व्हिटॅमिन बी-12 हे शरीर आणि मेंदू दोन्हीसाठी आवश्यक पोषक आहे, परंतु त्याची कमतरता ही आजकाल झपाट्याने वाढणारी समस्या बनली आहे. विशेषत: चुकीच्या खाण्याच्या सवयी, शाकाहारी आहार, जास्त प्रक्रिया केलेले पदार्थ आणि पचनाच्या समस्यांमुळे, त्याचे कारण न समजता अनेक लोक हळूहळू त्याच्या गंभीर लक्षणांना बळी पडत आहेत. व्हिटॅमिन बी-12 ची कमतरता केवळ अशक्तपणा किंवा थकवा यापुरती मर्यादित नाही – ती मेंदूच्या नसा, स्मरणशक्ती आणि शरीराच्या हालचालींवर देखील परिणाम करू शकते.

B-12 ची कमतरता का सामान्य होत आहे?

• दीर्घकालीन शाकाहारी किंवा शाकाहारी आहार
• पोट आणि आतड्यांमध्ये पोषक शोषण समस्या
• फास्ट फूड आणि जंक फूडची सवय वाढवणे
• ॲसिडिटीच्या औषधांचा दीर्घकाळ वापर
• बायोटिन आणि फॉलिक ॲसिड सप्लीमेंट्सचा ओव्हरडोज
• वयानुसार शरीराची शोषण क्षमता कमी होते

B-12 च्या कमतरतेचा मेंदू आणि मज्जातंतूंवर काय परिणाम होतो?

व्हिटॅमिन बी-12 मज्जातंतूंच्या मायलीन आवरणाचे संरक्षण करते, ज्यामुळे मेंदू आणि शरीरात संदेश योग्य प्रकारे जाऊ शकतो. त्याच्या कमतरतेमुळे न्यूरोलॉजिकल नुकसान होऊ शकते, ज्याची लक्षणे सुरुवातीला सौम्य असतात आणि हळूहळू गंभीर होतात.

चेतावणी चिन्हे

• हात आणि पायांना मुंग्या येणे किंवा सुन्न होणे
• चालण्याचे असमतोल
• मानसिक गोंधळ, चिडचिड किंवा नैराश्य
• स्मरणशक्ती कमी होणे
• शरीरात वेदना सारखे कडक होणे किंवा ताणणे
• श्वास लागणे आणि जलद हृदयाचा ठोका
• जिभेवर चिडचिड किंवा लालसरपणा

कोणत्या रोगांचा धोका वाढू शकतो?

• परिधीय न्यूरोपॅथी
• डिमेंशिया आणि अल्झायमरचा धोका
• अशक्तपणा आणि हृदयरोग
• स्नायू कमकुवतपणा आणि हालचाल विकार

व्हिटॅमिन बी -12 कसे वाढवायचे?

नैसर्गिक पदार्थ:
अंडी, दूध, दही, चीज, मासे, चिकन, कडधान्ये, स्प्राउट्स, फोर्टिफाइड तृणधान्ये

गंभीर प्रकरणांमध्ये:
डॉक्टरांनी शिफारस केली इंजेक्शन किंवा पूरक

व्हिटॅमिन बी-12 ची कमतरता हलके घेणे ही एक मोठी चूक असू शकते. जर तुम्हाला सतत बधीरपणा, थकवा, स्मरणशक्ती समस्या किंवा शरीरात जडपणा जाणवत असेल तर लगेच रक्त तपासणी करून उपचार सुरू करा (Serum B-12). वेळेत दुरुस्ती करणे सोपे आहे, अन्यथा नुकसान आयुष्यभर होऊ शकते.