नवी दिल्ली. इलेक्ट्रॉनिक कागदपत्रांची सार्वजनिक तपासणी रोखण्यासाठी निवडणूक नियमांमध्ये केलेल्या बदलांवरून काँग्रेसने केंद्रावर निशाणा साधला आहे. केंद्र सरकारला निवडणूक आयोगाची संस्थात्मक अखंडता नष्ट करायची आहे, असे काँग्रेसचे अध्यक्ष मल्लिकार्जुन खर्गे म्हणाले. निवडणूक नियमातील बदल हा निवडणूक आयोगाची अखंडता नष्ट करण्याचा सुनियोजित कारस्थान आहे. निवडणूक आयोग जाणीवपूर्वक रद्द करून मोदी सरकार लोकशाही आणि संविधानावर आघात करत आहे.
खरगे यांनी X वरील पोस्टमध्ये लिहिले आहे की, निवडणूक नियमांमधील दुरुस्ती हा भारतीय निवडणूक आयोगाची संस्थात्मक अखंडता नष्ट करण्याचा मोदी सरकारचा पद्धतशीर षडयंत्र आहे. यापूर्वी, सरकारने निवडणूक आयुक्त नियुक्त करण्यासाठी भारताच्या सरन्यायाधीशांना निवड समितीमधून काढून टाकले होते. आता उच्च न्यायालयाच्या आदेशानंतरही सरकार निवडणुकीची माहिती लपवण्याचा अवलंब करत आहे.
खरगे म्हणाले की, मतदारांची नावे वगळणे, ईव्हीएममधील पारदर्शकता नसणे यासारख्या अनियमिततेबाबत काँग्रेसने निवडणूक आयोगाला पत्र लिहिले, तेव्हा आयोगाने अपमानास्पद उत्तर दिले. याशिवाय काही गंभीर तक्रारीही स्वीकारण्यात आल्या नाहीत. यावरून हे सिद्ध होते की, निवडणूक आयोग अर्ध-न्यायिक संस्था असूनही स्वतंत्रपणे वागत नाही. निवडणूक आयोगाची अखंडता धोक्यात आणण्याचा मोदी सरकारचा प्रयत्न हा थेट संविधान आणि लोकशाहीवर हल्ला आहे आणि आम्ही त्यांच्या संरक्षणासाठी प्रत्येक पाऊल उचलू.
याआधी काँग्रेसचे सरचिटणीस जयराम रमेश यांनी म्हटले होते की, पक्ष या दुरुस्तीला कायदेशीर आव्हान देईल. लोकसभा खासदार आणि काँग्रेसचे सरचिटणीस (संघटन) केसी वेणुगोपाल म्हणाले की, निवडणूक आयोगाने आतापर्यंत आपल्या कामकाजात संदिग्धता आणि सरकार समर्थक वृत्ती स्वीकारली आहे.
हे प्रकरण आहे
सीसीटीव्ही कॅमेरा आणि वेबकास्टिंग फुटेज तसेच उमेदवारांचे व्हिडिओ रेकॉर्डिंग यासारख्या इलेक्ट्रॉनिक कागदपत्रांची सार्वजनिक तपासणी टाळण्यासाठी केंद्र सरकारने निवडणूक नियमांमध्ये बदल केले आहेत. निवडणूक आयोगाच्या (EC) शिफारशीच्या आधारावर, केंद्रीय कायदा मंत्रालयाने सार्वजनिक तपासणीसाठी उघडलेले 'कागदपत्रे' किंवा दस्तऐवज प्रतिबंधित करण्यासाठी निवडणूक आचार नियम, 1961 च्या नियम 93 मध्ये सुधारणा केली आहे. नियम 93 नुसार निवडणुकीशी संबंधित सर्व 'कागदपत्रे' सार्वजनिक तपासणीसाठी खुले असतील. या दुरुस्तीमध्ये 'कागदपत्रां'नंतर 'या नियमांमध्ये नमूद केल्याप्रमाणे' जोडण्यात आले आहे.
या दुरुस्तीमागे न्यायालयीन खटला होता
कायदा मंत्रालय आणि निवडणूक आयोगाच्या अधिकाऱ्यांनी स्वतंत्रपणे सांगितले की, न्यायालयीन खटला या दुरुस्तीमागे 'ट्रिगर' होता. उमेदवारी अर्ज, निवडणूक प्रतिनिधींची नियुक्ती, निकाल आणि निवडणूक खात्याचे तपशील यासारखी कागदपत्रे निवडणूक आचारसंहितेच्या कालावधीत निवडणूक आचार नियम, सीसीटीव्ही कॅमेरा फुटेज, वेबकास्टिंग फुटेज आणि उमेदवारांचे व्हिडिओ रेकॉर्डिंगमध्ये नमूद केले आहेत. इलेक्ट्रॉनिक दस्तऐवजांप्रमाणे त्याच्या कार्यक्षेत्रात येत नाही.