जगभरात ख्रिसमस मोठ्या उत्साहात साजरा केला जातो. ख्रिश्चन धर्मातील हा अत्यंत महत्त्वाचा सण प्रभु येशू ख्रिस्ताच्या जन्मानिमित्त साजरा केला जातो. या वेळी बाजारपेठा दिव्यांनी उजळून निघतात, घरे सजवली जातात आणि भेटवस्तूंची देवाणघेवाण केली जाते. पण या सगळ्यांपेक्षा ख्रिसमसची खरी ओळख एका खास परंपरेमुळे निर्माण होते. 'जिंगल बेल्स' हे जगप्रसिद्ध गाणे आहे. आज ख्रिसमसचा विचार केला की आपोआपच 'जिंगल बेल्स' मनात येतात. पण आश्चर्याची गोष्ट म्हणजे हे गाणे मुळात ख्रिसमससाठी लिहिलेले नव्हते. या गाण्यामागे एक रंजक आणि अनोखी कहाणी आहे.
गाण्याचे लेखक कोण आहेत?
'जिंगल बेल्स' हे गाणे अमेरिकन संगीतकार जेम्स लॉर्ड पिअरपाँट यांनी लिहिले आणि संगीतबद्ध केले. विशेष म्हणजे जेम्स हा प्रसिद्ध उद्योगपती आणि फायनान्सर जेपी मॉर्गनचा एक काका होता. पिअरपॉन्ट कुटुंब बँकिंग उद्योगात प्रसिद्ध असले तरी जेम्सने संगीताच्या माध्यमातून आपला ठसा उमटवला.
ख्रिसमससाठी नाही तर वेगळ्या कारणासाठी
जरी आम्ही हे गाणे लहानपणापासून ख्रिसमसशी जोडले असले तरी ते थँक्सगिव्हिंगच्या निमित्ताने चर्च सेवेसाठी सादर केले गेले. या गाण्याच्या बोलात कुठेही 'ख्रिसमस' किंवा कोणत्याही धार्मिक सणाचा उल्लेख नाही, हे लक्षात घेतल्यास हे आणखी स्पष्ट होते. संशोधकांच्या मते, 1857 मध्ये त्याचे प्रकाशन झाल्यानंतर, हे गाणे हळूहळू ख्रिसमसच्या उत्सवाचा अविभाज्य भाग बनले.
अंतराळात वाजलेले पहिले गाणे
'जिंगल बेल्स'च्या नावावर एक अनोखा विक्रमही नोंदवला गेला आहे. हे गाणे अवकाशातून वाजवले जाणारे जगातील पहिले गाणे ठरले. 'जेमिनी 6' मिशनच्या अंतराळवीरांनी नियंत्रण कक्षाशी संवाद साधत असताना अचानक हार्मोनिका आणि छोट्या घंटांच्या मदतीने 'जिंगल बेल्स'ची धून वाजवली. आज, घंटा आणि हार्मोनिका स्मिथसोनियन नॅशनल एअर अँड स्पेस म्युझियममध्ये संरक्षित आहेत.
नावामागील मनोरंजक कथा
'जिंगल बेल्स' हे नाव आज सर्वत्र ओळखले जाते ते पहिल्यापासून नव्हते. हे गाणे 1857 मध्ये पहिल्यांदा प्रकाशित झाले तेव्हा त्याला “वन हॉर्स ओपन स्ले” असे म्हटले गेले. दोन वर्षांनंतर म्हणजेच १८५९ मध्ये हे गाणे पुन्हा रिलीज झाले आणि त्यावेळी त्याला 'जिंगल बेल्स' असे नाव देण्यात आले. जरी हे गाणे आज ख्रिसमसचे स्पिरिट बनले असले तरी, जेव्हा आपण त्याची मूळ कहाणी शिकता तेव्हा त्यामागील इतिहास अधिक मनोरंजक असतो.