- अद्वैत कुर्लेकर, मुख्य कार्यकारी अधिकारी, अपोहन मॅनेजमेंट कन्सल्टंटस्

विद्यार्थी जीवनातील इंटर्नशिप आणि कामाचा अनुभव हे केवळ शिक्षणाचा भाग नसून, भविष्यातील करिअरची पायाभरणी करणारे घटक आहेत. सैद्धांतिक ज्ञानासोबतच प्रत्यक्ष कामाचा अनुभव मिळाल्यास विद्यार्थ्यांना उद्योगजगताचे स्वरूप समजते आणि त्यांचे व्यक्तिमत्त्व अधिक बळकट होते.

अर्थात आपल्या शिक्षणाच्या कुठल्या स्तरामध्ये कुठल्या प्रकारची इंटर्नशिप घ्यावी किंवा मिळेल याची विद्यार्थ्यांना आणि पालकांना जाणीव असावी.

खऱ्या कामाचे ज्ञान मिळते

इंटर्नशिपमुळे विद्यार्थ्यांना त्यांच्या क्षेत्रातील प्रत्यक्ष कामाचे स्वरूप समजते. पुस्तकांमधून मिळालेल्या ज्ञानाचा प्रत्यक्ष उपयोग कसा करायचा, हे त्यांना शिकायला मिळते. उदाहरणार्थ, अभियांत्रिकीच्या विद्यार्थ्याला एखाद्या कंपनीमध्ये इंटर्नशिप करताना प्रकल्प कसा हाताळायचा, याचा अनुभव येतो.

पुस्तकी ज्ञान महत्त्वाचे आहेच, परंतु फक्त तेवढंच आजच्या जगात चालणार नाही. आपण अभ्यासक्रमात शिकतो, त्याची अंमलबजावणी नक्की कशी करायची हे समजण्यासाठी प्रत्यक्ष कामाचा अनुभव महत्त्वाचा असतो. तुमचं कुठले ही कामाचे क्षेत्र असो हा फरक कायमच असतो, ज्याला आपण ‘थेअरी व्हर्सेस प्रॅक्टिकल’ म्हणतो.

व्यावसायिक कौशल्ये विकसित होतात

इंटर्नशिपदरम्यान विद्यार्थ्यांना वेळेचे व्यवस्थापन, संघात काम करण्याचे कौशल्य, समस्या सोडविण्याची क्षमता आणि संवाद कौशल्ये विकसित करता येतात. ही कौशल्ये केवळ शिक्षणापुरती मर्यादित राहत नाहीत तर करिअरमध्ये यशस्वी होण्यासाठी महत्त्वाची ठरतात.

आपलं कॉलेजमधील वागणं बोलणं आणि राहणीमान आणि तुम्ही कुठे काम करायला लागला की तिथलं जगण्यात जमीन-अस्मानाचा फरक असतो आणि तो जितक्या लवकर आपल्याला कळेल तितकं चांगलंच!

नेटवर्किंगची संधी

कामाच्या ठिकाणी विद्यार्थी वेगवेगळ्या तज्ज्ञांशी संपर्क साधू शकतात. हा व्यावसायिक नेटवर्क भविष्यातील नोकरीच्या संधींसाठी खूप महत्त्वाचा ठरतो. इंटर्नशिपमुळे विद्यार्थ्यांना त्यांची क्षमता सिद्ध करण्याची संधी मिळते आणि कामाच्या ठिकाणी चांगली ओळख निर्माण होते.

करिअरच्या दिशेने स्पष्टता मिळते

इंटर्नशिपमुळे विद्यार्थ्यांना त्यांचा क्षेत्र निवडण्यासंदर्भात योग्य दिशा मिळते. त्यांनी निवडलेल्या क्षेत्रात खरोखरच काम करणे त्यांना आवडते का, याचा अंदाज येतो. तसेच, त्यांना त्यांचे आवडीचे आणि दुर्बलतेचे पैलू ओळखता येतात.

रेझ्युमेला महत्त्वाचा भर

कामाचा अनुभव असलेल्या विद्यार्थ्यांचे रेझ्युमे नेहमीच नोकरीसाठी अधिक प्रभावी ठरतात. कंपन्या अशा उमेदवारांना प्राधान्य देतात, ज्यांना आधीपासून कामाचा अनुभव आहे.

एक गोष्ट मात्र लक्षात ठेवायला हवी की इंटर्नशिप केली की त्याबद्दल मुलाखतीत प्रश्न विचारले जाणार हे नक्की, त्यासाठी जे काम मिळेल ते प्रामाणिकपणे करणे ही सर्वस्वी तुमची जबाबदारी असते.

निष्कर्ष

इंटर्नशिप आणि कामाचा अनुभव हा विद्यार्थ्यांसाठी केवळ एक उपक्रम नसून त्यांना आत्मविश्वास, ज्ञान आणि व्यावसायिक कौशल्ये मिळवून देणारा टप्पा आहे. त्यामुळे विद्यार्थ्यांनी शालेय आणि महाविद्यालयीन जीवनात जास्तीत जास्त इंटर्नशिप आणि कामाचा अनुभव घेण्याचा प्रयत्न करावा. खऱ्या जगात पाऊल ठेवण्यासाठी तयार राहा, कारण अनुभव हा यशाची गुरुकिल्ली आहे!