जगाच्या इतिहासात अशा अनेक गोष्टी लपलेल्या आहेत, ज्याबद्दल आपल्याला काहीच माहिती नाही. अनेकदा अशा घटनाही घडल्या असतील, ज्यांचा कोणालाच थांगपत्ता लागला नाही. मात्र, शेकडो वर्षांनंतर जेव्हा या गोष्टी समोर येतात, तेव्हा त्यांच्याशी संबंधित प्राचीन रहस्ये आपोआप उलगडतात. विशेषतः जर एखादा हरवलेला खजिना सापडला, तर त्यामुळे आनंद दुप्पट होतो. असाच काहीसा एक प्रकार समोर आला आहे. खणकाम करत असताना मजुरांना अचानक सोन्याची नाणी सापडू लागली.

हा खजिना 16व्या शतकातील आहे, ज्या काळात पोर्तुगालचा समुद्री व्यापार आपल्या शिखरावर होता. त्याच वेळी बोम जेसस नावाचे एक जहाज 1533 मध्ये गायब झाले होते. असे सांगितले जाते की, हे जहाज लिस्बनहून भारताच्या दिशेने निघाले होते, परंतु वाटेतच हरवले. 476 वर्षांनंतर, 2008 मध्ये, नामिबियाच्या निर्जन वाळवंटी भागात याची शोधाशोध झाली. येथे हिरे काढण्यासाठी खणकाम सुरू होते, तेव्हा शेकडो वर्षांपूर्वीचे हे जहाज सापडले.

वाचा: आदेश बांदेकरांच्या लेकासोबतच्या लग्नाच्या चर्चांवर पूजा बिरारीची प्रतिक्रिया, म्हणाली ‘ज्यांना माहीत आहे…’

वाळूतून निघाले सोन्याचे नाणे

या खणकामाचे नेतृत्व डॉ. डिएटर नोली यांनी केले. त्यांच्या मते, जहाज एका तीव्र वादळात पलटले होते. ते किनाऱ्याच्या अगदी जवळ पलटले होते, त्यामुळे जेव्हा पाणी कमी होऊ लागले, तेव्हा जहाज वाळवंटाच्या वाळूत दिसू लागले. येथे खणकाम केल्यानंतर जेव्हा ही आश्चर्यकारक शोध समोर आली, तेव्हा सुमारे 2,000 सोन्याची नाणी आणि लाखो रुपयांच्या किमतीच्या तांब्याच्या विटा सापडल्या. आश्चर्याची बाब म्हणजे या सर्व गोष्टी सुरक्षित होत्या. याशिवाय भाले, कांस्य भांडी, बंदुका, तलवारी, मार्ग शोधण्याची उपकरणे आणि हस्तिदंतही सापडले.

हा खजिना कोणाचा होता?

जेव्हा यावर संशोधन करण्यात आले, तेव्हा असे कळले की या तांब्याच्या छोट्या-छोट्या विटांवर जर्मनीच्या फुगर-थुर्जो कंपनीचा लोगो होता. ही 16व्या शतकातील सर्वात श्रीमंत व्यापारी घराण्यांपैकी एक होती. नामिबियाचा हा भाग खाण-नियंत्रित क्षेत्र असल्याने, तो लुटारूंच्या हाती लागला नाही. सध्या जहाजाचे अवशेष सुरक्षित ठेवण्यात आले आहेत. ही शोध मोहिम आजही आफ्रिकेच्या पश्चिम किनारपट्टीवर सापडलेल्या सर्वात मौल्यवान आणि प्राचीन खजिन्यांपैकी एक मानली जाते. बोम जेससच्या शोधणे ही केवळ हरवलेल्या जहाजाचा ढिगारा शोधण्याची घटना नाही, तर ती 16व्या शतकातील पोर्तुगाली व्यापार, समुद्री मार्ग आणि इतिहासाशी संबंधित अनेक महत्त्वपूर्ण माहिती उजागर करते. म्हणूनच यात सापडलेला खजिना आणि इतर गोष्टी संग्रहालयात ठेवण्याचा निर्णय घेण्यात आला.