केंद्रीय मंत्री ज्योतिरादित्य सिंधिया यांनी अलीकडेच डिजिटल आणि टेलिकॉम क्षेत्रातील सायबर फसवणुकीचा सामना करण्यासाठी सरकारच्या सक्रिय पावलांवर प्रकाश टाकला. गृह मंत्रालयाने स्थापन केलेल्या मजबूत नेटवर्कने ₹4,000 कोटी रुपयांची फसवणूक रोखली आहे, ज्यामुळे ₹10 लाखांच्या सार्वजनिक निधीचे संरक्षण झाले आहे.

फसवणूक करणाऱ्या क्रियाकलापांना रोखण्यासाठी नाविन्यपूर्ण साधने
दूरसंचार क्षेत्राने फसवणूक हाताळण्यासाठी विविध तांत्रिक साधने सादर केली आहेत. एका समर्पित ॲपमुळे 2.75 लाख फसवे फोन नंबर डिस्कनेक्ट करण्यात आले आणि 10,000 हेडर ब्लॅकलिस्ट करण्यात आले. शिवाय, कॉलर आयडेंटिफिकेशन सिस्टीमने दोन महिन्यांत 25-30 कोटी फसव्या कॉल्स ब्लॉक केले, जे हानिकारक क्रियाकलापांना आळा घालण्यासाठी सरकारची वचनबद्धता दर्शविते.

प्रगत तंत्रज्ञानाच्या युगातील आव्हाने
हे उपाय लक्षणीय प्रगती दर्शवत असताना, सिंधिया यांनी तंत्रज्ञानावर भर दिला प्रगती अनेकदा संभाव्य गैरवापरासह येतात. मंत्र्यांनी हे मान्य केले की प्रतिबंधात्मक पावले असूनही, फसव्या कारवायांसाठी वाव कायम आहे, त्यासाठी सतत दक्षता आणि जनजागृती आवश्यक आहे.

जागरुकता वाढवणे: एक प्रमुख घटक
पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी त्यांच्या 'मन की बात' संबोधनात डिजिटल फसवणुकीच्या वाढत्या धोक्यांवर प्रकाश टाकला आणि नागरिकांना सतर्क राहण्याचे आवाहन केले. कायद्याची अंमलबजावणी करणारे अधिकारी म्हणून भासवून फसवणूक करणाऱ्या घोटाळ्यांविरूद्ध त्यांनी चेतावणी दिली, ज्याला “डिजिटल अटक” म्हणून संबोधले जाते. अशा धमक्यांचा सामना करण्यासाठी सार्वजनिक शिक्षणाचे महत्त्व अधोरेखित करून हे गुन्हेगार पैसे उकळण्याच्या भीतीचा फायदा घेतात.

द वे फॉरवर्ड
सरकारचा बहुआयामी दृष्टीकोन, जनजागृती मोहिमेसह प्रगत तंत्रज्ञानाची जोड देऊन, सायबर आणि दूरसंचार फसवणुकीला संबोधित करण्याचा आपला संकल्प दर्शवतो. महत्त्वाचे टप्पे गाठले गेले असले तरी, फसवणुकीच्या विकसित स्वरूपामुळे नागरिकांचे संरक्षण करण्यासाठी आणि डिजिटल प्रगतीवर विश्वास राखण्यासाठी सतत प्रयत्न करणे आवश्यक आहे.

4o