नवी दिल्ली: भारतीय रेल्वे लवकरच मेक-इन-इंडिया बुलेट ट्रेनसह बहुप्रतिक्षित सेवा सुरू करण्याचे मार्ग शोधत आहे. जपानमधून हाय-स्पीड ट्रेन्स खरेदी करण्यात काही अडचणी आणि विलंब होत असल्याने हे घडते.
वृत्तानुसार, रेल्वे मंत्रालय मुंबई-अहमदाबाद मार्गावर स्वदेशी बनावटीच्या बुलेट ट्रेन सुरू करण्याचा विचार करत आहे कारण जपानी शिंकानसेन ट्रेनसाठी करार अंतिम करण्यात विलंब झाला आहे.
भारतीय बुलेट ट्रेनचा कमाल वेग 280 किमी प्रतितास असेल आणि 2030 पर्यंत ऑपरेशन्स सुरू होण्याची शक्यता आहे. अनेक अहवालांनुसार, जपानकडून शिंकानसेन तंत्रज्ञानाचा वापर करून 320 किमी प्रतितास वेगाने धावू शकणाऱ्या गाड्या खरेदी करण्याचे टेंडर अद्याप निश्चित केले जात आहे. .
स्वदेशी बनावटीची भारतीय बुलेट ट्रेन 2030 ते 2033 या कालावधीत मुंबई-अहमदाबाद मार्गावर चालेल, तर जपानी बुलेट ट्रेन 2033 मध्ये सुरू होईल असे अहवाल सूचित करतात.
या महत्त्वाकांक्षी प्रकल्पाला अनेक विलंबांचा सामना करावा लागला परंतु आता तो पुढे सरकत आहे. बोगदे, रेल्वे ओव्हर ब्रिज आणि ट्रॅक टाकण्याचे काम वेगाने सुरू आहे. अहवालानुसार, भारतीय रेल्वेने भारतातील पहिली बुलेट ट्रेन तयार करण्यासाठी सरकारी BEML ला 866.87 कोटी रुपयांचे कंत्राट दिले आहे. प्रत्येक कोचसाठी २७.८६ कोटी रुपये खर्च येणार आहे.
वृत्तानुसार, रेल्वेने यापूर्वी या गाड्यांसाठी जपानी तंत्रज्ञान वापरण्याची योजना आखली होती. तथापि, जपानी कंपन्यांशी संथ वाटाघाटीमुळे भारत स्वदेशी विकसित गाड्यांचा पर्याय निवडू शकतो. BEML ची किंमत प्रत्येक बुलेट ट्रेनच्या डब्यासाठी जपानी कंपन्यांनी आकारलेल्या 46 कोटी रुपयांपेक्षा खूपच कमी आहे.
2016 मध्ये सुरू झाल्यापासून, बुलेट ट्रेन प्रकल्पाने अनेक मुदती चुकवल्या आहेत आणि रोलिंग स्टॉकचे करार अद्याप निश्चित करणे आवश्यक आहे. JICA च्या कर्जाच्या अटींनुसार, फक्त कावासाकी आणि हिताची सारख्या जपानी उत्पादकांनाच बोली लावता येईल. या कंपन्यांनी फेब्रुवारीच्या अखेरीस निविदा सादर करणे अपेक्षित होते, परंतु अद्याप कोणताही प्रस्ताव आलेला नाही.
मूलतः, कॉरिडॉरसाठी जपानी E5 मालिका शिंकानसेन गाड्या वापरण्याची योजना होती, परंतु आता जपानला नवीन E10 शिंकनसेन मॉडेल पुरवायचे आहे. प्रकल्पाची अंदाजे किंमत 2016 मध्ये रु. 1.08 लाख कोटींवरून आता 1.60 लाख कोटींहून अधिक झाली आहे.
भारतातील पहिली बुलेट ट्रेन लवकरच प्रत्यक्षात येणार असल्याचेही पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी नमूद केले. त्यांनी देशभरात हाय-स्पीड ट्रेनची वाढती मागणी आणि त्यांच्या सरकारच्या काळात झालेली लक्षणीय प्रगती लक्षात घेतली.
बुलेट ट्रेन प्रकल्प म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या मुंबई-अहमदाबाद हाय-स्पीड रेल्वे कॉरिडॉरसाठी रेल्वेमंत्री अश्विनी वैष्णव यांनी अलीकडेच समुद्राखालील बोगद्याची पाहणी केली आणि प्रगतीबद्दल समाधान व्यक्त केले. या 21 किलोमीटरच्या बोगद्यात ठाणे खाडीखालील 7 किलोमीटर लांबीचा बांद्रा कुर्ला कॉम्प्लेक्स स्टेशन ते शिळफाटा जोडणारा आहे. भारतातील हा अशा प्रकारचा पहिला समुद्राखालील बोगदा आहे. नवी मुंबईजवळील घणसोली येथील बांधकाम साइटवर वैष्णव यांनी स्पष्ट केले की, समुद्राखालील बोगदा काळजीपूर्वक डिझाइन आणि बांधला जात आहे.