वीरेंद्र पंडित
नवी दिल्ली: जागतिक ई-कॉमर्स कंपनी Amazon, Inc. 2030 पर्यंत भारतामध्ये USD 35 अब्ज पेक्षा जास्त गुंतवणूक करणार आहे, असे मीडियाने बुधवारी सांगितले.
पंतप्रधान नरेंद्र मोदी आणि मायक्रोसॉफ्टचे सीईओ सत्या नडेला यांच्यात नवी दिल्लीत झालेल्या बैठकीच्या काही तासांत ही घोषणा झाली आणि रेडमंड सॉफ्टवेअर कंपनीने देशातील क्लाउड आणि आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स (AI) पायाभूत सुविधांना पुढे नेण्यासाठी पुढील पाच वर्षांत भारतात USD 17.5 अब्ज गुंतवणूक करण्याचे वचन दिले आहे.
Amazon ने बुधवारी सांगितले की ते पुढील पाच वर्षांत भारतातील सर्व व्यवसायांमध्ये USD 35 अब्ज पेक्षा जास्त नवीन गुंतवणूक करणार आहे. या गुंतवणुकीमध्ये व्यवसाय विस्तार तसेच डिजिटायझेशन आणि निर्यात वाढीवर भर दिला जाईल. ॲमेझॉनने 15 दशलक्ष अतिरिक्त रोजगाराच्या संधी निर्माण करण्याची आणि 15 दशलक्ष लहान व्यवसाय आणि भारतीय ग्राहकांना AI लाभ देण्याची योजना आखली आहे.
2010 पासून, Amazon ने भारतात जवळपास USD 40 अब्ज गुंतवले आहे आणि 20 बिलियन डॉलर्स पेक्षा जास्त संचयी ई-कॉमर्स निर्यात सक्षम केली आहे. कीस्टोन स्ट्रॅटेजीच्या अहवालानुसार, या गुंतवणुकीमुळे अमेझॉनला भारतातील सर्वात मोठा परदेशी गुंतवणूकदार आणि ई-कॉमर्स निर्यात सक्षम करणारा आणि देशातील शीर्ष रोजगार निर्मात्यांपैकी एक म्हणून स्थापित केले आहे.
अमित अग्रवाल, वरिष्ठ VP-इमर्जिंग मार्केट्स, Amazon म्हणाले, “आम्ही गेल्या 15 वर्षांमध्ये भारताच्या डिजिटल परिवर्तनाच्या प्रवासाचा एक भाग आहोत, भारतातील ॲमेझॉनच्या विकासाच्या दृष्टीकोनाशी पूर्णपणे जुळवून घेत आहोत. आत्मनिर्भर आत्मनिर्भर आणि Viksite Indiaआम्ही भारतातील छोट्या व्यवसायांसाठी भौतिक आणि डिजिटल पायाभूत सुविधा वाढवण्यासाठी, लाखो नोकऱ्या निर्माण करण्यासाठी आणि मेड-इन-इंडियाला जागतिक पातळीवर नेण्यासाठी मोठ्या प्रमाणावर गुंतवणूक केली आहे.
Amazon Smbhav कार्यक्रमात बोलताना, ते म्हणाले: “भारत हा Amazon साठी दीर्घकालीन सर्वात मोठ्या संधींपैकी एक आहे. पुढील पाच वर्षांचा विचार करून, आम्ही आमच्या व्यवसायांमध्ये USD 35 अब्ज वाढीव गुंतवणूक करण्याची योजना आखत आहोत.”
“आम्ही भारताच्या विकासासाठी उत्प्रेरक म्हणून पुढे जाण्यास उत्सुक आहोत, कारण आम्ही लाखो भारतीयांसाठी AI मधील प्रवेशाचे लोकशाहीकरण केले, 1 दशलक्ष रोजगाराच्या संधी निर्माण केल्या आणि 2030 पर्यंत चौपट संचयी ई-कॉमर्स निर्यात USD 80 अब्ज पर्यंत सक्षम केली,” ते म्हणाले.
ॲमेझॉनने सांगितले की डिजिटल परिवर्तनाला आणखी गती देण्याची आणि पायाभूत सुविधा मजबूत करण्याची त्यांची योजना आहे. “ही गुंतवणूक धोरणात्मकदृष्ट्या भारताच्या राष्ट्रीय प्राधान्यक्रमांशी जुळलेली आहे आणि AI क्षमतांचा विस्तार करणे, लॉजिस्टिक पायाभूत सुविधा वाढवणे, लहान व्यवसाय वाढीस समर्थन देणे आणि नोकऱ्या निर्माण करणे यावर लक्ष केंद्रित केले जाईल.”
