आयुर्वेदात “महाऔषधी” आणि “महारसोन” म्हणून ओळखला जाणारा लसूण हिवाळ्यात आरोग्यासाठी वरदानापेक्षा कमी नाही. त्याच्या तापमानवाढ प्रभावामुळे आणि औषधी गुणधर्मांमुळे, हे विशेषतः थंड हंगामात फायदेशीर मानले जाते. पण, लसूण कधी आणि कसा खावा याची काळजी घेणेही गरजेचे आहे.
लसणाचे औषधी गुणधर्मलसणाच्या लहान पाकळ्यांमध्ये मोठ्या प्रमाणात पोषक आणि औषधी गुणधर्म असतात. आयुर्वेदानुसार, त्यात षदर (सहा रसांपैकी पाच) आढळतात, ज्यामुळे ते विशेष बनते. शिजवलेल्या लसूणमध्ये पुनर्संचयित, बाल्सामिक, तापमानवाढ आणि पचण्यास सोपे गुणधर्म असतात. यामुळे घसा चांगला होतो आणि हाडांना जोडण्यासाठी प्रभावी आहे.
हेही वाचा : Winter Skin Care Tips : हिवाळ्यात कोरड्या त्वचेपासून सुटका हवी असेल तर 'या' गोष्टींची घ्या विशेष काळजी
विज्ञानानेही लसणाचे गुणधर्म ओळखले आहेत. यूएस नॅशनल लायब्ररी ऑफ मेडिसिनमध्ये प्रकाशित झालेल्या अहवालानुसार, दररोज कच्चा लसूण खाल्ल्याने सर्दी किंवा फ्लू होण्याची शक्यता 63% कमी होते.
Pexels
कच्चा लसूण खाण्याचे फायदे आणि पोषकलसणात प्रक्षोभक आणि अँटिऑक्सिडंट गुणधर्म तसेच मॅग्नेशियम, कॅल्शियम, जस्त आणि सेलेनियम सारखी खनिजे असतात. यामध्ये व्हिटॅमिन सी, व्हिटॅमिन ए आणि व्हिटॅमिन बी भरपूर प्रमाणात असते. याशिवाय, एलिसिन नावाच्या संयुगामुळे त्याचा तापमानवाढीचा प्रभाव असतो, जो शरीरात रक्त प्रवाह वाढवण्यास मदत करतो.
यूरिक ॲसिड आणि कोलेस्ट्रॉलसाठी फायदेशीरआजच्या काळात यूरिक ॲसिड आणि कोलेस्ट्रॉल वाढण्याची समस्या सामान्य झाली आहे. या समस्यांवर नियंत्रण ठेवण्यासाठी लसूण खूप प्रभावी आहे. या आजारांनी त्रस्त असलेल्या लोकांसाठी सकाळी रिकाम्या पोटी कच्चा लसूण खाणे हा रामबाण उपाय आहे. हे रक्त पातळ करते, रक्त प्रवाह सुधारते आणि हृदयविकार टाळते.
हेही वाचा : High-Protein Fruits For Winter : 'ही' १० प्रथिनेयुक्त फळे तुम्हाला हिवाळ्यात ठेवतील निरोगी; थंडीशी लढण्यासाठी देतील शक्ती
लसूण खाण्याची योग्य पद्धतलसणाचे जास्तीत जास्त फायदे मिळवण्यासाठी त्याचे योग्य प्रकारे सेवन करणे महत्त्वाचे आहे. आयुर्वेद तज्ज्ञांच्या मते, लसणाच्या दोन पाकळ्या रात्री पाण्यात भिजवून ठेवा आणि सकाळी रिकाम्या पोटी चावा. या पद्धतीमुळे लसणाचे औषधी गुणधर्म वाढतात आणि शरीराला अधिक फायदे मिळतात.
हेही वाचा : Body Building : नवीन वर्षात स्वप्नवत बॉडी बनवण्याचे ६ साधे सोपे मार्ग
मात्र लसणाचे सेवन करताना काही खबरदारी घ्यायला हवी. तुम्हाला कोणत्याही प्रकारची ऍलर्जी असल्यास किंवा कोणतीही औषधे घेत असल्यास, लसूण खाण्यापूर्वी तुमच्या डॉक्टरांचा सल्ला घ्या.
Pexels
हिवाळ्यात लसणाचे इतर फायदे• इम्युनिटी बूस्टर : लसणाच्या सेवनाने शरीराची प्रतिकारशक्ती वाढते, त्यामुळे सर्दी आणि फ्लू सारख्या मौसमी आजारांपासून तुमचे संरक्षण होते.
• डिटॉक्सिफिकेशन : हे शरीरातून हानिकारक विषारी पदार्थ काढून टाकण्यास मदत करते.
• पचन सुधारते : लसूण पचनक्रिया मजबूत करते आणि गॅस, अपचन यांसारख्या समस्यांपासून आराम देते.
• हाडांची ताकद : लसूण हा कॅल्शियमचा चांगला स्रोत आहे, ज्यामुळे हाडे मजबूत होतात.
लसूण रिकाम्या पोटी खावे का?• काय करावे : लसूण नेहमी ताजे आणि कच्चे खावे. खाण्याआधी पाण्यात भिजवून ठेवा म्हणजे तिखटपणा कमी होईल.
• काय करू नये : रिकाम्या पोटी लसूण खाण्यापूर्वी, तुम्हाला त्याची ॲलर्जी तर नाही ना याची खात्री करा. लसूण जास्त खाल्ल्याने पोटात जळजळ आणि अपचन होऊ शकते.
हेही वाचा : Exercise Tips : व्यायाम करण्यापूर्वी काही खावं की रिकाम्या पोटी व्यायाम करावा; कोणत्या गोष्टी
निष्कर्षलसूण केवळ हिवाळ्यात शरीराला उबदार ठेवण्यास मदत करत नाही तर अनेक आजारांपासून बचाव करण्यासही ते उपयुक्त आहे. मात्र, ते योग्य प्रकारे आणि मर्यादित प्रमाणात सेवन केले पाहिजे. जर तुम्ही ते तुमच्या दैनंदिन जीवनात समाविष्ट केले तर ते तुमच्या आरोग्यासाठी अमृतसारखे सिद्ध होऊ शकते. पण कोणतीही नवीन सवय लावण्यापूर्वी तज्ज्ञांचा सल्ला घ्यायला विसरू नका.