नवी दिल्ली: स्वीडनमधील दीर्घकालीन अभ्यासाने संशोधकांना मेंदूच्या आरोग्यामध्ये पूर्ण चरबीयुक्त दुग्धशाळेच्या भूमिकेकडे पुन्हा लक्ष देण्यास प्रवृत्त केले आहे, जे लोक नियमितपणे विशिष्ट चीजचे सेवन करतात त्यांना कालांतराने स्मृतिभ्रंश होण्याची शक्यता कमी दिसते. संशोधनामध्ये 25 वर्षांपेक्षा जास्त वयाच्या 27000 पेक्षा जास्त प्रौढांच्या आहार आणि वैद्यकीय नोंदींचा मागोवा घेण्यात आला. जेव्हा अन्वेषकांनी खाण्याच्या सवयींची नंतरच्या आरोग्य परिणामांशी तुलना केली, तेव्हा एक नमुना समोर आला: ज्या सहभागींनी मध्यम प्रमाणात जास्त चरबीयुक्त चीज खाल्ले, ज्यामध्ये चेडर, ब्री आणि गौडा यासारख्या जातींचा समावेश होता, ज्यांनी ते क्वचितच खाल्ले त्यांच्यापेक्षा डिमेंशियाचे प्रमाण कमी होते. दिवसातून दोन तुकडे खाल्ल्याने एकूण स्मृतिभ्रंशाचा धोका 13 टक्क्यांनी कमी होतो.

संवहनी स्मृतिभ्रंशासाठी ही संघटना विशेषतः लक्षणीय होती, जी मेंदूतील रक्त प्रवाह बिघडण्याशी जोडलेली आहे आणि या स्थितीचा दुसरा सर्वात सामान्य प्रकार आहे. या गटामध्ये, नियमित पनीरचा वापर 30 टक्क्यांच्या जवळपास जोखीम कमी करण्याशी जोडलेला होता.

या अभ्यासात इतर दुग्धजन्य पदार्थांचेही परीक्षण केले गेले आणि असे आढळले की क्रीम एक समान नमुना दर्शवित आहे. ज्या सहभागींनी दैनंदिन कमी प्रमाणात सेवन केले – अंदाजे दीड चमचे – त्यांना पूर्णपणे टाळलेल्या लोकांपेक्षा स्मृतिभ्रंश होण्याची शक्यता कमी होती. याउलट, कमी चरबीयुक्त दुग्धजन्य पदार्थ समान संबंध दर्शवत नाहीत.

संशोधकांचे म्हणणे आहे की हे निष्कर्ष दीर्घकाळ चालत आलेले कथन गुंतागुंतीचे करतात की पूर्ण चरबीयुक्त पदार्थ एकसमान हानिकारक असतात. विश्लेषणाचे नेतृत्व करणाऱ्या डॉ एमिली सोनस्टेड यांनी नमूद केले की आहारातील चरबीची चर्चा अनेकदा अती सोप्या भाषेत केली गेली आहे. ती म्हणाली, परिणाम असे सूचित करतात की काही उच्च चरबीयुक्त दुग्धजन्य पदार्थ दीर्घकालीन मेंदूच्या आरोग्यामध्ये अधिक सूक्ष्म भूमिका बजावू शकतात.

स्मृतिभ्रंश हळूहळू वाढतो आणि या स्थितीची सुरुवातीची चिन्हे दिसायला अनेक वर्षे लागू शकतात. बहुतेकदा, ते वृद्धत्वासह गोंधळलेले असते; तथापि, अधूनमधून विसरणे हे स्मृतिभ्रंशापासून दूर आहे. या स्थितीमुळे स्मृती समस्या अधिक विस्कळीत होतात. बहुतेक रूग्ण संभाषणांचे अनुसरण करण्यास किंवा वस्तू ठेवण्यासाठी किंवा परिचित ठिकाणी जाण्याचा मार्ग विसरण्यासाठी संघर्ष करतात.

तज्ञ चेतावणी देतात की या अभ्यासाने हे सिद्ध होत नाही की चीज किंवा मलई स्मृतिभ्रंश टाळू शकतात किंवा लोकांना त्यांच्या आहारात आमूलाग्र बदल करण्याचा सल्ला देत नाही. निरीक्षणात्मक संशोधन दुवे ओळखते, परंतु कोणतेही थेट कारण नाही. तरीही, निष्कर्ष वाढत्या पुराव्यात भर घालतात की मेंदूचे आरोग्य आणि पोषण यांचा जवळचा संबंध आहे. सर्व चरबी समान मानकांनुसार ठरवल्या जाऊ शकत नाहीत. आत्तासाठी, संशोधकांचे म्हणणे आहे की संदेश संतुलनाचा आहे, भोगाचा नाही: दीर्घकालीन आहाराचे नमुने महत्त्वाचे आहेत आणि अन्न आणि मेंदू यांच्यातील संबंध पूर्वी विचार करण्यापेक्षा अधिक जटिल असू शकतात.