จากข้อมูลสถิติจากสำนักงานสถิติแห่งชาติ และศูนย์วิจัยปัญหาสุรา ชี้ว่าจังหวัดพะเยามีความชุกของปัญหาการดื่มแอลกอฮอล์ในเยาวชนสูงติดอันดับต้นๆ ของประเทศ ส่งผลให้หน่วยงานภาครัฐและชุมชน อ.แม่ใจ จ.พะเยา ต้องร่วมมือกันอย่างเข้มแข็ง เพื่อป้องกันนักดื่มหน้าใหม่และลดปัญหาต่างๆ อันมีสาเหตุมาจากเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ โดยมีสำนักงานเครือข่ายองค์กรงดเหล้า (สคล.) เป็นอีกหนึ่งหน่วยงานที่สนับสนุนการดำเนินการอย่างต่อเนื่อง โดยร่วมมือกับโรงเรียน สาธารณสุขในพื้นที่ และชมรมคนหัวใจเพชรในอำเภอแม่ใจ จังหวัดพะเยา ขับเคลื่อนการลด ละ เลิกเหล้าอย่างจริงจัง ภายใต้โครงการอำเภอบูรณาการ “อำเภอแม่ใจ สุขใจ เลิกเหล้าแบบบูรณาการ โดยการมีส่วนร่วมของชุมชน” หวังสร้างต้นแบบชุมชนสุขภาวะที่ยั่งยืน

ยิ่งพร

น.ส.ยิ่งพร เจียตระกูล ผู้อำนวยการโรงเรียนชุมชนบ้านแม่สุก อ.แม่ใจ จ.พะเยา เปิดเผยว่า จากข้อมูลที่พบว่าเด็กอายุ 12-15 ปี ในพื้นที่มีความเสี่ยงเป็นนักดื่มหน้าใหม่มากกว่าร้อยละ 50 จึงเกิดแนวคิดริเริ่มโครงการ “18+1” รวมพลัง 18 โรงเรียนประถมศึกษา และ 1 โรงเรียนมัธยมศึกษา เพื่อป้องกันปัญหาสุราและอุบัติเหตุที่เกี่ยวข้อง โดยทำงานในรูปแบบสมาคมครูและผู้บริหาร และใช้หลักการ PDCA (Plan-Do-Check-Act หรือวางแผน-ปฏิบัติ-ตรวจสอบ-ปรับปรุง) เป็นแนวทาง

โรงเรียนยังเน้นกิจกรรม “บวร” (บ้าน วัด โรงเรียน) การอบรมแกนนำเยาวชนกว่า 170 คน และสร้างระบบบัดดี้ให้แกนนำขยายผลต่อในโรงเรียน นอกจากนี้ยังร่วมมือกับคณะกรรมการพัฒนาคุณภาพชีวิตระดับอำเภอ (พชอ.) คณะกรรมการสถานศึกษาซึ่งส่วนใหญ่เป็นผู้นำชุมชน การสร้างเครือข่ายศิษย์เก่าเพื่อประชาสัมพันธ์และขอข้อมูล รวมถึงการประชาสัมพันธ์อย่างต่อเนื่องผ่านช่องทางไลน์กลุ่มผู้ปกครอง เพื่อป้องกันอุบัติเหตุและปัญหาบุหรี่ไฟฟ้าที่กำลังระบาด

“หลังดำเนินโครงการมากว่า 1 ปี เราเห็นผลตอบรับที่ดีขึ้น และจัดการสุ่มตรวจเป็นระยะ ขณะที่ผู้ปกครองเริ่มรับรู้และเข้าใจกิจกรรมที่เด็กทำ และยังเฝ้าระวังตลอด โดยเฉพาะช่วงปิดเทอมใช้ช่องทางไลน์ประชาสัมพันธ์เรื่องต่างๆ ไปยังกลุ่มผู้ปกครอง อาทิ เรื่องระวังอุบัติเหตุทางน้ำ อุบัติเหตุทางจราจร และภัยจากบุหรี่ไฟฟ้า พร้อมขอความร่วมมือช่วยสอดส่องดูแลบุตรหลานอย่างใกล้ชิด เด็กเยาวชนถือเป็นต้นน้ำสำคัญที่ต้องสร้างภูมิคุ้มกันและป้องกันไว้ตั้งแต่เนิ่นๆ” น.ส.ยิ่งพรกล่าว

ภัทรกุล

ด้าน นางภัทรกุล ไฝเครือ ผู้อำนวยการกองสาธารณสุข เทศบาลตำบลบ้านเหล่า อ.แม่ใจ จ.พะเยา กล่าวว่าสาธารณสุขตำบลบ้านเหล่ามุ่งสร้างชุมชนปลอดเหล้าผ่านโครงการ “ต้นกล้าคนดี” มุ่งสร้างแกนนำเยาวชนให้มีบทบาทในการสื่อสารร่วมกับผู้นำหมู่บ้าน และส่งเสริมให้ร้านค้าในพื้นที่ปฏิบัติตาม พ.ร.บ.ควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ พ.ศ.2551 อย่างเคร่งครัด นอกจากนี้ยังสนับสนุนงบประมาณให้โรงเรียนและศูนย์เด็กเล็กเสนอโครงการเพื่อรณรงค์งดดื่มสุราและสูบบุหรี่ พร้อมมอบเกียรติบัตรสร้างแรงจูงใจ

ขณะที่ชมรมคนหัวใจเพชร (บุคคลที่งดเหล้าครบ 3 ปีและตั้งใจงดดื่มตลอดชีวิต) กลุ่มบุคคลต้นแบบผู้เลิกเหล้า มีบทบาทสำคัญในการชวนผู้คนในชุมชนเลิกดื่ม ผ่านกิจกรรมงดเหล้าออมเงิน นำเงินมาทำบุญร่วมกัน และสร้างความสามัคคีในหมู่บ้าน โดยมีเป้าหมายสำคัญ คือ งานศพปลอดเหล้า และให้เยาวชนเป็นแกนกลางขับเคลื่อนงานประชาสัมพันธ์และสร้างแรงจูงใจให้คนในชุมชนอย่างต่อเนื่อง