काशी : काशीची शान बनलेली बनारसी साडी आता आंतरराष्ट्रीय स्तरावरही आपली चमक दाखवत आहे. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या संसदीय क्षेत्रात 'डबल इंजिन' सरकारच्या धोरणांमुळे पारंपरिक कलांना नवी ओळख मिळाली आहे. या धोरणांमुळे केवळ स्थानिक कारागिरांचे उत्पन्न वाढले नाही, तर त्यांना जागतिक बाजारपेठेत आपली कला सादर करण्याची संधीही मिळाली आहे.
व्यापार मेळ्यात काशीच्या उत्पादनांची दमदार उपस्थिती
"एक भारत, श्रेष्ठ भारत" या थीमवर आधारित भारत आंतरराष्ट्रीय व्यापार मेळा २०२५ (IITF 2025) चे आयोजन १४ ते २७ नोव्हेंबर २०२५ या दरम्यान प्रगति मैदान (भारत मंडपम्), नवी दिल्ली येथे होत आहे. यावर्षी उत्तर प्रदेशला 'पार्टनर स्टेट' (Partner State) चा विशेष दर्जा मिळाला आहे. या भव्य मेळ्यात काशीच्या २९ हस्तकला कारागिरांनी नोंदणी केली आहे, यापैकी १७ कारागीर राष्ट्रीय पुरस्कार विजेते आहेत. ही संख्या काशीच्या कला आणि गुणात्मक परंपरेचे दर्शन घडवते. सरकार राज्यातील हस्तशिल्पकार आणि निर्यातकांना त्यांची उत्पादने जगासमोर सादर करण्याची सुवर्णसंधी देत आहे.
सागरी सामर्थ्याची उपासनाओडीओपी आणि जीआय टॅगमुळे नवी बाजारपेठ खुली
जिल्हा उद्योग प्रोत्साहन व उद्योजकता विकास केंद्राचे उपायुक्त मोहन कुमार शर्मा यांच्या म्हणण्यानुसार, योगी सरकारने बनारसी साडीचा 'ओडीओपी' (ODOP - One District One Product) उत्पादनात समावेश करणे आणि तिला जीआय टॅग (GI Tag) प्राप्त होणे हे कारागिरांसाठी खूप फायदेशीर ठरले आहे. या पावलांमुळे काशीच्या विणकरांना देश-विदेशातील नव्या बाजारपेठांपर्यंत पोहोच मिळाली आहे. सरकारचा हा उपक्रम त्यांना आत्मनिर्भर बनवण्यात आणि भारताच्या पारंपरिक कलेला जागतिक स्तरावर सन्मान मिळवून देण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावत आहे.
भारतीय परंपरा आणि कौशल्याचे प्रतीक
बनारसी साडी केवळ एक वस्त्र नसून, ती भारतीय संस्कृती, परंपरा आणि शिल्प कौशल्याचे प्रतीक आहे. चित्रपट क्षेत्रातील तारे असोत किंवा मोठे उद्योग समूह—प्रत्येकजण बनारसी साडीच्या सुंदर आणि बारीक विणकाम कौशल्याचा चाहता आहे. डबल इंजिन सरकारचा उद्देश आहे की, उत्तर प्रदेशच्या कारागिरांचे कष्ट केवळ भारतातच नव्हे, तर आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठेतही ओळखले जावेत. याच दिशेने 'भारत आंतरराष्ट्रीय व्यापार मेळा २०२५' काशीच्या विणकरांसाठी एक मोठा टप्पा आणि संधी बनत आहे.