न्यूज इंडिया लाइव्ह, डिजिटल डेस्क: भारतीय रेल्वे हे केवळ वाहतुकीचे साधन नसून लाखो लोकांसाठी जीवनवाहिनी आहे. त्यातून दररोज कोट्यवधी लोक प्रवास करतात. आजकाल फिजिकल तिकिटांसोबतच लोक डिजिटल तिकिटांचाही खूप वापर करत आहेत. पण तुम्हाला माहित आहे का की दोन्ही प्रकारच्या तिकिटांचे स्वतःचे वेगळे नियम आहेत? तुमचा प्रवास आरामदायी आणि त्रासमुक्त करण्यासाठी तुम्हाला या सर्व नियमांची माहिती असणे आवश्यक आहे, अन्यथा तुम्हाला ट्रेनमध्ये अनावश्यक अडचणींना सामोरे जावे लागू शकते.

भौतिक तिकीट आणि त्याच्या अटी:

जेव्हा तुम्ही रेल्वे काउंटरवरून किंवा अधिकृत एजंटकडून 'फिजिकल' म्हणजे कागदी तिकीट खरेदी करता तेव्हा काही गोष्टी लक्षात ठेवणे आवश्यक आहे:

• मूळ ठेवा: प्रवासादरम्यान तुम्ही नेहमी तुमच्या तिकिटाची मूळ प्रत सोबत ठेवावी. फोटोकॉपी किंवा मोबाईल फोनवर काढलेली छायाचित्रे अनेकदा वैध मानली जात नाहीत.
• TTE तपासणी: ट्रेनमधील ट्रॅव्हल तिकीट परीक्षक (TTE) जेव्हा ते तिकीट तपासतात तेव्हा त्यांना तुमचे भौतिक तिकीट दाखवणे अनिवार्य आहे.
• कोणतेही हस्तांतरण नाही: भौतिक तिकिटे सहसा हस्तांतरणीय नसतात, म्हणजे रेल्वेच्या विशेष नियमांनी परवानगी दिल्याशिवाय त्या तिकिटावर इतर कोणीही प्रवास करू शकत नाही.
• हरवल्यावर: फिजिकल तिकीट हरवले तर अडचणी येऊ शकतात. ते पुन्हा जारी करण्याचे नियम कठोर आहेत आणि तुम्हाला दंडही भरावा लागू शकतो.

डिजिटल तिकीट (ई-तिकीट/मोबाइल तिकीट) आणि त्याच्या अटी:

आजकाल, बहुतेक लोक डिजिटल तिकिटे वापरतात, जसे की IRCTC वरून बुक केलेली ई-तिकीट किंवा मोबाईल तिकिटे. त्यांचे नियम थोडे वेगळे आहेत:

• मोबाईलवर दाखवा: डिजिटल तिकिटाची सर्वात मोठी सोय म्हणजे तुम्हाला ते प्रिंट करण्याची गरज नाही. तुम्ही तुमच्या स्मार्टफोन किंवा लॅपटॉपवर TTE ला तिकीट दाखवू शकता.
• वैध आयडी पुरावा: डिजिटल तिकिटासह प्रवास करताना तुमच्यासाठी वैध फोटो ओळखपत्र (जसे की आधार कार्ड, मतदार ओळखपत्र, पॅन कार्ड, ड्रायव्हिंग लायसन्स) बाळगणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. टीटीई आयडी प्रूफ मागते आणि त्याशिवाय तुमचे तिकीट वैध मानले जाणार नाही.
• पीपीआर क्रमांक/तिकीट एसएमएस: कधीकधी तिकिटाचा एसएमएस देखील वैध मानला जातो, ज्यामध्ये पीएनआर क्रमांक आणि प्रवासाची माहिती असते.
• बोर्डिंग स्टेशन: डिजिटल तिकिटावर तुमच्या बोर्डिंग स्टेशनचाही उल्लेख आहे आणि तुम्ही ते आधी बदलले नाही तर प्रवास तिथूनच सुरू करावा लागेल.

तुमच्या पुढील ट्रेन प्रवासापूर्वी या सर्व गोष्टी लक्षात ठेवा. फिजिकल किंवा डिजिटल तिकीट असो, संपूर्ण माहिती तुम्हाला त्रास वाचवेल आणि तुमचा प्रवास सुखकर करेल.