आजच्या काळात, पुरुषांना चालविणे, तणाव, झोपेचा अभाव आणि असंतुलित आहार यासारख्या पुरुषांना आवडते शुक्राणूंची गुणवत्ता पण त्यांचा नकारात्मक प्रभाव पडतो. तज्ञांचा असा विश्वास आहे की केवळ लैंगिक आरोग्यच नव्हे तर बाळंतपणाच्या क्षमतेवरही परिणाम होत आहे. विशेषत: 30 ते 45 वर्षे वयोगटातील पुरुषांमध्ये ही समस्या वेगाने वाढत आहे.
संतुलित आहार थेट पुरुष पुनरुत्पादक आरोग्याशी संबंधित असतो. पोषणतज्ज्ञ आणि एंड्रोलॉजिस्ट असे म्हणतात की नियमितपणे विशिष्ट जीवनसत्त्वे आणि खनिजे घेऊन शुक्राणूंची गुणवत्ता सुधारित केले जाऊ शकते. हे आवश्यक घटक कोणते आहेत हे समजूया:
जस्त एक आवश्यक खनिज आहे शुक्राणूंची गुणवत्ता या संप्रेरकास प्रभावित करते टेस्टोस्टेरॉनची संतुलन राखते आणि शुक्राणूंची संख्या वाढवते.
एका अभ्यासानुसार, ज्या पुरुषांना त्यांच्या शरीरात जस्त आढळले त्यांना शुक्राणूंची गतिशीलता आणि गुणवत्तेत घट दिसून आली. जस्त घेऊन शुक्राणूंची गुणवत्ता मध्ये एक महत्त्वपूर्ण सुधारणा आहे.
सेलेनियम एक शक्तिशाली अँटिऑक्सिडेंट आहे जो शुक्राणूंच्या डीएनए रचना आणि गतिशीलतेचे रक्षण करतो. हे ऑक्सिडेटिव्ह ताण प्रतिबंधित करते.
काही क्लिनिकल चाचण्यांमध्ये असे दिसून आले आहे की पुरुषांमध्ये सेलेनियम घेतात शुक्राणूंची गुणवत्ता ही सुधारणा 35-40%ने पाळली गेली.
व्हिटॅमिन डी शरीरात टेस्टोस्टेरॉन हार्मोन्स संतुलित करण्यात उपयुक्त आहे. हे केवळ हाडांसाठीच नव्हे तर पुनरुत्पादक प्रणालीसाठी देखील खूप महत्वाचे आहे.
व्हिटॅमिनची कमतरता असलेले पुरुष डी शुक्राणूंची गुणवत्ता आणि दोन्ही टेस्टोस्टेरॉनच्या पातळीवर घट झाली. दररोज उन्हात 15-20 मिनिटे घालवणे फायदेशीर मानले जाते.
व्हिटॅमिन सी एक नैसर्गिक अँटिऑक्सिडेंट आहे जो शुक्राणूंची गतिशीलता वाढवते आणि डीएनए नुकसानीपासून संरक्षण करते.
पुरुषांमध्ये व्हिटॅमिन सीची नियमित डोस घेणार्या पुरुषांमध्ये फर्टिलायझेशनचे प्रमाण दिसून आले शुक्राणूंची गुणवत्ता यासाठी एक अतिशय प्रभावी घटक आहे.
व्हिटॅमिन ई शुक्राणूंची पडदा मजबूत करते आणि ऑक्सिडेटिव्ह तणावापासून संरक्षण करते.
व्हिटॅमिन ई आणि सेलेनियम एकत्र घेतल्यावर शुक्राणूंची गुणवत्ता अधिक सकारात्मक प्रभाव पाळले गेले आहेत.
वरिष्ठ एंड्रोलॉजिस्ट डॉ. समीर चौधरी म्हणतात, “शुक्राणूंची गुणवत्ता आजची घट ही पुरुषांची एक गंभीर समस्या बनत आहे, परंतु केटरिंग आणि जीवनशैलीत थोडासा बदल करून तो थांबविला जाऊ शकतो. ”
पुरुष पुनरुत्पादक आरोग्यावरील शांतता आता ही समस्या अधिक खोलवर आणत आहे. समाजातील जागरूकता आणि पोषण यावर लक्ष केंद्रित करणे शुक्राणूंची गुणवत्ता हे केवळ सुधारणेच शक्य नाही तर आवश्यक देखील आहे. ही केवळ बाळंतपणाची बाब नाही तर पुरुषांच्या गुणवत्तेशी आणि जीवनाच्या गुणवत्तेशी संबंधित विषय आहे.