नवी दिल्ली: डायबेटिक मॅक्युलर एडीमा (DME) हे मधुमेही लोकांमध्ये दृष्टीदोष होण्याचे प्रमुख कारण आहे. उच्च रक्तातील साखरेची पातळी हे या स्थितीचे मूळ कारण आहे कारण ते डोळयातील पडदामधील लहान रक्तवाहिन्यांचे नुकसान करतात आणि मॅक्युला, स्पष्ट मध्यवर्ती दृष्टी प्रदान करणारे क्षेत्र द्रवपदार्थाने भरतात. उपलब्ध उपचार पर्यायांची यादी अनेक वर्षांपासून खूपच लहान होती, परंतु गेल्या काही वर्षांमध्ये या क्षेत्रात एक टर्निंग पॉईंट ठरले आहे, नाविन्यपूर्ण आणि प्रभावी पध्दतींच्या परिचयामुळे धन्यवाद जे आता रुग्णाच्या रोगनिदान सुधारण्यास सक्षम आहेत.
डॉ. राजेश आर., व्हीआर ऑक्युलर ऑन्कोलॉजी, विट्रेओरेटिनल सर्व्हिसेस, शंकरा नेत्र रुग्णालय, म्हणाले, “लेझर फोटोकोग्युलेशन, जे चट्टे तयार करण्यासाठी लेसरच्या सहाय्याने डोळयातील पडदा जळत आहे, हे अनेक वर्षांपासून निवडलेले उपचार होते. जरी ते पुढील दृष्टी कमी होण्यापासून रोखण्यासाठी प्रभावी असले तरी, आधीच अस्तित्वात असलेल्या दृष्टीच्या समस्या वाढवण्यावर परिणाम झाला नाही आणि आंतर-अस्तित्वात असलेल्या दृष्टीच्या समस्यांमध्ये वाढ झाली. अशीच एक नवीन मानक उपचार पद्धती आहे जी आता उपचाराची प्राथमिक पद्धत बनली आहे ज्यामुळे रक्तवाहिन्यांचा प्रसार आणि गळती होण्यास उत्तेजन मिळते.
तरीसुद्धा, अनेक प्रसंगी अँटी-व्हीईजीएफ उपचारांच्या गरजेने संशोधकांना सुरक्षित आणि दीर्घकाळ टिकणारे पर्याय शोधण्यास प्रवृत्त केले आहे. नवीन शाश्वत-रिलीझ इम्प्लांट अनेक महिन्यांत प्रभावी औषध वितरण प्रदान करू शकतात, वारंवार क्लिनिक भेटींच्या तणावापासून खूप आराम देतात. काही रुग्णांना इंट्राव्हिट्रिअल स्टिरॉइड्ससाठी निवडले जाते, विशेषत: जे VEGF विरोधी उपचारांना पुरेसा प्रतिसाद देत नाहीत.
नाविन्यपूर्ण बाजूने, चांगले आणि जलद परिणाम मिळविण्यासाठी थेरपीज-अँटी-व्हीईजीएफ प्लस स्टिरॉइड्स किंवा लेसर- एकत्र करण्यासाठी चाचण्या चालू आहेत. AI-सहाय्यित डोळयातील पडदा परीक्षा डॉक्टरांना सुरुवातीच्या टप्प्यावर DME शोधण्यात सक्षम करत आहेत जेणेकरून दृष्टी कमी होण्यापूर्वी उपचार केले जाऊ शकतात.
आणखी एक पैलू ज्याकडे दुर्लक्ष करता येत नाही ते म्हणजे रुग्णाच्या जीवनशैलीचे व्यवस्थापन. रक्तातील साखर, दाब आणि कोलेस्टेरॉल स्वीकार्य पातळीवर ठेवल्यास मधुमेहाच्या मॅक्युलर एडेमाचा विकास नाटकीयरित्या रोखू शकतो.