नअस्कार! ‘उंदीरमामा आयलॉ, पेट्टपाँदाक लिपलॉ, माजोरीच्या पिलान त्याका एका घासान खायलॉ..’ हे अजरामर गोमंतकीय गीत तुम्ही ऐकलं असणारच. नक्कीच. गोंयांत सहलीला गेल्यावर हे गीत म्हटलं नाही तर दंड होतो म्हणे. पण हे गीत मध्यंतरी गोयांत नाही तर पुण्यांत म्हणायची पाळी आली होती…
पुण्यनगरीतील जवळपास सर्व नाट्यगृहांमध्ये उंदरांनी इतका उच्छाद मांडला होता की विचारु नका. पाय वर घेऊन खुर्चीत बसायची पाळी आली होती. काही दिवसांपूर्वी (आमच्या) कोथरुडच्या यशवंतराव चव्हाण नाट्यगृहात एक प्रयोग होता.
त्या प्रयोगाच्या वेळी एका रसिक उंदराला खुर्चीच्या पायातून फिरता फिरता आणखी काही पाय दिसले. त्यात एक साडीही दिसली. साडीवरलं डिझाइन आकर्षक होतं. बहुधा धर्मावरम असणार, असा विचार करुन सदरील संशयित उंदिर साडीचा पोत बघायला गेला. आणि…
एक गगनभेदी किंकाळी नाट्यगृहात घुमली. रंगमंचावरील कलावंतांनीही घाबरुन विंगेत धाव घेतली. धर्मावरम साडीतील पाय वेगाने नाट्यगृहाबाहेर पळाले. केवळ इतर रसिकांचा रसभंग होऊ नये म्हणून सदरील साडीच्या मालकिणीने फार ‘इश्यू’ केला नाही. उंदराला कळेना, च्यामारी, साधी साडी तर बघितली, त्यात येवढं वरडाया काय झालं?
यशवंतराव नाट्यगृहात ज्या काही हजारबाराशे शीटा आहेत, त्याच्या गुणिले चौव्वेचाळीस इतके उंदिर तिथं सुखनैव राहतात. उंदरांचं तिथलं लाइफही तसं खडतरच आहे. नाट्यगृह वातानुकूलित आहे, पण यंत्रणा कायम बंद पडते. वीज अधूनमधून येते.
इतरही प्रचंड गैरसोयी सोसून कलावंत निमूटपणानं प्रयोग करतात आणि बिच्चारे नाट्यरसिक डब्बल सोशीकपणानं तो पैसे मोजून पाहतात. उंदरांनी याबद्दल महापालिकेच्या सांस्कृतिक विभाग, भवन विभाग आणि वीज विभागाकडे वारंवार तक्रारी केल्या. (पुण्याचेच उंदीर ते!) पण कुणीही त्यांना भाव दिला नाही. दरवेळी उत्तरं ‘बघतो, उद्या या, तपास चालू आहे, होईल दुरुस्त एक दोन दिवसात’ अशीच.
‘बालगंधर्व’चा अंतर्भाग बराच बदलला असला तरी तिथंही मानवेतर सजीवांचा मुक्त संचार आहेच. काही महिन्यांपूर्वी एक नाट्यरसिक सींदर तरुणी ( चहाटळांसाठी खुलासा : सींदरच…‘लिवस्टिक’ लावून सुंदर म्हणायचं असेल तर सींदरच म्हणावं लागतं. जिज्ञासूंनी (स्वत:च्याच) ओठांना ओठ लावून खात्री करुन घ्यावी!) तिकिट काढून ‘बालगंधर्व’ला एकटीच (हाय!) गेले.
तिथं तिच्या खुर्चीवर अगोदरच चक्क एक मांजर आरामात बसलेली होती. खरीखुरी मांजर, कुठल्या पेठेतली नव्हे!! ‘छुत छुत’ करुनही जाईना. शेवटी त्या सींदर तरुणीने तिथल्या व्यवस्थापकाला बोलावून मांजर हाकलण्यास सांगितलं, तर सदरील मांजर सिक्युरिटी डिपार्टमेंटमध्ये नुकतीच जॉइन झाली असून उंदिरसंहारासाठी तिची योजना झाल्याचं कळलं.
तथापि, मांजरीने उंदिरनिर्दाळणाकडे संपूर्णपणे दुर्लक्ष करुन नाटकात लक्ष घातलं. पुढील जल्मी नाट्यसमीक्षक होण्याचं तिचं स्वप्न होतं म्हणे. हीच मांजर गेल्या खेपेला ‘पुरुषोत्तम करंडका’ला होती, असं त्या सींदर तरुणीला आठवलं.
हल्ली मराठी नाटकं इतकी लोकप्रिय होऊ लागली आहेत की हौसफुल्ल प्रयोग तिप्पट हौसफुल्ल चालले आहेत असं दिसतं. म्हणजे हरेक खुर्चीत एक रसिक पुणेकर आणि त्याच्यासोबत एक मांजर आणि तीन उंदिर असं प्रमाण पडलं.
ताजी बातमी - पुणे प्रशासनाने जबरदस्त सुल्तानढवा करोन सर्व नाट्यगृहांना पडलेला मूषकांचा वेढा फोडोन अतुळणीय संहार केल्याचं वृत्त आहे. मूषकांना यमसदनी पाठवल्यामुळे उपाशी मार्जारकुळांनीही नाट्यगृहांच्या प्रांगणातून काढता पाय घेतल्याची खबर आहे. येणेप्रमाणे नाट्यवर्तुळावर ओढवलेलं संकट टळलेलं असून आता फक्त काही झुरळांचा नि:पात आणि अधूनमधून गायब होणारा वीजपुरवठा सुरळित होणे बाकी आहे.
