20 ते 30 वयोगटातील हाडांचे प्रमाण शिखरावर असते. हाडे वयानुसार या 'बँके'ची मदत घेऊ शकतात. अशा स्थितीत, योग्य वयात तुम्ही तुमच्या हाडांसाठी 'बॅकअप प्लॅन' तयार करणे अत्यंत आवश्यक आहे, जेणेकरून गरज पडेल तेव्हा त्याचा वापर करता येईल.
हाडे आणि सांधे साठी जीवनसत्त्वे: वयानुसार हाडे कमकुवत होणे हे लोक सहसा नैसर्गिक मानतात. पण हा समज चुकीचा आहे. खरं तर, हाडे जिवंत ऊती आहेत जी स्वतःला पुन्हा निर्माण करतात. 20 ते 30 या वयोगटातील हाडांचे प्रमाण शिखरावर आहे. जसजसे मी मोठे झालो हाडे तुम्ही या 'बँके'ची मदत घेऊ शकता. अशा परिस्थितीत, हे खूप महत्वाचे आहे की आपण हाडे हा 'बॅकअप प्लॅन' तयार करा जेणेकरून गरज पडेल तेव्हा तुम्हाला त्याचा वापर करता येईल. हा बॅकअप कसा तयार केला जाईल ते आम्हाला कळवा.
हाडे निरोगी ठेवण्यासाठी कॅल्शियम तो एक अतिशय महत्त्वाचा घटक आहे. तथापि, अभ्यास दर्शविते की बहुतेक लोकांना ते पुरेसे मिळत नाही. कॅल्शियममुळे हाडे घट्ट आणि घट्ट होतात. शरीरात असल्यास कॅल्शियम पातळी खूप कमी असल्यास, शरीर आपल्या हाडांमधून ते घेण्यास सुरुवात करते. अशा स्थितीत हाडांमध्ये कॅल्शियमची कमतरता निर्माण होऊन ते कमकुवत होतात. कालांतराने परिस्थिती बिघडू लागते. जेव्हा हे प्रमाण खूप कमी होते तेव्हा ऑस्टियोपोरोसिस सारखे रोग तुमच्यावर परिणाम करू लागतात. त्यामुळे हाडांमध्ये दुखणे आणि सूज येण्यासोबतच ते तुटण्याचा धोकाही वाढतो.
जर तुम्हाला तुमची हाडे मजबूत ठेवायची असतील तर कॅल्शियमचे योग्य प्रमाणात सेवन करणे गरजेचे आहे. वयाच्या 50 नंतर, हाडांची झीज टाळण्यासाठी तुम्हाला दररोज सुमारे 1,200 मिलीग्राम कॅल्शियमची आवश्यकता असते. त्याच वेळी, 9 ते 18 वयोगटातील मुलांनी दररोज सुमारे 1,300 मिलीग्राम कॅल्शियम सेवन केले पाहिजे. काही खाद्यपदार्थ कॅल्शियमचे भांडार असतात, जर तुमच्या आहारात समाविष्ट केले तर तुम्हाला हे घटक मुबलक प्रमाणात मिळू शकतात. दही, टोफू, बीन्स इत्यादींमध्ये भरपूर कॅल्शियम असते. तुम्ही त्यांचे नियमित सेवन करू शकता.
सामान्यतः लोक सर्व जीवनसत्त्वे लक्ष देतात. पण व्हिटॅमिन डी विसरून जा. शरीरासाठी तसेच हाडांसाठी ते खूप महत्वाचे आहे. व्हिटॅमिन डी कॅल्शियमसोबत काम करते. त्याशिवाय किंवा त्याच्या कमतरतेमुळे, शरीर अन्नातून कॅल्शियम शोषण्यास अक्षम आहे. ज्याचा थेट परिणाम हाडांवर होतो. व्हिटॅमिन डीच्या कमतरतेमुळे हाडे कमकुवत होतातच, पण शरीराला मजबूत नवीन हाडे बनवण्यातही अडचणी येतात. प्रौढांसाठी सामान्य व्हिटॅमिन डी ची पातळी 20 एनजी/एमएल पेक्षा जास्त असते. 12 ng/mL पेक्षा कमी म्हणजे तुम्ही व्हिटॅमिन डीच्या कमतरतेने ग्रस्त आहात.
तुमच्या छोट्याशा प्रयत्नांनी शरीरातील व्हिटॅमिन डीची कमतरता भरून निघू शकते. यासाठी दिवसातून किमान ३० मिनिटे उन्हात बसणे आवश्यक आहे. यातून भरपूर प्रमाणात व्हिटॅमिन डी मिळते. यासोबतच बदाम, सोया आणि बार्ली यापासून मिळणारे फोर्टिफाइड दूध देखील व्हिटॅमिन डीने समृद्ध असते. फोर्टिफाइड तृणधान्यांचे सेवन देखील फायदेशीर ठरते. सॅल्मन, ट्यूना किंवा मॅकरेल यांसारखे फॅटी मासे देखील व्हिटॅमिन डी पुरवतात. तुम्ही डॉक्टरांच्या सल्ल्यानुसार व्हिटॅमिन डी सप्लिमेंट्स देखील घेऊ शकता.
खाण्याच्या सवयींसोबतच निरोगी जीवनशैलीचा अवलंब केल्यास व्हिटॅमिन डी आणि कॅल्शियमच्या कमतरतेवरही मात करता येते. किमान 30 मिनिटे नियमित व्यायाम करा. विशेषत: हाडे आणि स्नायू मजबूत करणारे व्यायाम. जसे चालणे, जॉगिंग, धावणे, नाचणे किंवा पायऱ्या चढणे इ. तुम्हाला पुशअप्स, रोइंग, फ्री वेट्स सारख्या व्यायामाचा देखील फायदा होईल. धूम्रपान, अल्कोहोल आणि साखरेपासून अंतर देखील खूप महत्वाचे आहे.