आयुर्वेदात वापरल्या जाणार्‍या जगभरात बरीच झाडे आणि औषधी वनस्पती आढळतात. यापैकी एक 'कलमेघ' आहे, जो केवळ त्याच्या सौंदर्यासाठी प्रसिद्ध नाही तर औषधी गुणधर्मांमुळे प्राचीन काळापासून मानवी आरोग्यासाठी महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावत आहे. ते थंड, ताप, मधुमेह किंवा शरीराची प्रतिकारशक्ती असो, ती प्रत्येक गोष्टीसाठी रामबाण उपाय मानली जाते. आम्हाला कलमेघशी संबंधित वैशिष्ट्यांविषयी जाणून घ्या.

आरोग्यासाठी फायदेशीर
वास्तविक, कालमेघ एक बारमाही वनस्पती आहे. त्याचे वैज्ञानिक नाव अँडोग्राफिक पॅनिकुलाटा आहे. हा वनस्पती मूळचा भारत आणि श्रीलंकेचा आहे. हे उत्तर भारत आणि पश्चिम बंगालमध्ये मोठ्या प्रमाणात आढळते. विशेष गोष्ट अशी आहे की त्याची चव जितकी कडू आहे तितकीच आरोग्यासाठी अधिक फायदेशीर आहे. असे म्हटले जाते की कालमेघ इतर कोणत्याही औषधी वनस्पतींपेक्षा कमी नाही, कारण ही वनस्पती सर्दी, ताप आणि शरीराची वाढती प्रतिकारशक्ती निर्माण करण्यात प्रभावी मानली जाते. पोटाशी संबंधित अनेक रोगांवर उपचार करण्यात हे फायदेशीर मानले जाते.

मधुमेह:
रक्तातील साखर नियंत्रित करण्यासाठी कल्मेगच्या पानांपासून बनविलेले डीकोक्शन देखील उपयुक्त मानले जाते. असे म्हटले जाते की ते सेवन केल्याने शरीरात इन्सुलिनचे प्रमाण वाढते आणि वजन कमी होण्यास देखील मदत होते.

त्वचेची समस्या:
मुरुम आणि त्वचेच्या आजारांच्या उपचारात (रिंगवर्म, खाज सुटणे) वरदानपेक्षा कमी नसलेले कल्मेग प्लांट नाही. कालमीगच्या पानांचे पाणी त्वचेची जळजळ, कोरडेपणा आणि खाज सुटणे यासारख्या समस्यांपासून मुक्त होते.

पाचक प्रणाली:
कालमेघ वनस्पती पोटाशी संबंधित समस्या (आंबटपणा, अपचन, बद्धकोष्ठता) कमी करण्यास मदत करू शकते.

संशोधन काय म्हणते?
कल्मीग प्लांटवर बरेच संशोधनही झाले आहे. त्याचे फायदेशीर गुणधर्म विविध संशोधनात वर्णन केले आहेत. इंदिरा गांधी कृषी विद्यापीठातील शास्त्रज्ञांनी २०१ 2015 मध्ये कालमेघ यांच्याशी केलेल्या संशोधनाबद्दल सांगितले होते की पोटातील रोग, साखर आणि रक्तदाब यासह इतर रोगांवर उपचार करणे खूप उपयुक्त आहे.