भारत सरकारने गरीब आणि गरजू लोकांसाठी अनेक योजना आखल्या आहेत, ज्यांचे उद्दीष्ट आर्थिकदृष्ट्या कमकुवत विभागांना मदत करण्याचे उद्दीष्ट आहे. यापैकी एक महत्त्वाची योजना आहे राष्ट्रीय अन्न सुरक्षा कायदाज्या अंतर्गत सरकार स्वस्त किंवा विनामूल्य रेशन प्रदान करते.
या योजनेचा फायदा घेण्यासाठी रेशन कार्ड असणे आवश्यक आहे. आपणास माहित आहे की रेशन कार्ड केवळ रेशन मिळविण्यासाठी नाही तर विविध सरकारी योजनांमध्ये आपली ओळख आणि पात्रतेचा पुरावा देखील आहे?
देशात लाखो लोक आहेत जे दारिद्र्य रेषेखालील राहतात आणि त्यांचे उत्पन्न इतके नाही की ते त्यांच्या दैनंदिन गरजा भागवू शकतात. अशा परिस्थितीत, सरकार त्यांना स्वस्त किंमतीत अन्न धान्य आणि इतर आवश्यक वस्तू प्रदान करते. या प्रक्रियेतील रेशन कार्ड एक महत्त्वपूर्ण दस्तऐवज बनले आहे. केवळ धान्य मिळवणेच नाही तर देखील आवश्यक आहे प्रधान मंत्री आवास योजना, उज्ज्वल योजना, कामगार कार्ड योजनाआणि आरोग्य विमा योजना इतर सरकारी योजना देखील वापरल्या जातात.
भारत सरकारने चार वेगवेगळ्या रंगांमध्ये रेशन कार्ड जारी केले आहेत, जे विविध वर्ग किंवा श्रेणींचे प्रतिनिधित्व करतात. या चार रंगांचे रेशन कार्ड आणि त्यांचे फायदे याबद्दल जाणून घेऊया.
पिवळ्या रेशन कार्ड गरिबी लाइन (बीपीएल) च्या खाली असलेल्या लोकांना ही कुटुंबे दिली जातात. स्वस्त किंमतीत गरिबांना अन्न धान्य आणि इतर आवश्यक वस्तू प्रदान करणे हे त्याचे मुख्य उद्दीष्ट आहे. या कार्डद्वारे फायदेः
गुलाबी किंवा लाल रेशन कार्ड दारिद्र्य रेषेच्या (एपीएल) वरील अशा कुटुंबांना दिले गेले आहे, परंतु तरीही कमी उत्पन्न आहे. या अंतर्गत प्राप्त होणारे फायदेः
निळा किंवा केशरी रेशन कार्ड हे दारिद्र्य रेषेच्या वरील लोकांसाठी देखील आहे, परंतु हे विशेषत: शहरी किंवा अर्ध-शहरी भागातील निम्न मध्यमवर्गीय लोकांना दिले जाते. त्याचे फायदेः
व्हाइट रेशन कार्ड सहसा उच्च -इनकम कुटुंबे दिली जातात. तथापि, या कार्डधारकांना विनामूल्य किंवा स्वस्त रेशन सुविधा मिळत नाहीत. व्हाइट कार्ड प्रामुख्याने ओळखपत्र म्हणून वापरले जाते. त्याचे फायदेः
रेशन कार्ड केवळ खाद्यपदार्थापुरते मर्यादित नाही. याद्वारे इतर अनेक सरकारी फायदे देखील घेतले जाऊ शकतात. काही महत्त्वाच्या गोष्टी:
केंद्रीय आणि राज्य सरकार रेशन कार्ड धारकांसाठी अनेक योजना चालवतात, जसे की:
रेशन कार्ड बनवण्यासाठी काही सामान्य पात्रता आहेत:
