दैनंदिन जीवनाच्या गर्दीत लोक नोकरी वाचवण्यासाठी त्यांच्या आरोग्याकडे दुर्लक्ष करतात. योग्य आहारासह, पुरेशी झोप न मिळणे देखील रोगाचे एक प्रमुख कारण बनत आहे. मुंबई सेंट्रलमधील वॉकहार्ट हॉस्पिटलने शरीरासाठी झोपेची किती महत्त्वाची आहे यावर एक ऑनलाइन सर्वेक्षण केले आहे.
30 ते 55 वर्षे वयोगटातील कार्यरत मुंबईकरांच्या आरोग्यावर एक सर्वेक्षण केले गेले आहे. ऑनलाइन सर्वेक्षणात झोपेच्या नमुन्यांविषयी आणि शहरातील झोपेविषयीच्या गैरसमजांवर प्रकाश टाकला जातो. डॉ., सल्लागार न्यूरोलॉजिस्ट, वॉकहार्ट हॉस्पिटल, मुंबई सेंट्रल. प्रशांत माखिजाच्या अंतर्दृष्टीने समर्थित, या सर्वेक्षणात झोपेच्या कमतरतेच्या समस्येवरच प्रकाश टाकला गेला नाही तर झोपेच्या आरोग्याबद्दल जागरूकता वाढीवर प्रकाश टाकला.
1. बहुतेक मुंबईकर झोपेपासून वंचित असतात
.5 63.57% लोक म्हणतात की आठवड्याच्या आठवड्यात त्यांना 6 तासांपेक्षा कमी झोप येते.
• हे जागतिक आकडेवारीशी संबंधित आहे, हे दर्शविते की शहरी भागात राहणा communities ्या नागरिकांना काम आणि प्रवासामुळे झोपेच्या व्यत्ययाचा सामना करावा लागत आहे.
या संदर्भात, डॉ. प्रशांत माखिजाने अपुरी झोपेमुळे उद्भवणा problems ्या समस्यांविषयी चर्चा केली आहे.
“मुंबईसारख्या मेट्रोसमध्ये झोपेची कमतरता वाढत आहे. लोक सहा तासांच्या झोपेच्या अपुरेपणाचा विचार करतात, परंतु दररोजच्या मागणीमुळे त्यांना पुरेशी झोप येण्यापासून रोखते.”
ध्वनी प्रदूषण – एक मोठा अडथळा
.2 64.23% लोकांनी कबूल केले की हॉर्न, बांधकाम आणि शेजार्यांकडून होणारा आवाज झोपेवर परिणाम करतो. माखिजा म्हणतात की अशा शहरी आवाजामुळे सर्कडियन लय आणि आरईएम स्लीपमध्ये अडथळा निर्माण होतो, ज्यामुळे चिंता, उच्च रक्तदाब आणि प्रतिकारशक्ती यासारख्या गंभीर परिणाम होऊ शकतात.
3. 'सुट्टीमध्ये पूर्ण झोप'
.6 59.62% लोकांचा असा विश्वास आहे की आठवड्यात त्यांना पूर्ण झोप घ्यावी. डॉ. माखिजा मार्गदर्शन देताना असे म्हटले आहे की ही एक सामान्य गैरसमज आहे. “सुट्टीच्या काळात अधिक झोपायला तात्पुरता आराम मिळू शकतो, परंतु सतत झोपेच्या कमतरतेचे नकारात्मक परिणाम टाळता येणार नाहीत.”
रामायण: बाल ब्रह्मचारी हनुमानजीला सिंदूर का देतात? रामायणाच्या या कथेचे धार्मिक महत्त्व जाणून घ्या
4. भिजलेले वास्तव – झोप अद्याप महत्त्वपूर्ण मानली जाते
. 75.40% लोक झोपेच्या आधी शांत राहण्यासाठी सवयी स्वीकारतात, तर केवळ 24.60% लोक सोशल मीडियावर वेळ घालवतात.
. 55.74% लोक रात्री उशीरा जेवण किंवा सामाजिक कार्यक्रमांसाठी झोप देत नाहीत. हे दर्शविते की लक्ष वेधून घेतल्यानंतरही मुंबईकर सकारात्मक झोपेची सवय कायम ठेवण्याचा प्रयत्न करते. ”
5. स्नॉरिंग – एक न पाहिलेला धोका
53.23% लोक झोपेत झोपतात. जरी स्नॉरिंग सामान्य मानले जाते, परंतु ते एका गंभीर आजाराचे लक्षण देखील असू शकते. स्नॉरिंग ही बर्याचदा अडथळा आणणारी स्लीप एपनिया (ओएसए) ची लक्षणे असतात. याकडे दुर्लक्ष केल्याने हृदयरोग आणि स्ट्रोक सारख्या गंभीर रोगांचा धोका वाढतो.
6. झोप आणि आरोग्यामधील संबंध – अद्याप अस्पष्ट
• केवळ 52.66% लोक झोपेचा अभाव आणि मानसिक-भौतिक आरोग्यातील थेट संबंध स्वीकारतात.
• सुमारे 47% लोक या नात्याबद्दल अज्ञानी किंवा अनिश्चित आहेत. ही माहिती चिंताजनक आहे. झोपेचा अर्थ फक्त विश्रांतीचा अर्थ नाही, परंतु मेंदूचे आरोग्य, हार्मोनल संतुलन आणि भावनिक नियंत्रणासाठी देखील ते आवश्यक आहे.
7. उर्जेसाठी उत्तेजक ऊर्जा
.8 44.89% लोक दिवसभर जागरुक राहण्यासाठी चहा आणि कॉफीवर अवलंबून असतात. उर्वरित कोणत्याही उत्तेजक सामग्रीशिवाय कार्य करते – हे संतुलित चित्र आहे.
निष्कर्ष: झोपेचे महत्त्व माहित असलेले शहर, परंतु झोपू शकत नाही
हे सर्वेक्षण असे दर्शविते की मुंबईतील लोकांना झोपेचे महत्त्व समजते, परंतु सामाजिक, पर्यावरणीय आणि व्यवसायातील अडथळ्यांमुळे झोपणे कठीण होते. तीनपैकी दोन मुंबईकरांना झोपेच्या अभावामुळे ग्रस्त आहे, म्हणून सार्वजनिक आरोग्य उपाय, ध्वनी प्रदूषण नियंत्रण आणि झोपेबद्दल शैक्षणिक मोहिमेची नितांत आवश्यकता आहे.