Diabetic Foot Ulcers: 'या' कारणांमुळे मधुमेहामध्ये पायावर येऊ शकतात फोड, जाणून घ्या उपाय
esakal January 19, 2025 04:45 PM

How to prevent foot ulcers in diabetes: मधुमेह हा एक सामान्य आजार आहे. परंतु एक गंभीर आरोग्य समस्या आहे ज्यामध्ये शरीर रक्तातील साखरेचे नियंत्रण योग्यरित्या करू शकत नाही. याचे दोन प्रकारचे आहे. त्यावर नियंत्रण न ठेवल्यास त्याचा विविध अवयवांवर परिणाम होऊन गंभीर समस्या निर्माण होऊ शकतात.

पण मधुमेही रुग्णांमध्ये आढळणारी एक सामान्य समस्या, जी अनेकदा लक्षात न येता उद्भवू शकते, ती म्हणजे पायावर फोड येणे. हे फोड त्वचेवर लहान फोडासारखे दिसतात आणि बऱ्याचदा कोणत्याही स्पष्ट इजा किंवा ओरखड्याशिवाय तयार होऊ शकतात.

मधुमेहामुळे मज्जातंतूंना (न्यूरोपॅथी) नुकसान होते आणि रक्ताभिसरणात समस्या निर्माण होतात. ज्यामुळे शरीराच्या विविध भागांमध्ये, विशेषतः पायांची संवेदनशीलता कमी होते. याव्यतिरिक्त, उच्च रक्तातील साखरेची पातळी रोगप्रतिकारक शक्ती कमकुवत करते, संसर्गाचा धोका वाढवते आणि फोड तयार करणे सोपे करते. पण याची कारणे काय आहेत आणि त्याला कसे सामोरे जावे हे जाणून घेऊया.

रक्ताभिसरण समस्या

मधुमेहामुळे रक्तवाहिन्या अरुंद होऊ शकतात. ज्यामुळे रक्त प्रवाह कमी होतो. परिणामी, त्वचेला पुरेसे पोषण मिळत नाही, ज्यामुळे त्याची दुरुस्ती आणि संरक्षण क्षमता कमकुवत होते. यामुळे फोड आणि इतर त्वचेच्या समस्यांचा धोका वाढू शकतो. मधुमेहाच्या रुग्णांमध्ये अनेकदा रक्ताभिसरण नीट होत नाही आणि त्यामुळे अल्सर आणि फोड तयार होतात.

मज्जातंतू समस्या

मधुमेहामुळे मज्जातंतूंचे नुकसान होऊ शकते. ज्याला 'न्यूरोपॅथी' म्हणतात. यामुळे मज्जातंतूंच्या कार्यावर परिणाम होतो आणि त्वचेच्या मज्जातंतूंच्या संवेदनांच्या कनेक्शनमध्ये समस्या निर्माण होतात, परिणामी जळजळ, घर्षण किंवा दुखापत होण्याची संवेदना नष्ट होते. याचा परिणाम असा होतो की व्यक्तीला कोणतेही नुकसान लक्षात न घेता फोड लवकर तयार होतात.

स्वच्छतेची काळजी न घेणे

मधुमेहाच्या रुग्णांनी पायांच्या स्वच्छतेकडे विशेष लक्ष द्यावे, कारण घाण आणि ओलाव्यामुळे पायात इन्फेक्शन आणि अल्सर होऊ शकतात. बुरशीजन्य आणि बॅक्टेरियाचे संक्रमण टाळण्यासाठी आपले पाय नियमितपणे धुणे आणि कोरडे करणे महत्वाचे आहे.

फंगल इन्फेक्शन

मधुमेहामुळे शरीराची रोगप्रतिकारक शक्ती कमकुवत होऊ शकते. ज्यामुळे संक्रमणाचा धोका वाढतो. कमकुवत रोगप्रतिकार प्रणाली संक्रमण प्रभावीपणे नियंत्रित करू शकत नाही आणि संक्रमण अल्सर किंवा फोडांच्या रूपात दिसू शकते. कमकुवत प्रतिकारशक्तीमुळे, संसर्गाचा धोका देखील जास्त राहतो.

कसे टाळावे? पाय चेक करावे

आपले पाय नियमितपणे तपासा आणि फोड किंवा त्वचेच्या इतर कोणत्याही समस्यांकडे लक्ष द्या.

शूज घाला

आरामदायी आणि योग्य आकाराचे शूज घाला, जेणेकरून पायात घर्षण होणार नाही.

मधुमेहावर नियंत्रणात ठेवा

रक्तातील साखर नियंत्रणात ठेवा, ज्यामुळे नसा आणि रक्तवाहिन्यांची स्थिती चांगली राहते.

स्वच्छता

दररोज आपले पाय धुवा, ते पूर्णपणे कोरडे करा आणि त्यांना मॉइश्चरायझ करा. मधुमेही रुग्णांनी पायाच्या अल्सरबाबत जागरूक राहून योग्य उपचारांचा अवलंब करणे महत्त्वाचे आहे.

डिस्क्लेमर : सदर लेख फक्त सामान्य माहितीसाठी आहे. सकाळ माध्यम समूह अशा कोणत्याही गोष्टींची पुष्टी करत नाही. अधिक तपशीलांसाठी तुम्ही तज्ज्ञांचे मार्गदर्शन घेऊ शकता.

© Copyright @2025 LIDEA. All Rights Reserved.