तंत्रज्ञान, ऑपरेशन्स, लॉजिस्टिक्स, रिटेल आणि क्रिएटिव्ह सेवांचा विस्तार करत 2024 मध्ये भारतभरात अंदाजे 2.8 दशलक्ष प्रत्यक्ष, अप्रत्यक्ष, प्रेरित आणि हंगामी नोकऱ्यांना समर्थन दिल्याचे त्यात म्हटले आहे. “2030 पर्यंत, कंपनीने अतिरिक्त 10 लाख प्रत्यक्ष, अप्रत्यक्ष, प्रेरित आणि हंगामी नोकऱ्या निर्माण करण्याची योजना आखली आहे. या Amazon च्या व्यवसायाच्या विस्तारामुळे तसेच त्याच्या वाढत्या पूर्तता आणि वितरण नेटवर्कमुळे उद्भवतील, जे एकाच वेळी पॅकेजिंग, उत्पादन आणि वाहतूक सेवांसह समांतर उद्योगांना समर्थन देते.”
या वर्षाच्या सुरुवातीला ई-कॉमर्स पॉवरहाऊसने रु. जलद वितरण सक्षम करण्यासाठी 17 नवीन पूर्तता केंद्रे, सहा वर्गीकरण केंद्रे आणि 75 नवीन वितरण केंद्रे तयार करण्यासाठी 2,000 कोटी रुपये. कंपनी ॲमेझॉन नाऊ, नवी दिल्ली, मुंबई आणि बेंगळुरू सारख्या शहरांमध्ये 10 मिनिटांची डिलिव्हरी सेवा वाढवण्यासाठी वेगवान क्लिपमध्ये मायक्रो-फिलमेंट सेंटर्स वाढवत आहे आणि वर्षाच्या अखेरीस त्यांची संख्या 300 पर्यंत पोहोचली आहे.
सिएटल-आधारित ॲमेझॉनने एक्सलरेट एक्सपोर्ट्स लाँच करण्याची घोषणा केली, एक उत्पादन-केंद्रित उपक्रम डिजिटल उद्योजकांना विश्वासार्ह उत्पादकांशी जोडण्यासाठी आणि उत्पादकांना जागतिक विक्रेते बनण्यास सक्षम करण्यासाठी डिझाइन केलेले.
या महिन्याच्या सुरुवातीला Amazon ने तेलंगणा आणि महाराष्ट्रात डेटा सेंटरच्या विस्ताराद्वारे AI आणि वेब सेवा मजबूत करण्यासाठी भारतात USD 12.7 अब्ज गुंतवणुकीची घोषणा केली होती.
2010 पासून कंपनीची भारतातील एकत्रित गुंतवणूक USD 40 अब्ज एवढी आहे, ज्यात कर्मचाऱ्यांना भरपाई आणि पायाभूत सुविधांचा विकास समाविष्ट आहे.
Amazon चे मार्केटप्लेस ऑनलाइन व्यवसाय भारतात 2013 मध्ये व्यावसायिकरित्या सुरू करण्यात आले.
नवीनतम वचनबद्ध गुंतवणुकीसह, Amazon डिजिटल परिवर्तनाला आणखी गती देऊ इच्छित आहे, पायाभूत सुविधा मजबूत करू इच्छित आहे आणि देशभरातील नाविन्यपूर्णतेला समर्थन देऊ इच्छित आहे, असे कंपनीच्या निवेदनात म्हटले आहे.
Amazon च्या नवीन SME-संबंधित चाली उत्पादकांना यशस्वी जागतिक विक्रेते बनण्यास सक्षम करतील अशी अपेक्षा आहे. यासाठी, Amazon ने तिरुपूर, कानपूर आणि सुरतसह भारतभरातील 10 पेक्षा जास्त उत्पादन क्लस्टर्समध्ये ऑन-ग्राउंड ऑनबोर्डिंग ड्राइव्ह आयोजित करण्याची योजना आखली आहे. Smbhav समिटमध्ये, Amazon ने भारतीय परिधान निर्यात प्रोत्साहन परिषदेसोबत महत्त्वाची भागीदारी जाहीर केली.
2030 पर्यंत संचयी निर्यात USD 80 अब्ज पर्यंत वाढवण्याबरोबरच, कंपनी “14 दशलक्ष लहान व्यवसाय आणि लाखो खरेदीदारांना AI लाभ” पोहोचवण्याचा विचार करत आहे. 4 दशलक्ष सरकारी शाळेतील विद्यार्थ्यांना AI शिक्षण आणि करिअर शोधण्याच्या संधी उपलब्ध करून देण्याची योजना आहे.
टेक मेजर त्यांच्या AI गुंतवणुकीवर सट्टा लावताना भारताकडे बारकाईने पाहत आहेत. मायक्रोसॉफ्ट आणि ॲमेझॉन व्यतिरिक्त, गुगलने भारतात एआय गुंतवणुकीचे आश्वासन दिले आहे. ऑक्टोबरमध्ये, Google ने विशाखापट्टणम (आंध्र प्रदेश) येथे AI डेटा सेंटर तयार करण्यासाठी USD 15 अब्ज गुंतवणुकीचे वचन दिले. AI-केंद्रित क्लाउड क्षेत्र सेट करण्यासाठी Google देखील रिलायन्स इंडस्ट्रीजसोबत भागीदारी करत आहे.