नवी दिल्ली :- तुमची फुफ्फुसे तुमच्या शरीराला ऑक्सिजन पुरवण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावतात, जी त्याच्या योग्य कार्यासाठी आवश्यक असते. फुफ्फुसांचे आरोग्य राखण्यासाठी, धूम्रपान टाळणे महत्वाचे आहे, कारण तंबाखूच्या धुरामुळे COPD आणि फुफ्फुसाच्या कर्करोगासारख्या फुफ्फुसाच्या आजारांचा धोका लक्षणीय प्रमाणात वाढतो. याव्यतिरिक्त, प्रदूषित हवेच्या संपर्कात आल्याने श्वसन प्रणालीमध्ये जळजळ होऊ शकते, ज्यामुळे दमा आणि ब्राँकायटिस सारख्या परिस्थिती उद्भवू शकतात.

चांगली स्वच्छता आणि लसीकरणाद्वारे आपल्या फुफ्फुसांचे हानिकारक प्रदूषक आणि तीव्र श्वसन रोगांपासून संरक्षण करणे महत्वाचे आहे. अभ्यास दर्शविते की धूम्रपान आणि प्रदूषित हवा श्वास घेणे या दोन्हीमुळे फुफ्फुसाचे कार्य बिघडू शकते. दुर्दैवाने, खराब फुफ्फुसाचे आरोग्य विविध कारणांमुळे उद्भवू शकते.

भारतात वायुप्रदूषणामुळे फुफ्फुसाच्या कर्करोगाच्या रुग्णांमध्ये सातत्याने वाढ होत आहे.
अपोलो हॉस्पिटल इंद्रप्रस्थ येथे कार्यरत असलेल्या पल्मोनोलॉजी आणि रेस्पिरेटरी मेडिसिनमधील वरिष्ठ सल्लागार डॉ. सुधा कंसल यांच्या मते, विशेषत: उत्तर भारतात, वायू प्रदूषण इतके वाढले आहे की लोकांमध्ये फुफ्फुसाच्या कर्करोगाचे प्रमाण 5 पटीने वाढले आहे, तर सीओपीडी आणि तेथे दम्यासारख्या श्वसनाच्या आजारांच्या घटनांमध्ये वाढ झाली आहे.

पर्यावरणात वाढते प्रदूषण

तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे की धूम्रपान, प्रदूषण आणि श्वसनाचे जुने आजार या सर्वांमुळे तुमच्या फुफ्फुसांच्या आरोग्याला हानी पोहोचते. तंबाखूच्या धुराच्या संपर्कात आल्याने फुफ्फुसाचे नुकसान होण्याचा धोका लक्षणीयरित्या वाढतो, तर प्रदूषित हवेचा दीर्घकाळ श्वास घेतल्याने श्वसन प्रणालीमध्ये दीर्घकाळ जळजळ होऊ शकते. यासाठी सुरुवातीची लक्षणे समजून घेणे गरजेचे आहे…
वरिष्ठ सल्लागार डॉ.सुधा कंसल यांच्या मते ही फुफ्फुसाच्या कर्करोगाची सुरुवातीची लक्षणे आहेत.

सततचा खोकला: तीन आठवड्यांपेक्षा जास्त काळ टिकणारा खोकला औषधोपचार किंवा जीवनशैलीत बदल करूनही गंभीर समस्येचे लक्षण असू शकते. जरी हे सहसा श्वसन संक्रमण किंवा किरकोळ परिस्थितीशी जोडलेले असले तरी, ते कधीकधी फुफ्फुसाच्या संसर्गामुळे होऊ शकते. कर्करोगाचे प्रारंभिक लक्षण देखील असू शकते. तुमचा खोकला आणखीनच वाढला, बदलला किंवा कायम राहिल्यास ताबडतोब डॉक्टरांचा सल्ला घ्या.

खोकल्यापासून रक्त येणे: जेव्हा एखाद्या व्यक्तीला खोकल्यापासून रक्त किंवा रक्ताने भरलेला श्लेष्मा येतो तेव्हा हे घडते, मग ते कितीही मोठे असले तरीही. हेमोप्टिसिस हे गंज-रंगाच्या श्लेष्मापासून रक्ताच्या दृश्यमान डागांपर्यंत असू शकते आणि विविध परिस्थितींमुळे फुफ्फुसांच्या नुकसानीचे लक्षण असू शकते. मूळ कारण ओळखण्यासाठी आणि योग्य उपचार सुनिश्चित करण्यासाठी सीटी स्कॅन किंवा ब्रॉन्कोस्कोपी सारख्या इमेजिंग आणि निदान चाचण्यांद्वारे लवकर शोध घेणे महत्वाचे आहे.

