मद्यपानाचा शरीरावर अनेक प्रकारे परिणाम होतो. त्यातील महत्त्वाचा आणि त्वरित परिणाम म्हणजे शरीरात पाण्याची कमतरता किंवा निर्जलीकरण. दारू पिल्यानंतर शरीरात पाण्याची पातळी घटण्याचे प्रमुख कारण म्हणजे अल्कोहोलचे मूत्रवर्धक प्रभाव. या लेखात, दारू पिल्यानंतर शरीर निर्जलीत का होते, यामागील कारणे आणि त्याचे शरीरावर होणारे परिणाम यावर सविस्तर माहिती देण्यात आली आहे.
istockphoto
दारूमधील अल्कोहोल शरीरातील मूत्रनिर्मिती प्रक्रिया अधिक सक्रिय करते. अल्कोहोलच्या सेवनामुळे शरीरातील अँटीडाययुरेटिक हॉर्मोन (ADH) च्या निर्मितीत घट होते. हा हॉर्मोन मूत्र उत्पादनाला नियंत्रित करतो, परंतु अल्कोहोलमुळे याचा प्रभाव कमी होतो, ज्यामुळे मूत्र जास्त प्रमाणात तयार होते. परिणामी, शरीरातून अधिक प्रमाणात पाणी बाहेर पडते आणि निर्जलीकरण होते.
निर्जलीकरणाचे शरीरावर होणारे दुष्परिणाम
दारूपानानंतर होणारे निर्जलीकरण शरीरावर अनेक नकारात्मक परिणाम करू शकते. यामुळे काही तात्काळ आणि दीर्घकालीन समस्या निर्माण होऊ शकतात:1. डोकेदुखी आणि थकवा
निर्जलीकरणामुळे मेंदूला पुरेसे पाणी मिळत नाही, ज्यामुळे डोकेदुखी, थकवा, आणि चक्कर येणे यांसारख्या लक्षणांचा अनुभव येतो.
2. त्वचेची अवस्था खराब होणेशरीरात पाण्याची कमतरता असल्यास त्वचा कोरडी पडते आणि तिची चमक कमी होते.
3. पचनाशी संबंधित समस्या
निर्जलीकरणामुळे पचनक्रिया मंदावते, ज्यामुळे अन्न व्यवस्थित पचत नाही.
4.मद्यपानानंतरची hangover
पाणी कमी झाल्यामुळे दारूपानानंतर "हॅंगओव्हर" होण्याची शक्यता वाढते.
हेही वाचा :हिवाळ्यात हृदयविकाराचा झटका कसा टाळाल? बीपी नियंत्रणात ठेवण्यासाठी महत्त्वाच्या टिप्स
निर्जलीकरण टाळण्यासाठी काय करावे?दारूपानानंतर शरीर निर्जलीत होऊ नये यासाठी खालील उपायांचा अवलंब करता येतो:
1. पाण्याचे सेवन वाढवामद्यपान करताना अधूनमधून पाणी प्या. प्रत्येक दारूच्या ग्लासनंतर पाण्याचा एक ग्लास प्यायल्याने निर्जलीकरण टाळता येते.
2. आरोग्यदायी आहार
दारूपानानंतर पाणीयुक्त फळे व भाज्यांचे सेवन करा. उदाहरणार्थ, कलिंगड, काकडी आणि संत्री शरीरात पुन्हा पाणी पोहोचवतात.
3.मद्यपान मर्यादित ठेवाजास्त मद्यपान करण्याऐवजी नियंत्रित प्रमाणात अल्कोहोलचे सेवन करा.
4. पदार्थयुक्त अल्कोहोल टाळा
उच्च प्रमाणात साखर किंवा कैफिनयुक्त दारू शरीरात निर्जलीकरण अधिक वाढवू शकते.
हेही वाचा :बीटरूट मधुमेही रुग्णांसाठी फायदेशीर की हानिकारक?
निर्जलीकरणामुळे शरीरातील इतर महत्त्वाच्या प्रक्रियांवर नकारात्मक परिणाम होतो. अल्कोहोलचा अतिरेक टाळल्यास आणि पाणी व आरोग्यदायी पदार्थांचे सेवन नियमित ठेवल्यास, शरीरातील निर्जलीकरण कमी करता येते. दारू पिण्याचा शरीरावर तात्पुरता आनंद देणारा परिणाम असला, तरी त्याचे दुष्परिणाम दीर्घकालीन असू शकतात. निर्जलीकरणामुळे होणाऱ्या समस्यांपासून बचाव करण्यासाठी, दारूपान मर्यादित ठेवून पुरेसे पाणी पिणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. आपल्या आरोग्याची काळजी घेतल्यास, दारूपानाचे दुष्परिणाम कमी करता येतील आणि शरीर निरोगी राहील.
