशांतर्गत व्यवस्था खूप मजबूत आहे.
3. आपण काळजी करावी?
आता तुम्ही विचार करत असाल, “भाऊ, हे सर्व ठीक आहे, पण माझ्या खिशावर त्याचा काय परिणाम होईल?”
सत्य हे आहे की घसरत्या रुपयाला दोन बाजू आहेत:
4. RBI काय करत आहे?
आमच्या मागे एक मजबूत 'गोलकीपर' उभा आहे ज्याला रिझर्व्ह बँक म्हणतात. रिझव्र्ह बँकेकडे परकीय चलनाचा एवढा मोठा साठा आहे की तो रुपया पूर्णपणे बुडू देणार नाही. तो फक्त बाजाराचा थोडासा समतोल साधत आहे.