जुने धान्य खाणे आरोग्यासाठी चांगले आहे का? जाणून घ्या आयुर्वेद काय सांगतो-..
Marathi October 19, 2025 07:26 AM

न्यूज इंडिया लाइव्ह, डिजिटल डेस्क: आपल्या घरांमध्ये, वडील नेहमी सल्ला देतात की धान्य नेहमी थोडे जुने खावे, विशेषतः भात. कधीकधी आपल्याला हे विचित्र वाटते, कारण साधारणपणे आपल्याला सर्वकाही ताजे खायला आवडते. पण या सल्ल्यामागे खूप मोठे वैज्ञानिक आणि आयुर्वेदिक रहस्य दडलेले आहे हे तुम्हाला माहीत आहे का?

विशेषत: पांढऱ्या तांदळाचा विचार केला तर नवीन भात खाण्यापेक्षा एक ते दोन वर्षे जुना भात खाणे अधिक फायदेशीर मानले जाते. हे असे का होते ते आम्हाला कळू द्या.

जुने धान्य चांगले का आहे?

आयुर्वेदात जुन्या धान्यांना 'पुराण धान्य' म्हटले गेले असून ते आरोग्यासाठी खूप फायदेशीर मानले जाते. आयुर्वेदानुसार, नवीन धान्य पचायला जड असतात आणि ते शरीरात कफ दोष वाढवू शकतात, ज्यामुळे अनेक आरोग्य समस्या उद्भवू शकतात.

  • पचायला सोपे: जसजसे धान्य वाढते तसतसे ते नैसर्गिकरित्या सुकते. या प्रक्रियेत त्याची आर्द्रता कमी होते, ज्यामुळे ते हलके होते. अशा धान्यांचा आपल्या पचनसंस्थेवर भार पडत नाही आणि ते सहज पचतात. ज्यांची पचनशक्ती कमकुवत आहे त्यांच्यासाठी हे विशेषतः फायदेशीर आहे.
  • पोषक तत्वांचे चांगले शोषण: जेव्हा धान्य हलके आणि पचण्याजोगे असते, तेव्हा आपले शरीर त्यातील पोषक तत्त्वे अधिक चांगल्या प्रकारे शोषून घेण्यास सक्षम असते. म्हणजे त्या धान्याचा पूर्ण लाभ तुम्हाला मिळतो.
  • मधुमेहाच्या रुग्णांसाठी देखील फायदेशीर: जुन्या तांदळाचा ग्लायसेमिक इंडेक्स नवीन तांदळाच्या तुलनेत किंचित कमी असू शकतो, असा विश्वासही काही अभ्यासांनी व्यक्त केला आहे. याचा अर्थ ताज्या तांदळाप्रमाणे रक्तातील साखर वाढवत नाही. मात्र, यावर अजून संशोधनाची गरज आहे.

धान्य किती जुने आहे?

जर आपण पांढऱ्या तांदळाबद्दल बोललो तर कापणीनंतर किमान एक किंवा दोन वर्षांचा तांदूळ वापरण्यासाठी सर्वोत्तम मानला जातो. तथापि, हे देखील लक्षात ठेवणे आवश्यक आहे की धान्य योग्यरित्या साठवले गेले आहे. ते कोरड्या आणि हवेशीर ठिकाणी ठेवावे, जेणेकरून कीटकांचा प्रादुर्भाव होणार नाही आणि खराब होणार नाही.

त्यामुळे पुढच्या वेळी तुमच्या घरातील कोणीतरी जुने धान्य खाण्याचा सल्ला देईल तेव्हा त्यांच्याकडे दुर्लक्ष करण्याऐवजी लक्षात ठेवा की ही केवळ परंपरा नाही, तर आरोग्याशी संबंधित एक सखोल ज्ञान आहे, जे शतकानुशतके अंगिकारले गेले आहे.

© Copyright @2025 LIDEA. All Rights Reserved.