मध्ये प्रकाशित एक प्रमुख आंतरराष्ट्रीय पुनरावलोकन लॅन्सेट असा इशारा दिला आहे की अल्ट्रा-प्रोसेस्ड फूड्स (UPFs) आता जागतिक सार्वजनिक आरोग्यासाठी एक गंभीर धोका दर्शवत आहेत आणि सरकारांना तातडीने हस्तक्षेप करण्याची विनंती करतात. “अल्ट्रा-प्रोसेस्ड फूड्स” हा शब्दप्रयोग करणाऱ्या ब्राझिलियन संशोधकासह ४३ तज्ञांनी लिहिलेल्या पेपर्सच्या मालिकेत असे म्हटले आहे की UPFs जगभरातील आहारावर अधिकाधिक वर्चस्व गाजवत आहेत आणि पोषण गुणवत्तेची घसरण आणि विविध रोगांशी संबंधित आहेत.

ऑनलाइन ब्रीफिंगमध्ये बोलताना, साओ पाउलो विद्यापीठातील प्रोफेसर कार्लोस मॉन्टेरो म्हणाले, “आम्हाला जे माहित आहे ते जागतिक सार्वजनिक कृतीचे समर्थन करते.” त्यांनी स्पष्ट केले की, UPF हे औद्योगिकरित्या उत्पादित खाद्यपदार्थ किंवा पेय पदार्थ आहेत ज्यात मिश्रित पदार्थ, चव वाढवणारे, रंगद्रव्ये, स्टेबिलायझर्स आणि इतर घटक असतात ज्यामध्ये कमी किंवा पूर्ण अन्न नसते. सॉफ्ट ड्रिंक्स, पॅक केलेले स्नॅक्स, झटपट नूडल्स आणि खाण्यासाठी अनेक तयार वस्तूंचा समावेश आहे.

लॅन्सेट पुनरावलोकनाने 104 दीर्घकालीन अभ्यासांचे परीक्षण केले. यापैकी, 92 जणांना UPF-जड आहार आणि टाइप 2 मधुमेह, लठ्ठपणा, हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी रोग आणि अगदी नैराश्य यासारख्या दीर्घकालीन परिस्थितींमध्ये मजबूत संबंध आढळले.

संशोधकांनी भर दिला की हे अभ्यास मुख्यतः संबद्धता दर्शवितात, थेट कारण नाही, परंतु पॅटर्न “दुर्लक्ष करण्याइतपत मजबूत” असल्याचे म्हटले आहे, विशेषत: युनायटेड स्टेट्ससह अनेक देशांमध्ये UPF वापर दैनंदिन आहाराच्या निम्म्याहून अधिक झाला आहे.

काही शास्त्रज्ञ आणि अन्न उद्योग गटांचा असा युक्तिवाद आहे की UPF श्रेणी खूप विस्तृत आणि राजकीयदृष्ट्या आकारली गेली आहे, परंतु लेखक म्हणतात की अधिक पुराव्यामुळे धोरणात्मक कारवाईला विलंब होऊ नये. साखर, मीठ आणि अस्वास्थ्यकर चरबीयुक्त पदार्थांना लक्ष्य करणाऱ्या राष्ट्रीय नियमांमध्ये UPF चा समावेश करण्यासाठी ते सरकारांना आवाहन करतात. ते असेही चेतावणी देतात की जागतिक प्रक्रिया-अन्न उद्योगाचा प्रभाव अर्थपूर्ण सुधारणांसाठी सर्वात मोठा अडथळा आहे.

इंटरनॅशनल फूड अँड बेव्हरेज अलायन्सने प्रतिसाद दिला की त्यांच्या सदस्य कंपन्यांनी आहाराचा दर्जा सुधारण्याचे उद्दिष्ट ठेवले आहे आणि धोरणनिर्मितीमध्ये त्यांचा सहभाग असावा. तथापि, संशोधकांचे म्हणणे आहे की, UPFs ची जलद जागतिक वाढ सार्वजनिक आरोग्य सुरक्षेला मागे टाकत आहे, ज्यामुळे लोकसंख्या विशेषत: कमी-उत्पन्न असलेल्या ग्राहकांना परवडणाऱ्या, शेल्फ-स्थिर वस्तूंवर अवलंबून राहणे, वाढत्या धोक्यात आहे.

पुनरावलोकनाचा निष्कर्ष असा आहे की UPF ला संबोधित करण्यासाठी समन्वित आंतरराष्ट्रीय धोरण, सुधारित सार्वजनिक जागरूकता आणि कमीतकमी प्रक्रिया केलेल्या आहारांना प्रोत्साहन देण्यासाठी मजबूत प्रयत्नांची आवश्यकता आहे.

अस्वीकरण: हा लेख सामान्य आरोग्य माहिती प्रदान करतो आणि त्याला वैद्यकीय सल्ला मानू नये. वाचकांनी वैयक्तिक मार्गदर्शनासाठी योग्य आरोग्यसेवा व्यावसायिकांचा सल्ला घ्यावा.