पित्त वि पित्ताशय: पचन प्रणालीच्या या आवश्यक गोष्टी कशा कार्य करतात हे जाणून घ्या
Marathi February 24, 2025 06:25 PM

नवी दिल्ली: पित्त आणि पित्ताशय एकत्र काम करतात परंतु ते एकसारखे नसतात. पित्त हा एक आवश्यक पाचन द्रव आहे जो चरबी तोडतो, तर पित्ताशयाचा एक स्टोरेज अवयव आहे. आपण पित्ताशयाशिवाय जगू शकता, परंतु जगण्यासाठी पित्त आवश्यक आहे. त्यांच्या भूमिका समजून घेतल्यास आपल्या पाचक आरोग्याची चांगली काळजी घेण्यास मदत होते. ते एकसारखेच आहेत असा विचार करून बरेच लोक पित्त आणि पित्ताशयामध्ये गोंधळात पडतात. परंतु ते एकत्र काम करत असताना, ते पचनात पूर्णपणे भिन्न कार्ये करतात.

डॉ. अपर्णा गोविल भास्कर, सल्लागार बॅरिएट्रिक आणि लॅप्रोस्कोपिक सर्जन, मेटाहेल – लॅप्रोस्कोपी आणि बॅरिएट्रिक सर्जरी सेंटर, मुंबई; मुंबई येथील सैफी, अपोलो आणि नामाहा रुग्णालये पित्त आणि पित्ताशयामधील फरकांबद्दल बोलली.

पित्त एक पिवळसर-हिरव्या पाचन द्रवपदार्थ आहे. पित्ताशयाचा पित्ताशयाचा एक छोटासा अवयव आहे जो पित्त साठवतो आणि सोडतो. या दोघांमधील फरक समजून घेणे महत्वाचे आहे, विशेषत: पित्त दगड, सूज येणे किंवा चरबी मालाबॉर्शन सारख्या पाचक समस्यांशी संबंधित असताना.

पित्त म्हणजे काय?

पित्त हे चरबीच्या पचनास मदत करण्यासाठी यकृताद्वारे तयार केलेले एक द्रव आहे. यात हे आहे:

  1. पित्त लवण चरबी लहान कणांमध्ये मोडतात.
  2. कोलेस्टेरॉल हा एक चरबी घटक आहे जो नैसर्गिकरित्या पित्तमध्ये उपस्थित असतो.
  3. बिलीरुबिन हे कचरा उत्पादन आहे जे पित्तला पिवळसर-हिरवा रंग देते.
  4. पित्तचा डिटर्जंट म्हणून विचार करा जो वंगणयुक्त अन्न विरघळतो. त्याशिवाय, आपले शरीर चरबी पचविण्यासाठी संघर्ष करेल, ज्यामुळे सूज येणे, अस्वस्थता आणि पौष्टिक कमतरता उद्भवू शकतात.

पित्ताशयाचा काय आहे?

पित्ताशयाचा एक लहान, नाशपातीच्या आकाराचा अवयव आहे जो यकृताच्या अगदी खाली आहे. हे पित्त तयार करत नाही – ते केवळ स्टोअर्स आणि आवश्यकतेपर्यंत ते केंद्रित करते. पित्तसाठी स्टोरेज युनिट म्हणून याची कल्पना करा. जेव्हा आपण चरबीयुक्त जेवण खाता, तेव्हा पित्ताशयाने चरबी पचविण्यात मदत करण्यासाठी लहान आतड्यात पंप पंप केला. (यकृतामध्ये पित्त तयार होतो).

एखादी समस्या असल्यास काय होते?

पित्त असंतुलन यासारख्या समस्यांमुळे चरबीयुक्त दुर्बलता आणि पाचक अस्वस्थता उद्भवू शकते. पित्ताशयाची समस्या (पित्त दगड, पित्त मूत्राशयातील संसर्ग इ.) पित्त प्रवाह रोखू शकतो आणि वेदना होऊ शकतो.

आपण पित्ताशयाशिवाय जगू शकता?

होय! जर एखाद्यास तीव्र पित्ताशयाचे प्रश्न असतील (पित्त दगड किंवा जळजळ), डॉक्टर ते काढून टाकू शकतात. यकृत अद्याप पित्त तयार करेल, परंतु साठवण्याऐवजी पित्त सतत आतड्यात थेंबेल. काही लोकांना सौम्य पाचक बदलांचा अनुभव येऊ शकतो, परंतु शरीर कालांतराने अनुकूल करते. बरेच लोक पित्ताशयाशिवाय जवळपास सामान्य जीवन जगतात. तथापि, आपण पित्तशिवाय जगू शकत नाही – चरबी पचविणे आणि आवश्यक जीवनसत्त्वे (ए, डी, ई आणि के) शोषण्यासाठी हे महत्त्वपूर्ण आहे.

जेव्हा काहीतरी चूक होते तेव्हा काय होते?

  1. पित्त मुद्दे: जर पित्त उत्पादन कमी किंवा असमतोल असेल तर ते अपचन, सूज येणे आणि चरबी मालाबॉर्शन होऊ शकते. यामुळे चरबी-विद्रव्य जीवनसत्त्वे आणि संबंधित समस्यांची कमतरता देखील होऊ शकते.
  2. पित्ताशयाची समस्या: पित्त दगड किंवा जळजळ पित्त प्रवाह रोखू शकतो, ज्यामुळे वेदना, मळमळ आणि पाचक अस्वस्थता होते. गंभीर प्रकरणांमध्ये, यामुळे पित्त नलिका किंवा पॅनक्रियाटायटीसचा अडथळा येऊ शकतो. जर आपल्याला ओटीपोटात वेदना, कावीळ किंवा सतत पाचक समस्या येत असतील तर त्वरित डॉक्टरांचा सल्ला घ्या.
© Copyright @2025 LIDEA. All Rights Reserved.