नवी दिल्ली: रशियन परराष्ट्रमंत्री सेर्गेय लावरोव्ह यांनी अमेरिकन व्यापार धोरण आणि भारत आणि चीनवर दबाव आणला जात आहे यावर जोरदार टीका केली आहे. त्यांनी स्पष्टपणे सांगितले की भारत आणि चीनसारख्या प्राचीन सभ्यतेमुळे अमेरिकेला “धमक्या आणि अल्टिमेटम” नतमस्तक होणार नाहीत. हे विधान अशा वेळी आले आहे जेव्हा अमेरिकेने, विशेषत: माजी राष्ट्रपती डोनाल्ड ट्रम्प आणि त्यांचे सहयोगी यांनी रशियन तेल खरेदीसाठी भारतावर अनेक टेरिफ्स लादले आहेत.

सेर्गे लॅव्हरोव्ह काय म्हणाले?

“द ग्रेट गेम” वर बोलताना एक प्रमुख रशियन टीव्ही चॅनेल, लावरोव्ह म्हणाले, “चीन आणि भारत हे प्राचीन सभ्यता आहेत. जर तुम्ही त्यांना सांगितले की, 'इथरने माझे आज्ञा पाळली आहे, किंवा मी टेरिफ्स लादतो' – मंजूर दरांना – हा दृष्टिकोन कार्य लक्षात घेईल.”

त्यांनी एडीएने असेही म्हटले आहे की हे अमेरिकेचे धोरण केवळ आर्थिक हानी पोहोचवित नाही तर नैतिक आणि राजकीय पर्याय देखील निर्माण करीत आहे.

अमेरिका भारतावर का दबाव आणत आहे?

रशिया-रुक्रेन युद्धामुळे अमेरिकेने रशियन तेलाच्या खरेदीवर बंदी घालण्यासाठी सेव्हल काउंटीवर दबाव आणला आहे. जेव्हा भारताने तेल खरेदी करणे चालू ठेवले, तेव्हा अमेरिकेने आयात शुल्क 25% वरून 50% पर्यंत वाढविले. हा दर 27 ऑगस्ट रोजी अंमलात आला.

लिंबो मध्ये भारत-आरयूएस व्यापार करार

अंतरिम व्यापार करारावर भारत आणि अमेरिका यांच्यात वाटाघाटी सुरू असल्या तरी, दरवाढीमुळे या अडचणींना धक्का बसला आहे. ट्रम्प प्रशासनाचे बरेच सहयोगी भारताला “अन्यायकारक व्यापार धोरण” स्वीकारल्याचा आरोप करीत आहेत.

अमेरिकन सल्लागारांनी भारताविरूद्ध तीव्र आरोप केले

व्हाइट हाऊसचे माजी व्यापार सल्लागार पीटर नवारो यांनी भारताला लक्ष्य केले आणि त्यास “टारिफ्सचा राजा” असे संबोधले. भारतीय व्यवसाय रशियाबरोबरच्या व्यापारातून नफा कमावत असल्याचा आरोप त्यांनी केला, तर सामान्य भारतीय कामगारांना तोटा सहन करावा लागला आहे.

पंतप्रधान मोदी, व्लादिमीर पुतीन आणि इलेव्हन जिनपिंग यांनी एससीओ प्लॅटफॉर्मवर टुग्रा पाहिले

“ब्राह्मण वर्ग भारतीय लोकांच्या हिताकडे दुर्लक्ष करीत आहे.”

दरम्यान, अमेरिकेच्या वाणिज्य सचिव हॉटनिक यांनीही भारताच्या दर धोरणावर टीका केली आणि असे म्हटले आहे की, “भारत १.4 अब्ज-बळकट लोकसंख्येचा अभिमान बाळगतो, तरीही त्याचा जन्म कोटी झाला आहे.”

रशियावरील नवीन मंजुरींना लावरोव्हचा प्रतिसाद

रशियावरील नवीन मंजुरीच्या सततच्या ठसा उसणाबाबत लावरोव्ह म्हणाले, “ट्रम्प यांच्या कार्यकाळात अभूतपूर्व बंदी घातली गेली आणि आता एकट्या बेबंद डिप्लोमाचा बायडेन प्रशासक.”

ते म्हणाले की रशिया आता या परिस्थितीतून शिकत आहे आणि “टॉव्ड पर्याय हलवित आहे.” रशियन परराष्ट्रमंत्री यांचे निवेदन स्पष्ट करते की “भारत आणि चीनसारख्या देशांना यापुढे दबाव आणणार नाही.”

भारताच्या धोरणासाठी रशियन समर्थन सूचित करते की जागतिक सत्ता संतुलन बदलत आहे. अमेरिकेचे दर धोरण, रशियाकडून उर्जा खरेदी थांबविण्याचा दबाव आणि या थंडीला भारत-चीन प्रतिकार आता भविष्यातील जागतिक व्यापार आणि मुत्सद्दीपणाची दिशा निश्चित करते.