संज्ञानात्मक कार्य ही केवळ वृद्ध वयाची चिंता नाही. आपल्या दैनंदिन सवयी आपला मेंदू कसा कार्य करतो यावर लक्षणीय परिणाम करू शकतो, आपण कितीही वयाचे असले तरीही. आणि साधे चिमटे आपल्या मेंदूत शिखरावर कार्य करत राहू शकतात. जर आपण आपल्या रोजच्या नित्यक्रमात चांगल्या संज्ञानात्मक कार्यासाठी बदल करण्याचा विचार करीत असाल तर तज्ञ आपल्या सकाळच्या वेळापत्रकात लक्ष केंद्रित करण्याची शिफारस करतात. सकाळी आपण ज्या गोष्टी प्रथम करता त्या संज्ञानात्मक कार्यावर लक्षणीय परिणाम करू शकतात. दिवसभर आपले संज्ञानात्मक कार्य सुधारण्यास मदत करण्यासाठी आम्ही सकाळच्या सर्वोत्कृष्ट सवयींबद्दल तीन न्यूरोलॉजिस्टशी बोललो.
आपल्या शरीरासाठी आणि मेंदूत उत्कृष्ट कार्य करण्यासाठी इष्टतम हायड्रेशन गंभीर आहे. सकाळी प्रथम एक ग्लास पाण्याचे पिणे आपल्या द्रवपदार्थाच्या गरजा पुन्हा भरण्यास मदत करू शकते, ज्यामुळे आपल्या मेंदूला फायदा होतो. “आम्ही झोपत असताना, आपल्या शरीरात पिण्यास किंवा खाल्ल्याशिवाय सर्वात जास्त काळाचा अनुभव येतो. शेरॉन ए. ब्रेंगमन, एमडी, एफएसीपी, एजीएसएफ? “हायड्रेटेड राहणे थकवा टाळण्यास मदत करते आणि दिवसभर आपली अल्प-मुदतीची स्मरणशक्ती, लक्ष आणि प्रतिक्रिया वाढवू शकते.” हायड्रेशनसाठी पाणी हे प्राथमिक पेय असावे, परंतु कॉफी आणि चहा सारख्या इतर पारंपारिक सकाळचे पेय देखील हायड्रेशनमध्ये योगदान देऊ शकतात.
दिवसभर हलके आणि गडद प्रदर्शनामुळे शरीराच्या सर्कडियन लय (आपल्या अंतर्गत घड्याळ) वर मोठ्या प्रमाणात प्रभाव पडतो. “बाहेर पडणे (किंवा अगदी चमकदार खिडकीजवळ बसणे) जागृत होण्याच्या 30 मिनिटांच्या आत आपल्या सर्कडियन लय रीसेट करण्यास मदत करते, दिवसा आपल्याला अधिक सतर्क करते आणि रात्रीच्या वेळी आपल्या शरीरास प्राइमिंग करते,” अलेक्झांडर इनबकोव्ह, एमडी? याचा अर्थ असा होऊ शकतो की न्याहारीसाठी सनी पोर्चवर बसणे किंवा जेव्हा आपण प्रथम उठता तेव्हा नैसर्गिक प्रकाश खोलीत येऊ द्या. आपण स्वत: ला सकाळच्या प्रकाशात कसे उघड केले तरी संशोधनात असे दिसून येते की यामुळे मूडपासून सतर्कता आणि प्रतिक्रियेच्या वेळेपर्यंत प्रत्येक गोष्टीचा फायदा होऊ शकतो.
पुरावा खरोखर जोडत आहे – बहुतेक दिवसासाठी पडद्यावर पाहणे चांगले नाही ब्रॅंगमन म्हणतात, “आपल्यापैकी बरेच जण सकाळी आमच्या पडद्यावर पहिल्यांदा वळत असताना, समोरासमोर संवाद आपल्या मेंदूसाठी अधिक उत्तेजन आहे,” ब्रॅंगमन म्हणतात. “वैयक्तिकरित्या संवाद साधून आपला दिवस सुरू केल्याने अलगाव आणि एकटेपणा कमी होऊ शकतो, संज्ञानात्मक घट होण्याचे जोखीम घटक.” ब्रॅंगमन शेजारीबरोबर फिरायला जाण्याची शिफारस करतो, मित्राबरोबर नाश्ता पकडतो किंवा धार्मिक सेवा, फिटनेस क्लास किंवा बुक क्लबमध्ये जाण्याची शिफारस करतो.
