नवी दिल्ली: झोप आपल्या शरीरासाठी फक्त डाउनटाइम नाही; हे संपूर्ण शरीर प्रणालीसाठी विश्रांती म्हणून काम करते. हे शरीराच्या नियामक हार्मोन्ससाठी शक्तिशाली विश्रांती प्रदान करते. पॉलीसिस्टिक अंडाशय सिंड्रोम (पीसीओएस) असलेल्या स्त्रियांसाठी, झोप, व्यायाम आणि औषधोपचार जितके महत्वाचे आहे. शरीराने आपली उर्जा दुरुस्त केली, पुन्हा शक्ती निर्माण केली आणि ऊर्जा पुनर्संचयित केली. सेल्युलर दुरुस्तीचा हा प्रकार शरीरासाठी गंभीर आहे. या चक्रात बदल घडवून आणणार्‍या कोणत्याही गोष्टीमुळे शरीराला बर्‍याच समस्यांचा धोका निर्माण होईल. यात मूड स्विंग्स, अनियमित कालावधी आणि पीसीओएस खराब होणार्‍या इतर घटनांचा समावेश आहे.
डॉ. निर्मला एम, सल्लागार – प्रसूतिशास्त्रज्ञ, स्त्रीरोगतज्ज्ञ आणि प्रजनन तज्ञ, मातृत्व रुग्णालये, व्हाइटफील्ड, बंगलोर यांनी पीसीओएस असलेल्या महिलांसाठी बाकीचे का आवश्यक आहे हे स्पष्ट केले.
पीसीओएस प्रामुख्याने हार्मोनल असंतुलनामुळे होतो, अंतर्निहित बेस इन्सुलिन प्रतिरोध, एलिव्हेटेड एंड्रोजेन तसेच विस्कळीत पुनरुत्पादक हार्मोन्स आहे. हे सर्व घटक झोपेने व्यत्यय आणतात. अपुरी किंवा कमी-गुणवत्तेची झोप कॉर्टिसोल वाढवते, जे नंतर रक्तातील साखर वाढवते आणि इन्सुलिन प्रतिकार वाढवते. हे वजन नियमन वाढवते आणि वजन वाढणे, मुरुम, केस गळती आणि अनियमित मासिक पाळीच्या तुलनेत अशा घटनांच्या मालिकेस चालना देते.
याउलट, वर्धित इंसुलिन संवेदनशीलता, कॉर्टिसोल कमी होणे आणि प्रोजेस्टेरॉन आणि इस्ट्रोजेनची बारीक संतुलन आणि समतोल यासाठी पुनर्संचयित झोप देखील आवश्यक आहे. झोपेच्या चक्रात व्यत्यय शरीर संतुलनाच्या बाहेर पडतो आणि हार्मोन असंतुलन पीसीओएसची लक्षणे अधिक बिघडवतो.
झोप – इन्सुलिन कनेक्शन
पीसीओएसमध्ये असंख्य घटक आहेत, ज्यात मधुमेहावरील रामबाण उपाय प्रतिकार आणि झोपेचा अभाव यांचा समावेश आहे, ज्याचा एक व्यक्ती ग्लूकोजला चयापचय कसा करते यावर मोजमाप करणारा प्रभाव असतो. प्रत्येक वेळी एखादी व्यक्ती खराब झोपते तेव्हा ते अधिक इन्सुलिन प्रतिरोधक असतात, ज्यामुळे दुसर्‍या दिवशी ग्लूकोजच्या पातळीवर उच्च पातळी असते. असमाधानकारकपणे झोपेच्या परिणामी लूपचा परिणाम होऊ शकतो जो कालांतराने, घटकांचे अधिक समस्याप्रधान अभिसरण बनते ज्यामुळे जास्त वजन वाढू शकते आणि विकसनशील प्रकार II मधुमेहाची शक्यता वाढू शकते.
झोपेची गुणवत्ता का आहे, फक्त काही तास नव्हे तर
आपण अंथरुणावर किती तास आहात हे नाही तर आपल्या झोपेची गुणवत्ता. मध्यरात्री आपल्या फोनवर स्क्रोल करणे, किंवा बरेच जागे होणे, बहुतेक हार्मोनल रेग्युलेशन उद्भवू शकते अशा खोल झोपेच्या चक्रात व्यत्यय आणू शकतो. पीसीओएस असलेल्या महिलांसाठी, याचा अर्थ असा आहे की शरीराला रात्रीच्या दुरुस्तीच्या कामात जाण्याची संधी मिळत नाही. संशोधनात असे दिसून आले आहे की पीसीओएस असलेल्या महिलांना झोपेच्या विकारांमुळे त्रास होण्याची शक्यता असते, यासह झोपेच्या व्यत्यय आणि झोपेच्या श्वसनक्रिया मर्यादित नसतात, या दोन्हीही हार्मोनल आरोग्यातील संतुलन अधिकच खराब करतात.
आपली झोप आपल्या पीसीओएसवर परिणाम करू शकते असे संकेत
जर ही घंटा वाजवायची असेल तर आपल्या झोपेच्या पद्धती तसेच आपल्या औषधोपचार उपचारांच्या व्यवस्थेकडे लक्ष देणे चांगले आहे.
लहान चिमटा एक मोठा प्रभाव पाडत आहे
सर्वात चांगली बातमी अशी आहे की झोप निश्चित करणे आपल्या हातात मुख्यत्वे असते. काही मुद्दाम चिमटा हार्मोन्सला संतुलित करण्यात चमत्कार करू शकतात:
पीसीओएस रूग्णांसाठी, झोप एक उपचारात्मक साधन म्हणून कार्य करते किंवा उपचारात 'रणनीती म्हणून विश्रांती घ्या'. आपल्या शरीराला आवश्यक असलेले तास आणि गुणवत्ता देऊन, आपण आपल्या हार्मोनल संतुलन, इन्सुलिन संवेदनशीलता आणि एकूणच कल्याणवर थेट परिणाम करीत आहात. पीसीओएस व्यवस्थापनासाठी आपल्या दैनंदिन प्रिस्क्रिप्शनचा एक भाग म्हणून झोपेचा विचार करा, संतुलित जेवण खाणे किंवा आपली औषधे घेणे इतके महत्वाचे आहे. चांगली झोप पीसीओएसला बरे करणार नाही, परंतु यामुळे त्याचे आयुष्य इतके सोपे होईल.
