अदानी संरक्षण आणि एरोस्पेस गुंतवणूक 2026: देशातील सर्वात मोठा उद्योग समूह असलेल्या अदानी समूहाने संरक्षण क्षेत्रासंदर्भात महत्त्वपूर्ण निर्णय घेतला आहे. कंपनी येत्या काही वर्षांत संरक्षण उत्पादनाशी संबंधित कामात सुमारे 1.8 लाख कोटी रुपयांची गुंतवणूक करण्याची योजना आखत आहे. हा पैसा एकाच वेळी गुंतवला जाणार नाही, तर हळूहळू वेगवेगळ्या प्रकल्पांमध्ये गुंतवला जाईल.
कंपनीचे म्हणणे आहे की बदलता काळ आणि युद्धांचे नवीन प्रकार पाहता आता जुन्या पद्धती चालणार नाहीत. या कारणास्तव अदानी समूह भविष्यात लष्करासाठी अधिक उपयुक्त ठरू शकतील अशा यंत्रणा आणि शस्त्रे बनवण्यावर भर देत आहे.
अदानी समूह विशेषत: अशा तंत्रज्ञानावर काम करत आहे ज्यांना कमी माणसांची गरज आहे. कंपनी ड्रोन, स्वायत्त प्रणाली आणि मार्गदर्शित शस्त्रांवर अधिक लक्ष केंद्रित करत आहे.
कंपनीच्या म्हणण्यानुसार, आगामी काळात युद्धाच्या शैलीत लक्षणीय बदल होणार आहे. आता प्रत्येक कामासाठी थेट सैनिकांना मैदानात पाठवण्याची गरज भासणार नाही. ड्रोन आणि स्मार्ट सिस्टीमच्या सहाय्याने पाळत ठेवणे, हल्ला करणे आणि सुरक्षा यांसारखी कामे सहज करता येतात.
पीटीआयच्या अहवालानुसार, अदानी समूहाची काही संरक्षण उत्पादने 2025 मध्ये ऑपरेशन सिंदूरसारख्या लष्करी ऑपरेशनमध्ये वापरली गेली.
यावरून असे दिसून येते की कंपनीने तयार केलेली उपकरणे केवळ कागदोपत्रीच मर्यादित नसून जमिनीवर लष्करानेही त्याचा वापर केला आहे.
अदानी डिफेन्स आणि एरोस्पेस आता देशातील काही मोठ्या खाजगी संरक्षण कंपन्यांमध्ये सामील झाले आहेत. त्याच्या अनेक उत्पादनांना भारतीय लष्कर, नौदल आणि हवाई दलात स्थान मिळाले आहे.
ड्रोन तैनात: कंपनीने बनवलेले दृष्टी-10 ड्रोन लष्कर आणि नौदलात वापरले जात आहेत. सीमेवर लक्ष ठेवणे, दूरच्या भागातून माहिती गोळा करणे आणि पाळत ठेवणे हे त्यांचे काम आहे.
काउंटर ड्रोन सिस्टम: अदानीच्या काउंटर ड्रोन यंत्रणेने तिन्ही सैन्याच्या चाचण्या पार केल्या आहेत. ही यंत्रणा शत्रूच्या ड्रोनची ओळख करून त्यांना तटस्थ करते.
क्षेपणास्त्रे आणि इतर शस्त्रे: कंपनीने खांद्यावर मारा करणारी क्षेपणास्त्र प्रणालीही तयार केली आहे. याशिवाय इलेक्ट्रॉनिक युद्धाशी संबंधित शस्त्रांवरही काम केले जात आहे.
स्वायत्त प्रणाली ही अशा प्रणाली आहेत जी मानवांच्या थेट मदतीशिवाय स्वतःच कार्य करतात. यामध्ये सेन्सर्स, सॉफ्टवेअर आणि तंत्रज्ञानाचा वापर करण्यात आला आहे.
हवेत: ड्रोन दीर्घ काळासाठी उड्डाण करू शकतात. ते पाळत ठेवणे, हेरगिरी करणे आणि आवश्यक वस्तूंच्या वितरणात मदत करतात.
पाण्यात: मानवरहित जहाजे समुद्रात पाळत ठेवतात. ते सागरी सुरक्षा आणि खाणी काढण्यासारखे काम करतात.
जमिनीवर: सीमेवर गस्त घालण्यासाठी, बॉम्ब निकामी करण्यासाठी आणि सामानाची ने-आण करण्यासाठी छोटे रोबोट आणि वाहने वापरली जातात.
या सगळ्याचा सर्वात मोठा फायदा म्हणजे सैनिकांच्या जीवाला धोका कमी होतो.
2026 पर्यंत हवाई, जल आणि जमीन या तिन्ही क्षेत्रांमध्ये ड्रोन आणि स्मार्ट सिस्टिमची संख्या वाढवण्याची अदानी समूहाची योजना आहे.
यासोबतच नवीन प्रशिक्षण केंद्रे बांधली जातील, दुरुस्ती आणि देखभाल सुविधा वाढतील, संरक्षण क्षेत्रात नवीन रोजगार निर्माण होतील.
वृत्तानुसार, अदानी समूहाने देशातील खाजगी संरक्षण क्षेत्रातील सुमारे 25 टक्के भागीदारी विकत घेण्याचे उद्दिष्ट ठेवले आहे.
या गुंतवणुकीमुळे देशाची सुरक्षा तर मजबूत होईलच, शिवाय भारताला संरक्षणाच्या बाबतीत स्वावलंबी बनवण्यातही मदत होईल, असा कंपनीचा विश्वास आहे.
