नवी दिल्ली. वैद्यकीय शास्त्राच्या क्षेत्रात भारताने ऐतिहासिक कामगिरी केली आहे. देशाने आपले पहिले प्रतिजैविक 'Nafithromycin' पूर्णपणे स्वदेशी तंत्रज्ञानाने विकसित केले आहे, जे गंभीर श्वसन संक्रमणाशी लढण्यासाठी अत्यंत प्रभावी आहे. हे औषध विशेषत: ज्या रुग्णांची प्रतिकारशक्ती खूपच कमकुवत आहे, जसे की कर्करोगाने ग्रस्त लोक किंवा अनियंत्रित मधुमेह असलेल्या रुग्णांसाठी हे औषध वरदान ठरू शकते.

या महत्त्वपूर्ण शोधाची माहिती केंद्रीय विज्ञान आणि तंत्रज्ञान राज्यमंत्री डॉ जितेंद्र सिंह यांनी दिली. त्यांनी सांगितले की हे प्रतिजैविक पूर्णपणे भारतात तयार, विकसित आणि चाचणी करण्यात आले आहे. हे केवळ वैद्यकीय क्षेत्रातील भारताचे स्वावलंबनच दर्शवत नाही तर जागतिक स्तरावर देशाच्या जैव वैद्यकीय संशोधनाची ताकद देखील अधोरेखित करते.

डॉ. सिंह म्हणाले की, सध्या अनेक प्रतिजैविकांनी त्यांची परिणामकारकता गमावली आहे, परंतु नॅफिथ्रोमायसिन अशा संसर्गांवर परिणाम दर्शविते ज्यावर जुनी औषधे अप्रभावी ठरली आहेत. त्यामुळेच या प्रतिजैविकाचे जागतिक स्तरावर कौतुक होत असून त्याचा अहवाल न्यू इंग्लंड जर्नल ऑफ मेडिसिनमध्ये प्रसिद्ध झाला आहे.

अनुवांशिक संशोधनातही मोठी झेप

भारताने केवळ औषध निर्मितीतच नव्हे तर अनुवांशिक संशोधनातही लक्षणीय प्रगती केली आहे. आतापर्यंत देशाने 10,000 हून अधिक मानवी जीनोम यशस्वीरित्या अनुक्रमित केले आहेत. ती 10 लाखांपर्यंत वाढवण्याचे सरकारचे उद्दिष्ट आहे. जीन थेरपीच्या चाचणीमध्ये 60-70% ची सुधारणा दिसून आली, ज्यामुळे हे स्पष्ट होते की भारत जीन-आधारित थेरपीमध्ये देखील भविष्यातील दिशा ठरवण्याच्या दिशेने वाटचाल करत आहे.

संशोधनासाठी मजबूत निधी

संशोधन आणि विकासाला चालना देण्यासाठी सरकारने नॅशनल रिसर्च फाउंडेशन (ANRF) ची स्थापना केली असून, येत्या पाच वर्षांत ₹50,000 कोटींचे बजेट आहे. यापैकी ₹36,000 कोटी खाजगी क्षेत्रातून उभारले जातील. वैद्यकीय, वैज्ञानिक आणि तांत्रिक संशोधनाला नव्या उंचीवर नेण्यासाठी हा निधी उपयुक्त ठरेल.