श्वासोच्छवासाचा त्रास: साध्या क्रियाकलाप किंवा व्यायाम करताना श्वास लागणे हे फुफ्फुसाच्या कर्करोगासह फुफ्फुसाच्या समस्यांचे लक्षण असू शकते. ट्यूमर वायुमार्ग अरुंद करू शकतात किंवा फुफ्फुसाभोवती द्रव तयार करू शकतात, ज्यामुळे त्यांची पसरण्याची क्षमता मर्यादित होते. जर तुम्हाला श्वास घेण्यास त्रास होत असेल किंवा ते आणखी बिघडत असल्याचे दिसून येत असेल, तर ताबडतोब डॉक्टरांचा सल्ला घेणे आवश्यक आहे.
अस्पष्ट वजन कमी करणे: आहार किंवा व्यायामात बदल न करता वजन कमी होणे हे सूचित करते की शरीर कर्करोगाच्या पेशींचे पोषण करण्यासाठी संचयित ऊर्जा वापरत आहे. कर्करोग चयापचय प्रभावित करू शकतो, ज्यामुळे जलद वजन कमी होते. हे लक्षण बहुतेकदा एनोरेक्सिया आणि अस्थेनियाशी संबंधित असते आणि पुढील वैद्यकीय तपासणीची आवश्यकता असते.

छातीत दुखणे: फुफ्फुसाचा कर्करोग सतत किंवा अचानक तीव्र छातीत दुखू शकतो, जो खोल श्वासोच्छवास, खोकला किंवा हसण्याने वाढू शकतो. छातीच्या पोकळीतील हाडे, स्नायू, नसा किंवा इतर संरचनांवर ट्यूमरच्या दबावामुळे ही वेदना अनेकदा होते. छातीत दुखणे तीव्र झाल्यास, स्थानिकीकरण झाले किंवा कोणतेही स्पष्ट कारण नसताना उद्भवल्यास, वैद्यकीय मदत घेणे महत्वाचे आहे.

तीव्र श्वसन रोग: फुफ्फुसाचा स्राव साफ करण्यास असमर्थता, क्रॉनिक ब्राँकायटिस, न्यूमोनिया किंवा वारंवार होणारे श्वसन संक्रमण जे निराकरण होत नाही किंवा पुनरावृत्ती होत नाही ही फुफ्फुसांच्या कर्करोगाची लक्षणे असू शकतात. कोणताही जुनाट फुफ्फुसाचा संसर्ग किंवा संसर्ग जो उपचारांना प्रतिसाद देत नाही, संभाव्य अंतर्निहित घातकतेसाठी पुनरावलोकन केले पाहिजे.

कर्कशपणा किंवा आवाजात बदल: आवाज स्पष्ट ठेवण्यास असमर्थता, तसेच ढेकूळ, कर्कशपणा, स्वरात बदल किंवा बोलण्यात अडचण यांसारखी लक्षणे स्वराच्या दोरांवर किंवा वारंवार होणाऱ्या स्वरयंत्राच्या मज्जातंतूवर दाबल्यामुळे उद्भवू शकतात. लॅरिन्जायटीस सारख्या संसर्गामुळे आवाजात बदल होऊ शकतो, हे बदल सुधारल्याशिवाय दोन आठवड्यांपेक्षा जास्त काळ टिकून राहिल्यास, पुढील निदान आवश्यक आहे.

थकवा: कोणत्याही कारणाशिवाय सतत थकवा जाणवणे हे फुफ्फुसाच्या कर्करोगाचे आणखी एक प्रारंभिक लक्षण आहे. कर्करोग शरीरातील ऊर्जा चयापचय प्रभावित करतो आणि ऊतींमध्ये जळजळ होतो. हा सततचा थकवा, विशेषत: इतर चिंताजनक लक्षणांसह, डॉक्टरांनी सखोल मूल्यांकन करण्याची शिफारस केली आहे.

लवकर निदान आणि उपचार

फुफ्फुसाच्या कर्करोगाचे लवकर निदान झाल्यास यशस्वी उपचार आणि चांगले परिणाम मिळण्याची शक्यता वाढते. वरिष्ठ सल्लागार डॉ. सुधा कंसल म्हणतात की, फुफ्फुसाचा कर्करोग लवकर आढळल्यास, शस्त्रक्रिया, लक्ष्यित थेरपी आणि इम्युनोथेरपीद्वारे उपचार केले जाऊ शकतात, ज्यामुळे अधिक गंभीर टप्पे टाळता येतात, त्या पुढे म्हणाल्या की उपचारातील प्रगतीमुळे उपचार अधिक प्रभावी आणि वैयक्तिक झाले आहेत. प्रगत प्रकरणांसाठी, केमोथेरपी आणि रेडिएशन थेरपी अद्याप एकट्याने किंवा इतर उपचारांच्या संयोजनात उपयुक्त आहेत. गंभीर प्रकरणांमध्ये उपशामक काळजी देखील महत्त्वाची आहे, वेदना, श्वास लागणे आणि थकवा दूर करून जीवनाचा दर्जा सुधारण्यास मदत करते. करतो.

पोस्ट दृश्ये: 120