भारतीय स्वयंपाकघर किंवा प्रत्येक आईच्या गौरव दबाव कुकरचे हृदय म्हणा! तिच्या लग्नात मम्मीला भेटवस्तू मिळालेली ही 'चॅरिटी' असते आणि तेव्हापासून, मसूर, तांदूळ, चणा, राजमा, सर्व त्यात स्वयंपाक करीत आहेत. बर्‍याच वर्षांनंतरही, त्याच जुन्या 'आईच्या स्वयंपाकघर' चा आवाज तिच्या शिट्टीमध्ये ऐकला आहे.
पण जरा विचार करा, तो कुकर अजूनही जितका सुरक्षित होता तितका सुरक्षित आहे का? किंवा तो आता 'बॉम्ब' आहे जो कधीही फुटू शकतो? वास्तविक, ज्याप्रमाणे दूध आणि दहीची मुदत संपली आहे, त्याचप्रमाणे आपल्या स्वयंपाकघरातील भांडी देखील मर्यादेसाठी सुरक्षित आहेत. अलीकडेच, डॉ. मनन वोरा यांनी एक व्हिडिओ सामायिक केला, ज्यामध्ये त्यांनी सांगितले की विषारी घटक जुन्या प्रेशर कुकरकडून थेट आमच्या अन्नावर जाऊ शकतात. आम्हाला कळवा की हे भांडे कधी बदलले जावे?
डॉ. वोरा म्हणाले की जेव्हा दबाव कुकर खूप म्हातारा होतो, विशेषत: जर तो अ‍ॅल्युमिनियमचा बनलेला असेल तर आघाडी सारख्या हानिकारक घटक हळूहळू खाण्यास सुरवात करतात. ही मात्रा खूपच कमी आहे, म्हणून आम्हाला त्वरित वाटत नाही, परंतु बर्‍याच दिवसांत ते शरीरात अतिशीत होऊ लागते. शिसे किंवा शिसे शरीरातून सहज बाहेर येत नाहीत. हे रक्त, हाडे आणि मेंदूत जमा होते आणि हळूहळू गंभीर रोग होऊ शकते.
लीडमुळे सतत थकवा, कमकुवत स्मरणशक्ती, मूड स्विंग्स किंवा चिडचिडेपणा, मुलांमध्ये कमी होणे, बुद्ध्यांक पातळीचे निम्न पातळी यासारख्या समस्या उद्भवू शकतात. मुलांवर त्याचा प्रभाव आणखी गंभीर असू शकतो, म्हणून हे जाणून घेणे महत्वाचे आहे की आपला जुना कुकर आपल्या कुटुंबाच्या आरोग्यास हानी पोहोचवू शकतो.
डॉ. वोरा यांनी काही सोप्या ओळख पद्धती दिल्या आहेत, ज्यामधून आपल्याला हे माहित आहे की आता आपला प्रेशर कुकर बदलण्याची वेळ आली आहे. जर कुकर 10 वर्षांपेक्षा जास्त जुना असेल तर तो बाहेरून ठीक दिसत असला तरीही, तो बदलला पाहिजे. जर स्क्रॅच, काळा डाग किंवा रंग आत बदलला असेल तर हे एक संकेत आहे की कुकरचा थर खराब होत आहे आणि तो विष सोडू शकतो. जर कुकरची झाकण किंवा शिटी सैल झाली असेल तर ती योग्यरित्या बंद किंवा घट्ट तंदुरुस्त नसेल तर ती यापुढे सुरक्षित नाही. जर अन्नाची चव एखाद्या हलकी धातूसारखी असेल तर ही एक स्पष्ट चेतावणी आहे की कुकर यापुढे आरोग्यासाठी योग्य नाही.
सर्वोत्कृष्ट आणि सुरक्षित पर्यायी. स्टेनलेस स्टील प्रेशर कुकरचा वापर. स्टीलमुळे आघाडी मिळत नाही आणि बर्‍याच काळासाठी सुरक्षित आहे. काही लोक म्हणतात की ते अॅल्युमिनियम कुकरमध्ये स्टीलची भांडी ठेवून शिजवतात. हे थोड्या प्रमाणात मदत करते, परंतु तरीही कुकरची जुनी रचना आणि त्याचे भाग गळती होऊ शकतात. म्हणून ते पूर्णपणे सुरक्षित मानले जात नाही.
