नवी दिल्ली: बऱ्याच लोकांचा असा विश्वास आहे की पहिली सिप घेण्यापूर्वी वाइनचे काही थेंब जमिनीवर टाकणे ही जुनी सवय आहे. पण त्यामागे एक खोल इतिहास आहे, जो शतकानुशतके चालत आलेल्या श्रद्धा आणि परंपरांनी भरलेला आहे. भारतासह अनेक देशांमध्ये ही प्रथा वेगवेगळ्या अर्थाने स्वीकारली गेली आहे.
काही लोक याला नशिबाचे प्रतीक मानतात, तर काही लोक ते देवता आणि पूर्वजांच्या आदराचे चिन्ह म्हणून पाहतात. काहींचा असा विश्वास आहे की ते नकारात्मक ऊर्जा दूर ठेवते. पण शेवटी, लोक असे का करतात आणि ही परंपरा कोठून आली? आम्हाला याबद्दल अधिक माहिती द्या.
भारतातील वेगवेगळ्या प्रदेशात, जेव्हा एखादी व्यक्ती वाईनचा ग्लास उचलते तेव्हा तो जमिनीवर काही थेंब टाकतो. हे एक सामान्य कृतीसारखे दिसते, परंतु त्याचे खोल सांस्कृतिक आणि आध्यात्मिक महत्त्व आहे. लोकांचा असा विश्वास आहे की पहिला थेंब अदृश्य शक्तींना समर्पित आहे, जसे की 'हे पेय माझ्यासाठी आहे, परंतु पहिला होकार त्या शक्तींना जातो जे माझे संरक्षण करतात.'
ही प्रथा भारतातील भैरवनाथाच्या पूजेशीही संबंधित आहे. प्राचीन मान्यतेनुसार, भैरवनाथ हा संरक्षक मानला जातो, जो भाविकांचे नकारात्मक ऊर्जा आणि मानसिक त्रासांपासून रक्षण करतो. आदर आणि संरक्षणासाठी वाइन ओतणे ही प्रार्थना म्हणून पाहिले जात असे. कालांतराने, हा धार्मिक विधी सामान्य सामाजिक सवयीमध्ये बदलला.
विशेष म्हणजे ही प्रथा केवळ भारतापुरती मर्यादित नाही. हे युरोप, आफ्रिका आणि अमेरिकेतही लोकप्रिय आहे, जिथे त्याला 'लिबेशन' म्हणतात. केंब्रिज डिक्शनरीनुसार, 'लिबेशन' म्हणजे देवांना किंवा मृत प्रियजनांना अर्पण केलेली वाइन.
प्राचीन ग्रीक आणि रोमन संस्कृतींमध्ये, लोक प्रवास, युद्ध किंवा समारंभाच्या आधी आशीर्वाद घेण्यासाठी जमिनीवर वाइनचे काही थेंब टाकत असत. आफ्रिकन देशांमध्ये, पूर्वजांना श्रद्धांजली वाहण्यासाठी हा विधी केला जातो. अमेरिकेत, अनेक समुदाय अजूनही आपल्या प्रियजनांच्या आठवणीसाठी वाइनचे काही थेंब जमिनीवर टाकतात.
यावरून ही परंपरा खरोखर किती जागतिक आहे हे दिसून येते. वाइनचा पहिला भाग बहुतेकदा उच्च शक्तीला समर्पित असतो. अनेक भारतीय गावांमध्ये, लोकांचा असा विश्वास आहे की पहिले थेंब वाईट डोळ्यापासून संरक्षण करण्यास मदत करतात. त्याचा असा विश्वास आहे की अल्कोहोलमध्ये 'आकर्षक ऊर्जा' असते, जी नकारात्मकता आकर्षित करू शकते. म्हणून, जमिनीवर थोडासा भाग अर्पण केल्याने ती नकारात्मकता दूर होण्यास मदत होते आणि मद्यपान करणारा सुरक्षित ठेवतो.
