नवी दिल्ली: एखाद्या व्यक्तीच्या जिभेचे एमआरआय स्कॅन केल्याने मोटर न्यूरोन डिसीज (MND) हा न्यूरोडीजनरेटिव्ह रोग लवकर ओळखण्यात आणि सतत निरीक्षण करण्यात मदत होऊ शकते, असे एका अभ्यासात दिसून आले आहे.
ऑस्ट्रेलियातील क्वीन्सलँड विद्यापीठातील संशोधकांना असे आढळून आले की MND सह राहणारे लोक, ज्यांना ALS देखील म्हणतात, ज्यांना बोलणे किंवा गिळण्यात अडचण येते त्यांच्या जिभेचे स्नायू लहान असतात.
हे न्यूरोडीजनरेटिव्ह रोगाचे प्रारंभिक संकेत म्हणून काम करू शकते, असे विद्यापीठाच्या स्कूल ऑफ इलेक्ट्रिकल इंजिनिअरिंग अँड कॉम्प्युटर सायन्सचे डॉ. थॉमस शॉ म्हणाले.
पसंतीचा स्रोत म्हणून Zee News जोडा
“आपल्या जीभांमध्ये आठ परस्पर जोडलेले स्नायू आहेत, प्रत्येकाची भूमिका वेगळी आहे, ज्यामुळे आपल्याला खाणे, गिळणे आणि बोलणे शक्य होते. परंतु मोटर न्यूरॉन रोग असलेल्या व्यक्तीसाठी, जिभेचे स्नायू – शरीरातील इतर अनेकांप्रमाणे – हळूहळू कमकुवत होतात आणि दुःखाने, वाया जातात,” शॉ म्हणाले.
“हे लक्षण लवकर शोधण्यात आणि मागोवा घेण्यास सक्षम असण्यामुळे रूग्ण आणि चिकित्सकांना मदत होईल, विशेषत: क्लिनिकल चाचण्यांमध्ये लवकर प्रवेश करण्यासारख्या हस्तक्षेपांसह,” ते पुढे म्हणाले.
MND सह राहणा-या व्यक्तीच्या तोंडाच्या आत जिभेच्या स्नायूंचा अभ्यास करणे हे पारंपारिकपणे कठीण आणि आक्रमक होते, अभ्यासासाठी टीमने 200 हून अधिक ऐतिहासिक MRI स्कॅन तपासले, ज्यात MND सह राहणाऱ्या काही लोकांचा समावेश आहे.
शॉ म्हणाले, “एआय-सहाय्यित आणि प्रगत इमेजिंग तंत्रांचे संयोजन लागू करून, आम्ही जिभेच्या स्नायूंचे प्रमाण आणि आकाराचे अचूक मोजमाप मिळवू शकलो,” शॉ म्हणाले.
“क्रॉस-सेक्शनल तुलनेने MND असलेल्या आणि नसलेल्या लोकांच्या स्कॅनमध्ये लक्षणीय फरक दिसून आला,” तो पुढे म्हणाला.
कॉम्प्युटर्स इन बायोलॉजी अँड मेडिसिनमध्ये प्रकाशित झालेल्या संशोधनाने मागील अभ्यासाच्या निष्कर्षांची पुष्टी केली आहे ज्यात असे दिसून आले आहे की ज्या लोकांमध्ये MND लक्षणे तोंड, जीभ, घसा आणि मानेच्या स्नायूंमध्ये आढळतात त्यांच्या हातपायांमध्ये लक्षणे सुरू झालेल्या लोकांच्या तुलनेत त्यांचा जगण्याचा कालावधी कमी असतो.
यूक्यूच्या स्कूल ऑफ हेल्थ अँड रिहॅबिलिटेशन सायन्सेसमधील स्पीच पॅथॉलॉजिस्ट डॉ ब्रुक-माई व्हेलन यांनी सांगितले की जीभ हा एक जटिल अवयव आहे, दररोज हजारो अचूकपणे समन्वित हालचाली चालवते, ज्या केवळ जेव्हा ते अपयशी होऊ लागतात तेव्हाच लक्षात येतात.
“MND मध्ये कोणते विशिष्ट जिभेचे स्नायू वाया जातात हे समजून घेणे आम्हाला नुकसान भरपाईसाठी धोरणे विकसित करण्यात मदत करेल, ज्यामध्ये अप्रभावित स्नायू गटांवर अवलंबून राहण्यासाठी व्यक्तीच्या बोलण्याच्या पद्धतींमध्ये बदल करणे समाविष्ट आहे,” तो म्हणाला.
