थायरॉईडपासून अस्वस्थ प्रत्येक दहावा व्यक्ती – आपण नाही? लक्षणे आणि उपचार जाणून घ्या
Marathi April 09, 2025 04:25 AM

थायरॉईड एक फुलपाखरू -आकारित ग्रंथी आहे जी आपल्या घशात, घश्याच्या समोर उद्भवते. ही ग्रंथी आपल्या शरीराच्या चयापचय नियंत्रित करते म्हणजेच आपली उर्जा कशी वापरली जाईल.

जेव्हा थायरॉईड ग्रंथी योग्यरित्या कार्य करत नाही, तेव्हा शरीरात बर्‍याच समस्या सुरू होतात. ही परिस्थिती दोन प्रकारच्या असू शकते –

  • हायपोथायरॉईडीझम (हायपोथायरॉईडीझम): जेव्हा थायरॉईड संप्रेरक कमी होते
  • हायपरथायरॉईडीझम (हायपरथायरॉईडीझम): जेव्हा थायरॉईड संप्रेरक अधिक बनविला जातो तेव्हा लोकांवर परिणाम होतो?

वर्ल्ड हेल्थ ऑर्गनायझेशन (डब्ल्यूएचओ) आणि अनेक वैद्यकीय संशोधनानुसार, भारतात, प्रत्येक 10 पैकी 1 लोक थायरॉईडमुळे प्रभावित होतात.
ही संख्या सतत वाढत आहे, विशेषत: स्त्रियांमध्ये ही समस्या अधिक दिसून येते.

थायरॉईडची सामान्य लक्षणे

हायपोथायरॉईडीझमची लक्षणे:

  • सतत थकवा आणि सुस्तपणा
  • वजन वाढणे
  • थंडगार
  • औदासिन्य आणि मूड स्विंग
  • केस गळणे
  • त्वचा कोरडे
  • मासिक पाळी मध्ये अनियमितता
  • बद्धकोष्ठता तक्रार

हायपरथायरॉईडीझमची लक्षणे:

  • अचानक वजन इंद्रियगोचर
  • हृदयाचा ठोका
  • चिंताग्रस्त
  • हात थरथरणे
  • जास्त घाम येणे
  • झोपेची समस्या
  • डोळा फुगला

थायरॉईडमुळे

  • आयोडीनची कमतरता
  • अनुवांशिक कारणे (जीनेटिक्स)
  • ऑटोइम्यून डिसऑर्डर (उदा. हाशिमोटो किंवा ग्रेव्हस रोग)
  • जास्त ताण
  • हार्मोनल असंतुलन
  • गर्भधारणेदरम्यान किंवा नंतर संप्रेरक बदल

थायरॉईड कसे तपासावे?

  • टीएसएच चाचणी (थायरॉईड उत्तेजक संप्रेरक)
  • टी 3 आणि टी 4 स्तरीय तपासणी
  • कधीकधी अल्ट्रासाऊंड या थायरॉईड स्कॅन देखील आवश्यक आहे

उपचार आणि टाळणे

उपचार:

  • डॉक्टरांच्या सल्ल्यासारखी नियमित औषधे लेव्होथिरोक्साईन
  • संप्रेरक शिल्लक राखण्यासाठी औषधांच्या डोसमध्ये नियमितपणे बदल

टाळणे आणि जीवनशैली टिपा:
आयोडीन -रिच मीठ खा
तणाव कमी करा – ध्यान, योग करा
वजन नियंत्रण ठेवा
परिष्कृत साखर आणि प्रक्रिया केलेले अन्न टाळा
हिरव्या भाज्या आणि फळे खा
नियमितपणे व्यायाम करा
✅ पुरेशी झोप घ्या

डॉक्टरांशी कधी संपर्क साधायचा?

जर आपल्याला वरीलपैकी 2-3 लक्षणे देखील वाटत असतील तर त्वरित डॉक्टरांशी संपर्क साधा आणि ते तपासा. वेळेत थायरॉईड पकडणे आणि त्यावर उपचार करणे फार महत्वाचे आहे.

थायरॉईड हा एक सामान्य परंतु गंभीर रोग आहे ज्याकडे दुर्लक्ष केले जाऊ नये. हे अचूक माहिती, नियमित तपासणी आणि संतुलित जीवनशैलीद्वारे पूर्णपणे नियंत्रित केले जाऊ शकते.
तर सावधगिरी बाळगा, सावध रहा – आपण थायरॉईडचा बळी नाही?

© Copyright @2025 LIDEA. All Rights Reserved.