केंद्र सरकारने 8 व्या वेतन आयोगाच्या संदर्भ अटींना हिरवा कंदील दाखवला आहे. या आयोगाच्या अध्यक्षपदी सर्वोच्च न्यायालयाच्या माजी न्यायमूर्ती रंजना प्रकाश देसाई यांची नियुक्ती करण्यात आली आहे. जर 8 व्या वेतन आयोगासाठी फिटमेंट फॅक्टर 2.0 निश्चित केले तर वेतन आणि पेन्शनमध्ये किती वाढ होईल? चला तर मग सोप्या भाषेत समजून घेऊया.

वेतन आणि इतर भत्त्यांवर परिणाम

ऑल इंडिया एनपीएस एम्प्लॉईज फेडरेशनचे राष्ट्रीय अध्यक्ष मनजीत सिंह पटेल सांगतात की, मागील वेतन आयोगानुसार, कर्मचार् याच्या मूळ वेतनाला नवीन फिटमेंट फॅक्टरने गुणाकार केला जातो आणि मूळ वेतन नवीन वेतन आयोगाअंतर्गत निश्चित केले जाते. उदाहरणार्थ, जर एखाद्याला 35,000 रुपये मूळ वेतन मिळत असेल आणि नवीन फिटमेंट फॅक्टर 2.11 असेल, तर त्याचा नवीन मूळ वेतन 73,850 रुपये असेल.

नेक्सडिगमचे संचालक (पेरोल सर्व्हिसेस) रामचंद्रन कृष्णमूर्ती म्हणाले की, मूळ वेतनाच्या टक्केवारीच्या आधारे निश्चित केलेले एचआरएसारखे भत्ते नवीन मूळ वेतन निश्चित होताच आपोआप वाढतील. त्याच वेळी, वाहतूक भत्त्यासारखे निश्चित भत्ते सहसा स्वतंत्रपणे पाहिले जातात आणि 8 व्या वेतन आयोगाच्या शिफारशी लागू झाल्यानंतर काही महिन्यांत ते वाढवले जाऊ शकतात.

महागाई भत्त्याची भूमिका

कर्मचऱ्यांचा महागाई भत्ता (DA) थेट फिटमेंट फॅक्टर निश्चित करत नाही. परंतु जेव्हा वेतन आयोग फिटमेंट फॅक्टर ठरवतो, तेव्हा मूळ पगाराच्या आधारे मोजलेला डीएचा दर देखील एक महत्त्वाचा घटक असतो. पटेल यांनी सांगितले की, सध्याचा महागाई भत्ता 58 टक्के आहे आणि आठव्या वेतन आयोगाच्या शिफारशी लागू होईपर्यंत त्यात 12 टक्के वाढ केली तर महागाई भत्ता 70 टक्क्यांपर्यंत पोहोचेल.

याव्यतिरिक्त, सरकार वाढीच्या घटकाची गणना करते, जी मागील वेळी 24% होती. फिटमेंट फॅक्टरची गणना करताना, वेतन आयोग कौटुंबिक युनिट्सचा देखील विचार करतो, जे मागील वेळी 3 होते आणि यावेळी 4 असू शकतात. जर आयोगाने 4 कौटुंबिक युनिट्सचा विचार केला तर ते आणखी 13% वाढीची अपेक्षा करू शकते. तर, फिटमेंट फॅक्टर या सर्व गोष्टींचे संयोजन आहे.

पगार किती वाढणार?

पटेल म्हणतात की फिटमेंट फॅक्टर मूळ वेतन आणि एचआरएवर परिणाम करते. परंतु त्याच वेळी, नवीन वेतन आयोगात डीए शून्य होतो. त्यामुळे एकूण पगारात 20-25% वाढ केली जाऊ शकते. कृष्णमूर्ती स्पष्ट करतात की 7 व्या वेतन आयोगात, सर्व स्तरांसाठी 2.57 चा समान फिटमेंट फॅक्टर लागू करण्यात आला होता. सोपेपणासाठी सरकार हीच पद्धत सुरू ठेवू शकते. वेतन असमानता कमी करण्यासाठी कमी वेतन बँडसाठी थोड्या जास्त गुणकाचा विचार केला जाऊ शकतो.

पटेल म्हणतात की उच्च वेतन स्तरावरील कर्मचार् यांना खालच्या स्तरावरील कर्मचाऱ्यांपेक्षा अधिक पदोन्नतीच्या संधी मिळतात. म्हणूनच, वेतन आयोगाकडे निम्न-स्तरीय कर्मचाऱ्यांसाठी उच्च फिटमेंट फॅक्टर आणि उच्च-स्तरीय कर्मचाऱ्यांसाठी कमी फिटमेंट फॅक्टर असू शकतो. वेतन मॅट्रिक्स प्रक्रिया सुलभ करण्यासाठी काही वेतन स्तर देखील विलीन केले जाऊ शकतात. सध्या केंद्र सरकारच्या कर्मचाऱ्यांसाठी 18 वेतन स्तर आहेत.

पगार दुप्पट होईल का?

कृष्णमूर्ती स्पष्ट करतात की जर एखादा कर्मचारी 7 व्या वेतन आयोगांतर्गत 50,000 रुपये मूळ वेतन मिळवत असेल आणि 8 व्या वेतन आयोगाने 2.0 चा फिटमेंट फॅक्टर सुचविला असेल तर नवीन मूळ वेतन थेट दुप्पट होईल. ते 50,000 रुपये × 2.0 = 1,00,000 रुपये असेल. सुधारित वेतन मॅट्रिक्स नंतर कर्मचाऱ्याला जवळच्या उच्च सेलमध्ये ठेवेल.

डीए, एचआरए आणि परिवहन भत्ता यासारख्या भत्त्यांची गणना या नवीन मूळ वेतनावर नंतर केली जाईल. कृष्णमूर्ती म्हणतात की केंद्र सरकारच्या पेन्शनधारकांना सामान्यत: समान फिटमेंट फॅक्टरच्या आधारे संबंधित पुनरावृत्ती मिळते. जर फिटमेंट फॅक्टर 2.0 असेल तर 30,000 रुपये पेन्शन मिळणाऱ्या पेन्शनधारकाची मूळ पेन्शन सुमारे 60,000 रुपयांपर्यंत वाढेल.