देशांतर्गत म्युच्युअल फंड भारतातील सर्व सूचीबद्ध कंपन्यांमधील तिसर्या क्रमांकाचा सर्वात मोठा गुंतवणूकदार म्हणून उदयास आला आहे.
नुकत्याच प्रकाशित झालेल्या भारताच्या ओन्सेपॉप ट्रॅकर अहवालानुसार, वित्त वर्ष 2023-24 च्या चौथ्या तिमाहीत म्युच्युअल फंडाच्या मालकीची टक्केवारी प्रथमच 10 टक्क्यांनी ओलांडली आहे. मार्च २०२24 च्या अखेरीस सर्व सूचीबद्ध कंपन्यांमधील म्युच्युअल फंडाची टक्केवारी 9.9 टक्के आणि डिसेंबर २०२24 च्या शेवटी 9.9 टक्के होती, जी मार्च २०२25 च्या शेवटी १०..4 टक्क्यांपर्यंत पोचली आहे. यामुळे, म्युच्युअल फंडांनी आता अशा मालकीच्या वैयक्तिक गुंतवणूकदारांना आणि भारत सरकारला ओलांडले आहे.
म्युच्युअल फंडाच्या मालकीच्या टक्केवारीत महत्त्वपूर्ण वाढ मुख्यत: किरकोळ गुंतवणूकदारांद्वारे एसआयपीद्वारे नियमित गुंतवणूकीमुळे आणि दरमहा एसआयपी प्रवाहात वाढ झाल्यामुळे होते. यामुळे, निफ्टी 50 इंडेक्समध्ये समाविष्ट असलेल्या कंपन्यांमध्ये म्युच्युअल फंडाची मालकी टक्केवारी 12.6 टक्क्यांच्या उच्चांकापर्यंत पोहोचली आहे आणि निफ्टी 500 निर्देशांकात समाविष्ट असलेल्या कंपन्यांपैकी 10.7 टक्के वाढ झाली आहे. सर्वात महत्त्वाचे म्हणजे, सर्व सूचीबद्ध कंपन्यांमधील म्युच्युअल फंडाचा वाटा प्रथमच 10% ओलांडला आहे. हे लक्षात घेण्यासारखे आहे की 2024-25 आर्थिक वर्षात एसआयआय अंतर्गत सरासरी मासिक गुंतवणूकीचा प्रवाह 45.2 टक्के दराने वाढला आहे. सप्टेंबर २०२24 मध्ये प्रमुख इंडेक्स सेन्सेक्स आणि निफ्टी विक्रमी उच्चांक गाठल्यानंतर भारतीय शेअर बाजाराने ऑक्टोबरपासून भारतीय शेअर बाजारात मंदी सुरू केली आणि २०२25 मध्ये मंदी वाढली. तथापि, इक्विटी योजना आणि म्युच्युअल फंडांच्या एसआयपी अंतर्गत गुंतवणूकीच्या प्रवाहामध्ये सतत वाढ झाली आहे, ज्यामुळे निधी त्यांची गुंतवणूक लक्षणीय वाढवू शकला आहे. एकूण रु. गेल्या वर्षी २०२23-२4 पासून जवळजवळ दुप्पट वाढ झाली आहे.