आज शारदीय नवरात्रीची सहावी तिथी आहे. या दिवसापासून दुर्गापूजा सुरू होते. यासोबतच नवरात्रीच्या सहाव्या दिवशी कात्यायनी मातेची पूजा केली जाते. धार्मिक मान्यतेनुसार दुर्गा मातेचे सहावे रूप कात्यायनी देवीची पूजा केल्याने भक्ताला सर्व प्रकारच्या रोगांपासून मुक्ती मिळते. यासोबतच सुख-समृद्धीही वाढते.
पुराणानुसार देवी कात्यायनी ही कात्यायन ऋषींची कन्या होती. त्यामुळे तिचे नाव कात्यायनी पडले. दुसरी मान्यता अशी आहे की, गोपींनी भगवान श्रीकृष्णाला प्राप्त करण्यासाठी कात्यायनी मातेची पूजा केली. तेव्हापासून असं म्हटलं जातं की जी मुलगी आईची पूजा करते तिला तिच्या आवडीचा वर मिळतो. या क्रमाने मातेचे सहावे रूप, तिची उपासना पद्धत, मंत्र, आरती ते भोगापर्यंत जाणून घेऊया.
षष्ठीतिथी प्रारंभ: 8 ऑक्टोबर, मंगळवार सकाळी 11:17 वाजता
षष्ठी तिथी समाप्त: 9 ऑक्टोबर, बुधवार दुपारी 12:14 वाजता
माँ दुर्गेचे कात्यायनी रूप अतिशय तेजस्वी आणि तेजस्वी आहे. ती ब्रजमंडलाची अधिष्ठाता देवी आहे. मां सिंहावर स्वार असून तिला चार हात आहेत, त्यापैकी वरचा उजवा हात अभय मुद्रेत आहे तर खालचा हात वरमुद्रामध्ये आहे. त्याच वेळी, डाव्या बाजूला, वरच्या हातात तलवार आणि खालच्या हातात कमळाचे फूल आहे. ज्योतिषशास्त्रात बृहस्पति हा त्यांच्याशी संबंधित मानला जातो.
कात्यायनी मातेला मध किंवा गोड पान अर्पण करणे खूप शुभ मानले जाते. असे मानले जाते की यामुळे व्यक्तीला कोणत्याही प्रकारची भीती वाटत नाही.
कात्यायनी देवीचा आवडता रंग लाल आहे. पूजेमध्ये माँ कात्यायनीला लाल गुलाब किंवा हिबिस्कसचे फूल अर्पण करावे, यामुळे माँ कात्यायनी प्रसन्न होईल.
जगप्रसिद्ध महर्षी कात्यायन यांनी भगवती पारंबाची पूजा करताना अनेक वर्षे कठोर तपश्चर्या केली. माता भगवती आपल्या घरी कन्या म्हणून जन्माला यावी, अशी इच्छा त्यांनी देवीसमोर ठेवली. माता भगवतीने त्यांची प्रार्थना स्वीकारली. काही काळानंतर जेव्हा पृथ्वीवर महिषासुर नावाच्या राक्षसाचा अत्याचार वाढला, तेव्हा ब्रह्मा, विष्णू आणि महेश या तिघांनीही आपल्या वैभवाचा अंश दिला, त्यामुळे एक देवी प्रकट झाली. सर्व प्रथम महर्षी कात्यायन यांनी देवीची पूजा केली आणि नंतर त्यांनी आपल्या कन्येला कात्यायनी म्हटले. या देवींनी महिषासुराच्या नाशासाठीच अवतार घेतला होता.
पूजा मंत्र
जी देवी मां कात्यायनीच्या रूपात सर्व प्राण्यांमध्ये विराजमान आहे.
“तिला नमन, तिला नमन, तिला नमन!”
.डॉ हसोज्जवलकारा शार्दुलवरा वाहन |
कात्यायनी ही सौभाग्य देणारी आणि राक्षसांना मारणारी देवी आहे ||
माँ कात्यायनीची आरती
जय जय अंबे, जय कात्यायनी. जय जगमाता, जगाची राणी.
बैजनाथ स्थान तुमचे आहे. तेथे वरदतीचे नाव पुकारले.
अनेक नावे आहेत, अनेक प्रार्थनास्थळे आहेत. हे ठिकाणही आनंदाचे ठिकाण आहे.
प्रत्येक देवळात तुमची पकड. कुठेतरी योगेश्वरीचा महिमा अनन्यसाधारण आहे.
सर्वत्र उत्सव होत असत. प्रत्येक मंदिरात भाविक असतात असे म्हणतात.
रक्षक देहाची कात्यायनी । आसक्तीची ग्रंथी कापा.
जो खोट्या आसक्तीपासून मुक्त करतो. जो तिच्या नामाचा जप करतो.
गुरुवारी पूजा करावी. कात्यायनीकडे लक्ष द्या.
प्रत्येक संकट दूर करेल. भंडारा भरपूर असेल.
भक्त ज्याला आई हाक मारतो. कात्यायनी सर्व संकटे दूर करते.