व्यायामाचा आपल्या मेंदूत खोलवर परिणाम होऊ शकतो. संशोधन शारीरिक क्रियाकलापानंतर लगेचच संज्ञानात्मक फायदा तसेच नंतरच्या जीवनात संज्ञानात्मक तूटांविरूद्ध दीर्घकालीन संरक्षणात्मक परिणाम दर्शवितो. दिवसभर संज्ञानात्मक कार्य सुधारण्याचा एक मार्ग म्हणजे काही प्रकारच्या शारीरिक क्रियाकलापांसह आपला दिवस सुरू करणे. झुबकोव्ह म्हणतात, “आपल्याला सकाळी प्रथम तीव्र कसरतची आवश्यकता नाही, परंतु थोडीशी हालचाल – ती ताणतणाव, योग किंवा थोडीशी चालत असो – आपल्या मेंदूत ऑक्सिजन आणि पोषकद्रव्ये शोधून काढतात, लक्ष केंद्रित आणि उर्जा सुधारते,” झुबकोव्ह म्हणतात.
जेव्हा आपण जागे व्हाल तेव्हा मानसिकतेचा सराव करणे गर्दीच्या वेळापत्रकांसह त्रासदायक वाटू शकते, परंतु शांत प्रतिबिंबांसाठी बाजूला ठेवलेले काही क्षण देखील संज्ञानात्मक कार्यासाठी फायदेशीर ठरू शकतात. “मग ते काही खोल श्वास, द्रुत ध्यान किंवा जर्नलिंग असो, दिवसाची एक सावध सुरुवात कॉर्टिसोल सारख्या तणाव संप्रेरकांना कमी करते आणि आपल्याला अधिक स्पष्ट-डोके असलेले आणि लक्ष केंद्रित करण्यास मदत करते.” झुबकोव्ह.
पौष्टिक-दाट नाश्ता खाल्ल्याने रक्तातील साखर स्थिर करण्यास आणि सकाळी संपूर्ण ऊर्जा प्रदान करण्यास मदत होते. सकाळचे जेवण देखील मेंदूच्या आरोग्यासाठी फायद्यासाठी ज्ञात पोषक खाण्याची संधी देते, जे ब्रेकफास्ट वगळण्याची शिफारस केली जात नाही यामागील अनेक कारणांपैकी एक आहे. तथापि, इष्टतम संज्ञानात्मक कार्य सुनिश्चित करण्यासाठी पोषक-दाट पदार्थ निवडणे आवश्यक आहे. याचा अर्थ साखर-गोड पदार्थ, पेस्ट्री आणि साखरयुक्त पेये यासारख्या उच्च-वर्धित साखरयुक्त पदार्थांना मर्यादित ठेवणे, ज्यामुळे आपल्या मेंदूच्या आरोग्यावर नकारात्मक परिणाम होऊ शकतो. “त्याऐवजी, प्रोटीन आणि निरोगी चरबीसह ब्रेकफास्टसाठी जा, जसे की एव्होकॅडोसह अंडी, शेंगदाणे आणि बियाणे असलेले ग्रीक दही किंवा प्रथिने पावडर आणि नट बटर असलेली एक स्मूदी.” “यामुळे रक्तातील साखर स्थिर राहते आणि पुढच्या दिवसासाठी आपल्या मेंदूला इंधन मिळते.”
आपल्या मेंदूची काळजी घेण्याचा उत्तम मार्ग म्हणजे संज्ञानात्मक आरोग्यास समर्थन देणार्‍या साध्या सवयींशी सुसंगत असणे. आपल्या सकाळच्या नित्यक्रमातील सवयींवर लक्ष केंद्रित करून प्रारंभ करा जे दिवसभर आपल्या मेंदूला तीक्ष्ण ठेवेल. यामध्ये एक लहान ध्यान, पडद्यापासून दूर वेळ (जर हे बाहेर केले असेल तर बोनस) आणि पौष्टिक-दाट नाश्ता समाविष्ट आहे. एकदा आपण सकाळी प्रभुत्व मिळविल्यानंतर आपण आपल्या दिवसात अतिरिक्त मेंदू-वाढवण्याच्या सवयी तयार करणे सुरू ठेवू शकता जे आपल्याला वेळोवेळी आपले संज्ञानात्मक कार्य सुधारण्यास मदत करेल.
