डॉ. सचिन जैन - संस्थापक संचालक, एसकेवायआय कम्पोझिट प्रायव्हेट लिमिटेड

करिअरसाठी आवश्यक कौशल्य समजून घेतली पाहिजे. भविष्य हे पारंपरिक करिअर मार्गांव्यतिरिक्त कृत्रिम बुद्धिमत्ता आणि मशिन लर्निंग, डेटा मायनिंग, आर्थिक व्यवस्थापन, माहिती तंत्रज्ञानात आहे. व्यवसाय आणि जीवनाच्या वाढत्या गुंतागुंतीसह, भारतात कायदा, सीएस, एफसीए, मानसशास्त्र, क्लिनिकल सायकॉलॉजी, समानता महत्त्वाची होत आहेत. आपण लवकरच संदेश कसा पोहोचवू शकतो ही यशाची गुरुकिल्ली आहे.

त्यासाठी तुम्हाला पॉवरपॉइंट, की-नोट, पीडीएफ आणि शब्द, पेजसारख्या सॉफ्टवेअरचा वापर करण्यात कुशल असणे आवश्यक आहे. फक्त माहिती गोळा करणे पुरेसे नाही, विशिष्ट निष्कर्षापर्यंत पोहोचण्यासाठी माहितीचे विश्लेषण करणे महत्त्वाचे आहे. अशा विश्लेषणासाठी ‘एक्सेल’ किंवा ‘ईआरपी’ सिस्टिमचे ज्ञान महत्त्वाचे आहे. यासाठी, प्रत्येकाने तांत्रिक कौशल्ये काळानुरूप विकसित करणे आवश्यक आहे. सर्वसाधारणपणे, लोक एक्सेल किंवा पॉवरपॉइंटसारख्या काही सॉफ्टवेअरचा वापर करून शिकतात.

विद्यापीठे आणि अगदी मायक्रोसॉफ्टसारख्या कंपन्यांद्वारे अनेक ऑनलाइन अभ्यासक्रम उपलब्ध आहेत. पॉवरपॉइंटचा प्रभावीपणे वापर कसा करायचा याची माहिती असणे आवश्यक आहे. संवाद साधला जातो तसेच डिलिव्हरीचा वेगही महत्त्वाचा असतो. काही गोष्टी विकसित, वितरण करण्यासाठी तुम्ही वापरत असलेल्या साधनांमध्ये तुम्हाला तज्ज्ञ असणे आवश्यक आहे. इंटरनेट, माहिती तंत्रज्ञानामुळे, माहितीचा प्रसार आणि उत्पादनांचा विकास खूप जलद झाला आहे. तुम्ही IDEA वर काम करता तेव्हा, जगभरातील कोणीतरी आधीच उत्पादन विकसित करून बाजारात आणत असते. वेबसाइट्स ही ग्राहकांपर्यंत पोहोचण्याचा सोपा आणि शक्तिशाली मार्ग आहे.

म्हणून प्रतिमा, व्हिडिओ आणि अगदी परस्परसंवादी जटिल वेबसाइटही काही तास, दिवसांत विकसित करता येते. चॅटजीपीटी प्रभावीपणे कसे वापरायचे हे माहीत असल्यास प्रतिभाशाली कंटेंट तयार करू शकता. सर्च इंजिन कसे काम करते हे समजले असल्यास तुमची कंपनी दृश्यमान करण्यासाठी कंटेंट फिल्टर आणि फर्म करू शकता. या प्रकरणांमध्ये, तुम्ही तुमच्या लक्ष्य गटांपर्यंत माहिती किती वेगाने पोहोचवता हे महत्त्वाचे आहे. यामध्ये पुरेसे कुशल असल्यास तुम्ही इतरांपेक्षा पुढे असाल.

वेळचे व्यवस्थापन आणि आर्थिक साक्षरता ही दोन महत्त्वाची कौशल्ये आहेत. वेळचे व्यवस्थापन काम, जीवन संतुलन राखण्यास, कामाचा भार कमी करण्यास, वेळेची पूर्तता करण्यास इत्यादी मदत करते. तुम्ही स्पर्धा परीक्षेची तयारी करणारे विद्यार्थी, ग्राहक केंद्रित विक्री कर्मचारी, उत्पादनाची काळजी घेत असाल किंवा अध्यापनात असाल वेळचे व्यवस्थापन मदत करते. बारावीच्या परीक्षांदरम्यान अनेक विद्यार्थी दबावाखाली येतात. मुख्य कारणांपैकी एक म्हणजे वेळ व्यवस्थापन. वेळेचे संतुलित पद्धतीने नियोजन म्हणजे अभ्यासासाठी, खेळण्यासाठी, कुटुंबासोबत पुरेसा कालावधी ठरविल्यास ताजेतवाने होण्यास मदत होते. अभ्यासासाठी ऊर्जा मिळते.

आर्थिक साक्षरता प्रत्येकासाठी आणि जीवनाच्या सर्व पैलूंसाठी प्रासंगिक आहे. आपल्यापैकी बहुतेक जण विशिष्ट करिअर का करत आहेत याचे एक कारण म्हणजे आर्थिक स्थिरता. यासाठी तुमचे वैयक्तिक वित्त कसे व्यवस्थापित करायचे आणि नियंत्रणात कसे ठेवायचे हे समजणे आवश्यक आहे. अनेक विद्यापीठांद्वारे ऑनलाइन अभ्यासक्रम उपलब्ध आहेत. खासगी क्षेत्र, सार्वजनिक क्षेत्र, लहान किंवा मोठे, कोणतेही काम करण्यासाठी हे मूलभूत कौशल्य आवश्यक आहे.

पुढील लेखात आपण विशिष्ट प्रशिक्षण आणि अभ्यासक्रमांवर लक्ष केंद्रित करू.