संशोधकांना मेंदूच्या पेशी शोधतात जे खाण्याचे नियमन करतात
Marathi July 22, 2025 12:26 PM

वॉशिंग्टन डीसी: शास्त्रज्ञांना उंदीरांच्या मेंदूत विशिष्ट न्यूरॉन्स सापडले आहेत जे प्राण्यांना खाणे थांबवण्याची आज्ञा देतात. मेंदूत अनेक फीडिंग सर्किट्स अन्नावर देखरेख करण्यात भूमिका बजावतात, असे वैज्ञानिकांचा विश्वास आहे.

कोलंबिया शास्त्रज्ञांनी ओळखले गेलेले न्यूरॉन्स, या सर्किट्सचा एक नवीन घटक, ब्रेनस्टेममध्ये स्थित आहे, कशेरुकाच्या मेंदूचा सर्वात जुना भाग आहे. त्यांच्या शोधामुळे लठ्ठपणासाठी नवीन उपचार होऊ शकतात.

"हे न्यूरॉन्स सटीचे नियमन करण्यात गुंतलेल्या इतर कोणत्याही न्यूरॉनसारखे आहेत" कोलंबिया युनिव्हर्सिटी व्हेलोस कॉलेज ऑफ फिजिशियनमधील फिजिशियन-वैज्ञानिक अलेक्झांडर नेक्टो म्हणतात आणि तेव्हापासून असोसिएट नेक्टो लॅबमधील सहयोगी संलग्नक श्रीकांता चौधरी यांच्याशी संशोधनाचे नेतृत्व करणारे.

"मेंदूतील इतर न्यूरॉन्स सामान्यत: आम्हाला आढळलेल्या न्यूरॉन्समध्ये ठेवलेल्या अन्नास संवेदना करण्यास मर्यादित असतात ज्यात ते या सर्व वेगवेगळ्या माहितीचे आणि बरेच काही समाकलित करतात."

खाणे थांबविण्याचा निर्णय ही एक परिचित घटना आहे. "हे प्रत्येक वेळी जेव्हा आपण जेवण खायला बसतो तेव्हा हे हिपेन्स: जेव्हा आपण खातो तेव्हा एका विशिष्ट ठिकाणी आपण भरले आणि नंतर आपल्याला पूर्ण मिळू लागते आणि मग आपण अशा ठिकाणी पोहोचतो जिथे आपण विचार करतो, ठीक आहे, ठीक आहे, ते '" नेक्टो म्हणा.

शरीराला पुरेसे असते तेव्हा मेंदूला कसे कळते – आणि खाणे थांबविण्यासाठी त्या माहितीवर ते कसे कार्य करते? इतर संशोधकांनी यापूर्वी ब्रेनस्टेममध्ये निर्णय घेण्याच्या पेशींचा मागोवा घेतला होता, परंतु मागील संशोधनात तेथे लीड्स संपल्या.

नेक्टो आणि चौधुरी यांनी नवीन सिंगल-सेल तंत्र तैनात केले ज्यामुळे मेंदूच्या प्रदेशात डोकावून पाहणे शक्य होते आणि वेगवेगळ्या प्रकारच्या पेशी विघटित होतात जोपर्यंत एकमेकांना लक्षात येईपर्यंत.

"हे तंत्र – स्पॅटीली निराकरण केलेले आण्विक प्रोफाइलिंग – आपल्याला मेंदूमध्ये असलेल्या पेशी पाहण्याची परवानगी देते आणि त्यांची आण्विक रचना कशी दिसते," नेक्टो म्हणा.

जटिल सिग्नलवर प्रक्रिया करण्यासाठी ब्रेनस्टेम प्रदेशाच्या त्यांच्या प्रोफाइल दरम्यान, ऑनलाइन न्यूरॉन्सची भूक असलेल्या सिमलर वैशिष्ट्ये असलेल्या पूर्वीच्या अपरिचित पेशी शोधल्या गेल्या. "आम्ही म्हणालो, 'अरे, हे मनोरंजक आहे. हे न्यूरॉन्स काय करतात? '

न्यूरॉन्सने खाण्यावर कसा प्रभाव पाडला हे पाहण्यासाठी, परिणामांनी न्यूरॉन्सला अभियंत केले जेणेकरुन ते प्रकाशासह परिणामी चालू आणि बंद केले जाऊ शकतात.

जेव्हा न्यूरॉन्स लाईटद्वारे सक्रिय केले गेले, तेव्हा उंदरांनी बरेच लहान जेवण खाल्ले. सक्रियतेच्या तीव्रतेमुळे प्राण्यांनी खाणे किती द्रुतपणे थांबविले हे निर्धारित केले. "विशेष म्हणजे, या न्यूरॉन्स फक्त इमिसिअटी स्टॉपचे संकेत देत नाहीत; ते हळूहळू त्यांचे खाणे कमी करण्यास गोंधळ घालण्यास मदत करतात," चौधुरी म्हणतात.

नेक्टो आणि चौधुरी हे देखील पाहतात की इतर खाण्याच्या सर्किट्स आणि हार्मोन्सने न्यूरॉन्सवर कसा परिणाम केला.

संशोधकांना असे आढळले की न्यूरॉन्सला हार्मोनद्वारे शांत केले गेले होते ज्यामुळे भूक वाढते आणि जीएलपी -1 अ‍ॅगोनिस्टद्वारे सक्रिय केले गेले, जे आता लठ्ठपणा आणि मधुमेहाच्या उपचारांसाठी लोकप्रिय औषधांचा एक वर्ग आहे. या प्रयोगांमध्ये असे आढळले आहे की या इनपुटने उंदीरांनी घेतलेल्या प्रत्येक चाव्या न्यूरॉन्सचा मागोवा घेण्यास मदत केली.

"मूलत: हे न्यूरॉन्स अन्नाचा वास घेऊ शकतात, अन्न पाहू शकतात, तोंडात आणि आतड्यात अन्न जाणवू शकतात आणि खाण्याला प्रतिसाद म्हणून संबंधित सर्व आतड्यांसंबंधी हार्मोन्सचे स्पष्टीकरण देऊ शकतात," नेक्टो म्हणा. "आणि शेवटी, पुरेसे आहे हे ठरवण्यासाठी ते या सर्व माहितीचा फायदा घेतात."

उंदरांमध्ये विशेष न्यूरॉन्स सापडल्या असा विचार केला, नेक्टो म्हणतात की ब्रेनस्टेममधील त्यांचे स्थान, मेंदूचा एक भाग जो सर्व कशेरुकांमध्ये समान आहे, असे सूचित करते की ती नावे आहे.

© Copyright @2025 LIDEA. All Rights Reserved.